Người dân xếp hàng chờ xét nghiệm COVID-19 tại Johannesburg, Nam Phi, ngày 28/6/2021. Ảnh: AFP/TTXVN
Tuần qua, trong khi tỷ lệ mắc mới COVID-19 mới giảm chưa đến 2% (chủ yếu nhờ số ca mắc tại Nam Phi giảm) thì 21 quốc gia thuộc "lục địa đen" đang chứng kiến nguy cơ dịch bùng phát mạnh, khi số ca mắc mới có thể tăng hơn gấp 3 lần so với tuần trước. Đại diện WHO cảnh báo: "Đừng ảo tưởng, làn sóng dịch thứ ba của châu Phi hoàn toàn không kết thúc". Có thể sự cải thiện nhỏ mang lại hy vọng và cảm hứng nhưng không che khuất được bức tranh lớn toàn cảnh tại châu Phi".
Theo bà Moeti, châu Phi tiếp tục tụt hậu trong chiến dịch tiêm chủng vaccine ngừa COVID-19 và cho đến nay mới chỉ có khoảng 1,5% dân số châu lục được tiêm chủng đầy đủ. Bà nhấn mạnh rằng: "Các nước châu Phi phải dốc toàn lực và đẩy nhanh việc triển khai tiêm vaccine với tốc độ nhanh gấp 5 đến 6 lần hiện nay nếu muốn hoàn thành việc tiêm chủng cho 10% nhóm người dễ bị tổn thương nhất vào cuối tháng 9 tới".
Bà Moeti lưu ý rằng nguồn cung vaccine cho châu lục này bớt khó khăn sẽ thúc đẩy nỗ lực kiểm soát làn sóng dịch thứ ba mà chủ yếu tăng trở lại là do tốc độ lây nhiễm nhanh của các biến thể mới cũng như việc sớm nới lỏng các biện pháp ngăn chặn dịch. WHO khẳng định: "Vaccine là chìa khóa để cứu sống và ngăn chặn đại dịch, nhưng việc tập trung và duy trì các biện pháp nhằm kiểm soát dịch bệnh cho đến khi tỷ lệ bao phủ vaccine được tăng lên là yếu tố quyết định".
Đại diện của WHO cho biết khoảng 60 triệu liều vaccine sẽ đến châu Phi trong những tuần tới, bao gồm cả đóng góp từ một số quốc gia và mua thông qua cơ chế COVAX, chương trình chia sẻ vaccine cho những nước nghèo do WHO khởi xướng. Theo kế hoạch, hơn 500 triệu liều vaccine đã được mua thông qua cơ chế COVAX, dự kiến sẽ đến châu Phi trong năm nay. Với nguồn vaccine này, châu Phi phải tiêm được ít nhất 21 triệu liều/tuần để đạt được mục tiêu 10% nói trên.
Bà Moeti cho rằng các nước châu Phi nên ưu tiên nâng cấp cơ sở hạ tầng dây chuyền giữ lạnh, đào tạo nhân viên y tế và giáo dục cộng đồng để thúc đẩy việc lưu trữ và sử dụng vaccine. Hiện WHO đã hợp tác với các bộ y tế của châu lục này để chuẩn bị đầy đủ cho việc triển khai liền mạch giai đoạn hai chiến dịch tiêm chủng.