Dẫn lời giới chức hàng hải địa phương, hãng tin Reuters cho biết đội tàu đánh cá Trung Quốc - trước đó đã đánh bắt mực khổng lồ tại quần đảo Galapagos (Ecuador) – tuần này bị lực lượng hải quân Peru phát hiện hoạt động cách bờ biển nước này khoảng 370 km.
“Hải quân đã thực hiện các chuyến bay giám sát để đảm bảo không có tàu nào xâm phạm vùng biển Peru”, Bộ trưởng Quốc phòng Jorge Chávez phát biểu trước phóng viên ngày 25/9.
Chỉ huy lực lượng cảnh sát biển - Chuẩn Đô đốc Jorge Portocarrero cho hay máy bay theo dõi và một tàu tuần tra của Peru đã phát hiện và định vị đội tàu đánh bắt cá Trung Quốc trong khoảng thời gian 20-23/9.
“Bọn họ không tập trung một chỗ, họ hoạt động rải rác. Tuy nhiên, chúng tôi không có bằng chứng cho thấy họ đã xâm phạm lãnh hải của quốc gia”, vị quan chức nói thêm ước tính có khoảng 250-270 tàu.
Phản ứng trước thông tin trên, Đại sứ quán Mỹ tại Lima cho biết các tàu Trung Quốc có lịch sử né tránh việc bị theo dõi và dường như gây ô nhiễm biển bằng các chất thải nhựa.
“Việc đánh bắt cá quá mức có thể gây thiệt hại lớn tới kinh tế và hệ sinh thái. Peru không thể chịu được trước sự mất mát lớn đến vậy”, tài khoản Twitter của Đại sứ quán Mỹ viết trong tuần.
Đáp trả lời cáo buộc của Mỹ, Đại sứ quán Trung Quốc khuyến cáo “dư luận Peru không nên tin vào những thông tin sai sự thật và quốc gia này ghi nhận sự quan trọng trong việc bảo vệ môi trường biển”.
Do đều là “bạn và đối tác” của cả hai nước Mỹ và Trung Quốc, Peru mong muốn căng thẳng không leo thang. Thứ trưởng Ngoại giao Peru Talavera cho biết quốc gia này kêu gọi hai bên giải quyết những bất đồng thông qua đối thoại, hợp tác và sự thấu hiểu chung.
Tuy nhiên, theo các hiệp hội đánh bắt cá địa phương, hành động đánh bắt mực khổng lồ quá mức đã tổn thương tới ngành ngư nghiệp nước này do mực chiếm 43% lượng hải sản xuất khẩu của Peru.
“Chuyện mà ai cũng biết là mỗi năm, các tàu lớn nhỏ từ Trung Quốc… hoạt động bên ngoài rìa vùng biển Peru để khai thác nguồn tài nguyên này. Hành động đó có thể tác động tiêu cực tới hệ sinh thái của Peru”, Cayetana Aljovín – Chủ tịch Hiệp hội Đánh bắt Quốc gia Peru – trả lời ngày 25/9.
Chuẩn Đô đốc Portocarrero cho biết từ lâu đội tàu đánh bắt cá Trung Quốc đã hiện diện tại Thái Bình Dường, hoạt động trải dài từ phía Bắc Chile, ngoài khơi Peru, tới gần quần đảo Galapagos, tùy thuộc vào mật độ sinh sống và hành trình di cư của loài mực. Năm 2004, ba tàu đánh bắt cá có cờ Trung Quốc đã bị bắt giữ trong lãnh hải Peru sau khi bị một tàu ngầm hải quân và trực thăng phát hiện.
Theo báo cáo tháng 8 của Tổ chức Bảo tồn Hàng hải Oceana, chỉ trong vòng 1 tháng, đội tàu đánh cá khổng lồ của Trung Quốc đã hoạt động ngoài khơi quần đảo Galápagos tổng cộng 73.000 giờ đồng hồ, thu được hàng nghìn tấn mực và cá.
Trung Quốc đứng đầu bảng các quốc gia có chỉ số đánh bắt IUU (Khai thác hải sản bất hợp pháp, không khai báo và không theo quy định) tệ nhất vào năm 2019. Đội tàu cá của họ - với số lượng được cho là lớn nhất thế giới - thường xuyên liên quan đến các hành vi đánh bắt quá mức, nhắm vào các loài sinh vật có nguy cơ tuyệt chủng, đe dọa chủ quyền các nước ven biển, không có giấy phép và bóc lột cưỡng bức người lao động.