Giáo sư Hiroshi Yoshida thuộc Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Xã hội Người cao tuổi của Đại học Tohoku trình bày nghiên cứu của mình về họ ở Nhật Bản, ngày 22/3/2024. Ảnh: Mainichi
Theo người đứng đầu nghiên cứu, Giáo sư Hiroshi Yoshida tại Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Xã hội Người cao tuổi thuộc Đại học Tohoku, tính đến năm 2023, Sato hiện là họ phổ biến nhất ở Nhật Bản với 1,529% người Nhật mang họ này.
Giáo sư Yoshida tiến hành nghiên cứu và tính toán hai kịch bản: một là Nhật Bản duy trì hệ thống họ chung giữa các cặp vợ chồng và hai là áp dụng hệ thống họ riêng, có chọn lọc.
Ông sử dụng dữ liệu có sẵn trên trang web Myoji-yurai.net, nơi cung cấp thông tin liên quan đến tên dựa trên số liệu thống kê của chính phủ và danh bạ điện thoại. Dựa trên xu hướng số người mang họ Sato, ông đã tính toán tỷ lệ dân số Nhật Bản mang họ này và tốc độ gia tăng ước tính.
Kết quả tính toán của Giáo sư Yoshida cho thấy, theo hệ thống hiện tại mà vợ hoặc chồng sẽ phải đổi sang cùng họ sau khi kết hôn, tỷ lệ dân số Nhật Bản mang họ Sato đã tăng 1,0083 lần từ năm 2022 đến năm 2023.
Giả sử tốc độ tăng trên không đổi và các cặp vợ chồng được gọi là ông Sato và bà Sato tiếp tục tăng lên hàng năm, thì hơn một nửa dân số sẽ có họ là Sato vào năm 2446. Đến năm 2531, tất cả mọi người sẽ đều mang họ Sato.
Theo một cuộc khảo sát năm 2022 của Liên đoàn công đoàn Nhật Bản với 1.000 công nhân từ 20 đến 59 tuổi, 39,3% người độc thân cho biết họ muốn có cùng họ với vợ/chồng ngay cả khi áp dụng hệ thống họ riêng có chọn lọc. Sử dụng con số này, ông Yoshida xác định rằng đến năm 2531, chỉ có 7,96% dân số sẽ được đặt tên là Sato theo hệ thống họ riêng có chọn lọc, nhưng họ Sato vẫn sẽ tiếp tục chiếm ưu thế vào năm 3310.
Đồng thời, nếu dân số Nhật Bản tiếp tục suy giảm với tốc độ hiện tại thì sẽ chỉ còn lại 22 người vào năm 3310. Ông Yoshida kết luận rằng nếu hệ thống họ riêng được áp dụng thì sự đa dạng về họ của người Nhật sẽ được duy trì cho đến khi dân số hoàn toàn biến mất.
Sau hàng thế kỷ theo phong tục vợ chồng phải có chung họ, đã bắt đầu xuất hiện những làn sóng phản đối và mong muốn được giữ họ riêng trong xã hội Nhật Bản.
Giáo sư Yoshida nhấn mạnh rằng ước tính nói trên của mình được thực hiện dựa trên một kịch bản giả định và đưa ra nhận xét: "Tôi đồng cảm với mục tiêu của họ khi đưa các vấn đề liên quan đến hệ thống họ riêng có chọn lọc vào các con số. Nếu mọi người đều mang họ Sato, chúng ta rất có thể phải được gọi bằng tên riêng hoặc bằng số. Và tôi nghĩ đó không phải là một điều tốt".