Người dân dọn dẹp đống đổ nát sau các cuộc biểu tình bạo lực tại Durban, Nam Phi, ngày 17/7/2021. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo phóng viên TTXVN tại Pretoria, trong bài phát biểu được phát sóng trực tiếp trên truyền hình, Tổng thống Ramaphosa nhắc lại cuộc bạo loạn "có chủ ý, có kế hoạch và phối hợp nhằm khuấy động tình trạng bất ổn" đã cướp đi sinh mạng trên 300 người tại hai tỉnh KwaZulu-Natal và Gauteng. Nhiều cửa hàng, nhà kho và nhà máy bị cướp phá và tấn công, các cơ sở hạ tầng quan trọng của đất nước bị hủy hoại và nền kinh tế của đất nước chịu thiệt hại nghiêm trọng. Theo ông, chính phủ vẫn đang tính toán mức độ thiệt hại do các cuộc bạo loạn và cướp phá gây ra.
Để đảm bảo trật tự và sự ổn định được duy trì, đặc biệt ở hai tỉnh KwaZulu-Natal và Gauteng chịu thiệt hại nặng nề nhất, chính phủ Nam Phi vẫn tăng cường triển khai các nhân viên an ninh và lực lượng phòng vệ quốc gia tại những khu vực được coi là điểm nóng cũng như cơ sở hạ tầng kinh tế và chính phủ quan trọng. Thậm chí công tác an ninh cũng được thắt chặt tại các trung tâm mua sắm, nhà kho và nhà máy.
Lực lượng an ninh cũng chịu trách nhiệm giữ cho các tuyến đường cung cấp quan trọng được mở và bảo vệ việc vận chuyển hàng hóa. Tổng thống Ramaphosa cho biết chính phủ hiện nỗ lực để đưa các cảng biển, mạng lưới đường sắt hàng hóa và vận tải đường bộ bị ảnh hưởng do cuộc bạo loạn trở lại hoạt động hết công suất.
Theo Tổng thống, các đơn vị thực thi pháp luật chuyên trách vẫn đang tiến hành các cuộc điều tra về hành động bạo lực và những kẻ chủ mưu. Cơ quan an ninh cũng tiến hành một loạt biện pháp đặc biệt để quản lý số lượng lớn các nghi phạm đã bị bắt vì các tội danh liên quan đến bạo loạn. Cảnh sát cũng đã kích hoạt chiến lược chính sách cộng đồng ở các khu vực trên khắp đất nước nhằm kêu gọi sự tham gia của cộng đồng trong việc ngăn chặn các sự cố tiếp theo.
Theo Tổng thống Ramaphosa, dù tình hình đã ổn định trở lại tại các khu vực này, song các hộ gia đình, nhân viên và doanh nghiệp vẫn tiếp tục gánh chịu hậu quả của bạo lực và cướp phá. Chính vì thế, chính phủ Nam Phi đang có những hành động quyết liệt để đảm bảo sinh kế của hàng triệu người đang bị đe dọa bởi cả đại dịch COVID-19 và bạo loạn.
Tổng thống Ramaphosa tự hào nhắc đến Nam Phi là một trong số ít quốc gia trên thế giới có công ty bảo hiểm thuộc sở hữu nhà nước, SASRIA, cung cấp bảo hiểm cho các vụ bạo lực công cộng, đình công, bạo loạn và bất ổn và khẳng định các doanh nghiệp sẽ được SASRIA tiến hành thủ tục thanh toán bảo hiểm hợp lệ một cách nhanh chóng.
Ông cũng cam kết sẽ "không bỏ rơi" những doanh nghiệp không có bảo hiểm, gồm nhiều doanh nghiệp vừa và nhỏ, chính thức hay không chính thức. Chính phủ Nam Phi cũng cam kết sẽ hỗ trợ thu nhập cho tất cả những nhân viên bị mất việc làm do tình trạng bạo loạn gây nên.
Trong khi thừa nhận chính phủ Nam Phi đã phản ứng quá chậm với tình trạng bạo loạn, song Tổng thống Ramaphosa cũng khẳng định lực lượng an ninh đã chứng minh rằng họ có thể đảm bảo sự ổn định và trật tự ngay sau đó. Ông nhấn mạnh: "Quan trọng hơn, người dân Nam Phi đã chứng minh cho thế giới thấy rằng chúng tôi cam kết với chính phủ dân chủ, rằng chúng tôi phản đối bạo lực và tội phạm, và chúng tôi sẽ chống lại bất kỳ ai tìm cách gây bất ổn cho đất nước của chúng tôi".