Ngày 02/10, tờ Hurriyet Daily News của Thổ Nhĩ Kỳ đưa tin Washington đang rất quan ngại về việc Trung Quốc giành được hợp đồng thương mại quân sự với Thổ Nhĩ Kỳ trong lĩnh vực công nghệ hạt nhân.
Hệ thống phòng thủ tên lửa FD-2000 của Trung Quốc mà Thổ Nhĩ Kỳ dự định đặt mua. Ảnh: Internet |
Nói với tờ báo trên, Đại sứ Mỹ tại Thổ Nhĩ Kỳ Francis J. Ricciardone bày tỏ: “Chúng tôi lo ngại về công ty đó (Trung Quốc) và vai trò của nó như là một nhà phổ biến công nghệ vũ khí hạt nhân trên thế giới. Đây không phải là hệ thống của NATO. Trung Quốc không phải là thành viên NATO. Đó là vấn đề”.
Ông cũng cho biết, Mỹ đang tiếp tục các cuộc tham vấn với Thổ Nhĩ Kỳ về vụ việc này, “với một thái độ nhiều tin tưởng”.
Hôm 26/9, Thổ Nhĩ Kỳ tuyên bố quyết định mua hệ thống phòng thủ tên lửa FD-2000 được cung cấp bởi Công ty xuất nhập khẩu máy móc chính xác Trung Quốc (CPMIEC), mà không lựa chọn các đối tác của Nga, Mỹ hay châu Âu. CPMIEC hiện đang bị Mỹ áp lệnh cấm vận do vi phạm Đạo luật không phổ biến nhằm vào Iran, Triều Tiên và Syria. Thương vụ trên được dự đoán có giá trị 3,5 - 4 tỉ USD.
Ngay sau đó, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, Washington theo dõi sát sao vụ việc với “một sự quan ngại lớn”.
Trước động thái trên, ngày 29/9, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Abdullah Gül đã lên tiếng giải thích và đính chính thông tin. Ông nói, “việc mua bán vẫn chưa được xác định. Đó mới chỉ là danh sách rút gọn và Trung Quốc ở vị trí đứng đầu. Chúng tôi sẽ xem xem các điều khoản, nhưng có một điều chắc chắn rằng Thổ Nhĩ Kỳ trước hết là thành viên NATO”.
Đại sứ Trung Quốc tại Ankara Gong Xiaosheng hoan nghênh quyết định của Thổ Nhĩ Kỳ, khẳng định không có vấn đề gì trong việc thực hiện hợp đồng với CPMIEC. Nói với tờ Hurriyet Daily News, ông Gong Xiaosheng chia sẻ, “đây là quyết định của Thổ Nhĩ Kỳ. Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ nắm rõ tính năng, chi tiết kĩ thuật. Trên thực tế, công ty Trung Quốc đã có các cuộc tiếp xúc với chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ trong một thời gian dài. Hợp đồng này tốt cho cả 2 bên. Tôi không nghĩ có trở ngại nào hết”.
HT (Hurriyetdailynews)