Hình ảnh từ vệ tinh về nhà máy điện hạt nhân Chernobyl ở thành phố Pripyat, Ukraine. Ảnh tư liệu: AFP/TTXVN
Kênh CNN (Mỹ) dẫn thông báo của IAEA vào ngày 5/12 đánh giá kết cấu che chắn an toàn mới (NSC) tại Chernobyl, vốn bị hư hại nặng trong vụ tấn công diễn ra vào tháng 2, nay đã “mất đi các chức năng an toàn chính, trong đó có năng lực cô lập phóng xạ”.
Ukraine cáo buộc Nga đã thực hiện vụ tấn công vào ngày 14/2 tại Chernobyl. Tuy nhiên, Nga cương quyết bác bỏ cáo buộc này.
IAEA đã khuyến nghị tiến hành đợt trùng tu lớn đối với kết cấu thép khổng lồ này. NSC được đưa vào sử dụng từ vài năm trước, nhằm phục vụ công tác xử lý, đồng thời bảo đảm an toàn cho khu vực sau gần bốn thập niên kể từ khi xảy ra thảm họa tại nhà máy điện hạt nhân Chernobyl.
Tổng Giám đốc IAEA - ông Rafael Mariano Grossi cho biết hiện không có thiệt hại lâu dài đối với các kết cấu chịu lực hoặc hệ thống giám sát của NSC. Ông Grossi nêu bật rằng IAEA duy trì hiện diện thường trực tại địa điểm này và sẽ tiếp tục làm mọi thứ có thể để hỗ trợ nỗ lực khôi phục hoàn toàn an toàn và an ninh hạt nhân.
Đây không phải là lần đầu tiên Chernobyl trở thành tâm điểm chú ý trong cuộc xung đột kéo dài hơn 3 năm giữa Nga và Ukraine. Lực lượng Nga đã kiểm soát nhà máy hạt nhân Chernobyl và khu vực lân cận ngay từ những ngày đầu của chiến dịch quân sự đặc biệt. Họ rời khỏi nhà máy và trao trả quyền kiểm soát cho nhân viên Ukraine chỉ hơn một tháng sau đó.
NSC là cấu trúc thép hình vòm khổng lồ được đặt trên Chernobyl năm 2016 để che phủ lò phản ứng số 4 bị hư hại. NSC được thiết kế để tồn tại trong 100 năm và đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ khu vực. Dự án có chi phí 2,1 tỷ euro và được tài trợ bởi các khoản đóng góp từ hơn 45 quốc gia và tổ chức thông qua Quỹ Chernobyl Shelter.
Ngày 26/4/1986, một lò phản ứng tại nhà máy điện hạt nhân ở Chernobyl, Ukraine (khi đó thuộc Liên Xô) phát nổ. Sau khi thảm họa hạt nhân Chernobyl xảy ra, khu vực vùng cấm rộng hơn 4.000km2 đã được thiết lập quanh nhà máy.
Theo IAEA và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hơn 30 người đã thiệt mạng tại thành phố Pripyat, Ukraine, và nhiều trường hợp khác đang phải chịu đựng các triệu chứng do phơi nhiễm phóng xạ kể từ đó. Tỷ lệ dị tật bẩm sinh và ung thư ở cư dân trong khu vực tiếp xúc với phóng xạ vẫn còn cao.