Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu phát biểu trong cuộc họp nội các tuần ở Jerusalem. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo tờ Wall Street Journal ngày 22/4, khi căng thẳng với Iran dịu đi, quân đội Israel đang chuẩn bị hoàn thành công việc mà họ cho là còn dang dở: Tiêu diệt Hamas khỏi thành trì cuối cùng của lực lượng này ở thành phố Rafah của Gaza, nơi có hơn một triệu người Palestine đang trú ẩn.
Các nhà lãnh đạo Israel cho biết họ có ý định tiếp tục chiến dịch quân sự ở Rafah bất chấp sự phản đối mạnh mẽ từ đồng minh quan trọng nhất của mình là Mỹ, vốn đã cảnh báo rằng một động thái như vậy đối với vùng lãnh thổ này có thể gây thương vong cho dân thường trên diện rộng và làm gián đoạn các nỗ lực viện trợ nhân đạo nhằm ngăn chặn nạn đói.
“Trong những ngày tới, chúng tôi sẽ tăng áp lực quân sự và ngoại giao nhằm vào Hamas vì đó là cách duy nhất để thả con tin và đạt được chiến thắng của chúng tôi”, Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu cho biết hôm 20/4 trong thông điệp đánh dấu ngày lễ người Do Thái.
Trong những ngày gần đây, lực lượng không quân Israel đã tấn công các mục tiêu ở Rafah. Theo Wafa, cơ quan thông tin và truyền thông chính thức của Chính quyền Palestine, một loạt cuộc tấn công hôm 20/4 đã khiến ít nhất 16 người Palestine thiệt mạng, phần lớn trong số họ là phụ nữ và trẻ em. Quân đội Israel hồi giữa tháng 4 cho biết họ đã huy động hai lữ đoàn dự bị “để thực hiện các hoạt động tác chiến trên mặt trận Gaza”.
Ông Netanyahu thông báo Israel có kế hoạch sơ tán dân thường trước các chiến dịch quân sự. Quân đội Israel cho biết họ có kế hoạch chuyển người dân Gaza đến các khu vực nhân đạo sẽ được xây dựng trong Dải Gaza, nơi sẽ được đảm bảo thực phẩm, nước uống, lều trú ẩn và các dịch vụ y tế.
“Một, điều đó (tấn công Rafah) sẽ diễn ra. Hai, chúng tôi có một kế hoạch hoạt động rất chặt chẽ vì ở đó rất phức tạp. Ba, có một chiến dịch nhân đạo diễn ra cùng lúc”, một quan chức an ninh Israel xác nhận.
Theo các quan chức Ai Cập, Israel đang chuẩn bị di tản dân thường từ Rafah đến Khan Younis gần đó và các khu vực khác, nơi họ có kế hoạch thiết lập những nơi trú ẩn với lều, trung tâm phân phối thực phẩm và các cơ sở y tế như bệnh viện dã chiến.
Các quan chức Ai Cập lưu ý, hoạt động sơ tán đó sẽ kéo dài từ hai đến ba tuần và được thực hiện với sự phối hợp của Mỹ, Ai Cập và các nước Arab khác như Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE). Israel có kế hoạch điều quân dần dần tới Rafah, nhắm vào các khu vực mà Israel tin rằng các chỉ huy và thành viên Hamas đang ẩn náu. Cuộc giao tranh dự kiến sẽ kéo dài ít nhất sáu tuần.
Israel đã phải đối mặt với áp lực ngày càng tăng từ cộng đồng quốc tế nhằm chấm dứt chiến dịch quân sự kéo dài sáu tháng ở Gaza do cuộc tấn công ngày 7/10 năm ngoái của Hamas. Mỹ đã hối thúc Israel xem xét lại chiến dịch tấn công quy mô lớn vào Rafah, với lý do lo ngại thương vong dân sự quy mô lớn khi ước tính gần 2/3 người dân Gaza đang tạm thời trú ẩn trong thành phố.
“Tổng thống Biden đã nói rất rõ ràng về điều này: Chúng tôi không thể hỗ trợ một chiến dịch quân sự lớn ở Rafah. Một động thái như vậy sẽ gây ra hậu quả khủng khiếp đối với bất kỳ thường dân nào còn ở lại thành phố", Ngoại trưởng Antony Blinken cho biết cuối tuần trước, lưu ý các mục tiêu chiến tranh của Israel có thể đạt được bằng biện pháp khác.
Về phần mình, Israel cho biết họ phải tấn công Rafah — nằm dọc biên giới Gaza với Ai Cập — để vô hiệu hóa mối đe dọa quân sự từ Hamas. Quân đội Israel tuyên bố đã đánh bại 20 trong số 24 tiểu đoàn quân sự của Hamas và phải "nhổ tận gốc" các đơn vị chiến đấu còn lại của nhóm này hiện ở Rafah.
Nhưng bất kỳ cuộc tấn công quân sự lớn nào cũng là một canh bạc chiến lược, đặc biệt nếu số dân thường thiệt mạng cao sẽ làm xói mòn vị thế quốc tế của Israel và làm suy yếu mối quan hệ với Mỹ. Việc cố gắng giảm thiểu thương vong dân sự cũng có thể khiến chiến trường trở nên rủi ro hơn đối với quân đội Israel, dẫn đến tỷ lệ thương vong cao hơn.
Bradley Bowman, Giám đốc cấp cao của Trung tâm Sức mạnh Quân sự và Chính trị tại Quỹ Bảo vệ các nền Dân chủ, nêu quan điểm: “Nếu Israel không thể đưa dân thường thoát khỏi tình trạng nguy hiểm, tôi thực sự nghĩ rằng đây có thể là một thảm họa chiến lược lớn đối với Israel và tạo ra một trong những yếu tố gây căng thẳng hàng đầu cho mối quan hệ song phương với Mỹ".