Thu hoạch ngũ cốc trên cánh đồng ở vùng Kharkiv, Ukraine ngày 19/7/2023. Ảnh minh họa: AFP/TTXVN
Bộ trên nêu rõ Bộ trưởng Nông nghiệp các nước Bulgaria, Ba Lan, Hungary, Romania và Slovakia đã gửi một bức thư tới Ủy ban châu Âu (EC) yêu cầu các biện pháp, trong đó nêu rõ nông sản rẻ hơn từ Ukraine đang phá hoại thị trường xuất khẩu của các quốc gia này. Bộ trưởng Nông nghiệp các nước nhấn mạnh 5 bên ký thư nằm trong 6 quốc gia thành viên EU sản xuất lúa mì và ngô nhiều hơn đáng kể so với nhu cầu và đây là điều then chốt đối với an ninh lương thực châu Âu và chủ quyền chiến lược của EU.
Theo Bộ trưởng Nông nghiệp Hungary Itsvan Nagy, bức thư khẳng định đây là lý do EU cần đưa ra các biện pháp bảo vệ thị trường của các quốc gia thành viên có chung đường biên giới với Ukraine, đồng thời giúp các quốc gia này tận dụng tối đa tiềm năng xuất khẩu. Theo ông Nagy, một trong số các biện pháp đó là áp thuế nhập khẩu đối với những mặt hàng nông sản nhạy cảm nhất.
Bộ trưởng Nông nghiệp 5 quốc gia trên cho rằng quy mô trang trại lớn hơn của Ukraine giúp quốc gia này xuất khẩu ngũ cốc với giá rẻ hơn và sẽ đẩy nông dân EU ra khỏi các thị trường xuất khẩu truyền thống. Theo các bộ trưởng, nông dân Bulgaria, Ba Lan, Hungary, Romania và Slovakia đã phải hứng chịu những thiệt hại đáng kể từ khi EU đình chỉ hạn ngạch nhập khẩu và hải quan đối với ngũ cốc Ukraine hồi năm 2023.
Các nước Bulgaria, Hungary, Ba Lan, Romania và Slovakia trở thành các tuyến trung chuyển ngũ cốc thay thế cho Ukraine sau khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine năm 2022. Nông dân tại 5 quốc gia trên đã phản đối việc vận chuyển đó và chỉ trích các tuyến đường này đang phá hủy thị trường nội địa.
Ba Lan, Slovakia và Hungary đã công bố các biện pháp hạn chế đối với việc nhập khẩu ngũ cốc Ukraine hồi tháng 9/2023 sau khi EC quyết định không gia hạn lệnh cấm nhập khẩu vào 5 quốc gia thành viên EU là láng giềng của Ukraine. Biện pháp hạn chế của cả 3 nước đều chỉ áp dụng đối với nhập khẩu nội địa và không ảnh hưởng đến việc quá cảnh tới các thị trường tiếp theo.
Ukraine đã phản ứng bằng cách khiếu nại 3 quốc gia trên lên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), trong khi các quốc gia thành viên EU khác cũng lên án các động thái mang tính chất đơn phương.