Sau những nỗ lực ngoại giao con thoi không mệt mỏi trong suốt 5 tháng qua của Ngoại trưởng Mỹ John Kerry, ngày 19/7, Israel và Palestine đã nhất trí sẽ gặp nhau trong thời gian sớm nhất tại Washington (Mỹ) để thảo luận các chi tiết cuối cùng về việc nối lại tiến trình đàm phán bị bế tắc từ năm 2008. Phát biểu của Ngoại trưởng John Kerry trong cuộc họp báo tại thủ đô Amman của Jordan, khẳng định các bên đã "đạt được thỏa thuận thiết lập cơ sở cho việc nối lại đàm phán trực tiếp giữa Israel và Palestine". Ngoại trưởng Kerry nhấn mạnh đây là "bước tiến có ý nghĩa và đáng hoan nghênh đầu tiên" trong tiến trình này.
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry (trái) trong cuộc gặp với Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas tại thành phố Ramallah, Khu Bờ tây ngày 30/6/2013. Ảnh: THX/TTXVN |
Người đứng đầu nhóm đàm phán hai bên - Bộ trưởng Tư pháp Israel Tzipi Livni và nhà đàm phán Palestine Saeb Erekat - sẽ tới Washington vào tuần tới để tổ chức các cuộc đàm phán sơ bộ và thảo luận thêm các chi tiết về các cuộc thương lượng.
Thông báo ngắn gọn của ông Kerry không cho biết cơ sở để tiến hành đàm phán hòa bình, cũng như không đề cập tới các vấn đề chủ chốt, như các đường biên giới năm 1967, việc công nhận Israel là một nhà nước Do thái, những yêu cầu của Palestine về việc ngừng xây dựng tại các khu định cư và trả tự do cho các tù nhân Palestine.
Để đạt được kết quả mang tính đột phá trên, Ngoại trưởng John Kerry trong ngày 19/7 đã kéo dài chuyến công du Trung Đông lần thứ 6 để có hai cuộc gặp liên tiếp với trưởng đoàn đàm phán Palestine Saeb Erakat tại Amman và sau đó là cuộc gặp với Tổng thống Palestine Mahmud Abbas tại Bờ Tây.
Ngoại trưởng Mỹ không cho biết cơ sở dẫn tới thỏa thuận, song các nguồn tin tại Washington cho rằng sau nhiều cuộc gặp thuyết phục của ông Kerry, phía Palestine cuối cùng đã đồng ý từ bỏ điều kiện tiên quyết đòi trước hết phải có một sự bảo đảm rằng các cuộc đàm phán về các đường biên giới giữa Nhà nước Palestine và Israel phải dựa trên tuyến ngừng bắn từ năm 1949 đến cuộc chiến tranh năm 1967 khi Israel chiếm giữ Bờ Tây, Dải Gaza và Đông Jerusalem.
Tổng thống Mahmoud Abbas đã ra thông cáo cho biết các cuộc thương thuyết kéo dài đã mang lại kết quả, với việc "Palestine chấp nhận nối lại đàm phán". Song, ông cho biết vẫn còn một số chi tiết cần phải thảo luận thêm và các quan chức Palestine và Israel có thể được mời sang Washington để gặp nhau trong những ngày tới.
Trong khi đó, Bộ trưởng Tư pháp Israel Tzipi Livni cho rằng "ba năm bế tắc ngoại giao sắp chấm dứt". Theo bà Livni, các cuộc đàm phán sẽ diễn ra "phức tạp chứ không hề dễ dàng", nhưng bà tin tưởng rằng "đây là điều đúng đắn cho tương lai, an ninh, kinh tế và các giá trị của Israel".
Thủ lĩnh đối lập Israel Shelly Yacimovich cũng hoan nghênh động thái này, cho rằng Israel phải làm mọi việc có thể để xây dựng một thỏa thuận thực sự.
Phản ứng trước việc đạt được thỏa thuận trên, Tổng Thư ký Liên hợp quốc (LHQ) Ban Ki-moon ngày 19/7 cho rằng các nhà lãnh đạo của Israel và Palestine cần thể hiện "lòng can đảm và trách nhiệm" để duy trì các cuộc đàm phán hòa bình mới được Mỹ nối lại. Ông Ban Ki-moon đồng thời khẳng định LHQ sẽ ủng hộ mọi nỗ lực hướng tới cuộc đàm phán có ý nghĩa cũng như việc đạt được hòa bình toàn diện trong khu vực.
Cùng ngày, Đại diện cấp cao phụ trách chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Catherine Ashton đã hoan nghênh thỏa thuận trên nguyên tắc về việc nối lại đàm phán Israel - Palestine, đồng thời ca ngợi "sự can đảm" từ cả hai bên. Tuyên bố của bà Ashton nêu rõ Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu và Tổng thống Palestine Mahmud Abbas đã thể hiện vai trò lãnh đạo của mình, cho thấy rõ quyết tâm hướng tới "các mục tiêu mà hai bên chia sẻ với bạn bè và các đồng minh trên khắp thế giới: hòa bình, an ninh và phẩm giá cho người dân của họ".
TTXVN/Tin tức