Xe quân sự Israel di chuyển gần biên giới với Dải Gaza ngày 29/5/2024. Ảnh: THX/TTXVN
Tổng thống Biden - vốn đang phải đối mặt với nhiều áp lực yêu cầu chấm dứt cuộc xung đột đã bước sang tháng thứ 8 ở Dải Gaza - bày tỏ: “Đây thực sự là thời điểm mang tính quyết định. Đã đến lúc chấm dứt cuộc chiến này, với tiến trình bắt đầu từ ngày 2/6”.
Đề xuất mới được nhà lãnh đạo Mỹ công bố bao gồm 3 giai đoạn, bắt đầu với lệnh ngừng bắn “đầy đủ và toàn diện” kéo dài 6 tuần. Trong khoảng thời gian này, các lực lượng Israel sẽ rút khỏi Gaza và các con tin - bao gồm người cao tuổi, phụ nữ và người bị thương - sẽ được đổi lấy hàng trăm tù nhân Palestine. Dân thường Palestine sẽ trở về Gaza, trong đó có miền Bắc Gaza, và mỗi ngày sẽ có 600 xe tải chở hàng viện trợ nhân đạo vào vùng lãnh thổ của Palestine.
Trong giai đoạn thứ hai, Hamas và Israel sẽ đàm phán các điều khoản nhằm chấm dứt vĩnh viễn tình trạng thù địch. Tổng thống Biden khẳng định lệnh ngừng bắn “sẽ vẫn được duy trì chừng nào tiến trình đàm phán còn tiếp diễn”. Giai đoạn thứ ba sẽ bao gồm kế hoạch tái thiết lớn dành cho Gaza. Theo ông, đề xuất này đã được Qatar chuyển tới Hamas.
Tổng thống Biden đánh giá Hamas hiện “không còn khả năng” tiến hành một cuộc tấn công quy mô lớn khác vào Israel. Nhà lãnh đạo Mỹ cũng hối thúc những nhân vật ở Israel đang thúc đẩy chiến tranh thay đổi suy nghĩ. Ông nhận định nhiều người ở Israel “sẽ không đồng ý với kế hoạch này và sẽ kêu gọi tiếp tục chiến tranh vô thời hạn”, trong đó có một số nhân vật “thậm chí còn thuộc liên minh chính phủ… muốn tiếp tục chiến đấu trong nhiều năm và con tin không phải là ưu tiên hàng đầu của họ”. Tổng thống Biden “đã kêu gọi lãnh đạo Israel ủng hộ thỏa thuận này, bất chấp mọi áp lực xảy đến”.
Tiến trình đàm phán do Ai Cập, Qatar và một số bên khác làm trung gian nhằm dàn xếp thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hamas liên tiếp bị đình trệ khi cả hai bên đều đổ lỗi cho nhau về tình tình trạng thiếu tiến triển. Văn phòng Thủ tướng Israel và Hamas hiện chưa đưa ra bình luận về tuyên bố trên của Tổng thống Mỹ.