Tờ Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (Hong Kong, Trung Quốc) đã nêu một trường hợp điển hình được quan tâm gần đây, đó là tỷ phú người Nga Roman Abramovich được cấp quyền công dân Israel sau khi hết hạn thị thực tại Anh. Tờ Guardian (Anh) đưa tin ông Abramovich đã đầu tư nhiều triệu USD cho các dự án nghiên cứu và phát triển tại Israel.
Tỷ phú người Nga Roman Abramovich. Ảnh: Reuters |
Trên thực tế, ngoài Israel, tỷ phú Abramovich còn có hàng chục lựa chọn khác, đó là những quốc gia sẵn sàng trao quyền công dân cho các cá nhân chịu đầu tư lớn.
Loại hình “mua quyền công dân qua đầu tư” này đang nở rộ tại nhiều quốc gia. Mức giá để có thể “mua quyền công dân” thường dao động trong khoảng từ 100.000 USD đến 2,5 triệu USD. Những cá nhân giàu có sẽ đầu tư vào bất động sản, kinh doanh, mua trái phiếu chính phủ hoặc đầu tư tiền trực tiếp để đổi lại việc được cấp quyền công dân của đất nước họ “rót tiền”.
Một số quốc gia sẽ không trao quyền công dân ngay lập tức cho nhà đầu tư, nhưng thay vào đó là hình thức có tên “thị thực vàng” sẽ đảm bảo quyền công dân của những nhà đầu tư này trong thời gian khoảng 5 năm. Tại Tây Ban Nha, một cá nhân sẽ phải đợi 10 năm để đăng ký quyền công dân quốc gia này nếu chịu chi 500.000 euro cho bất động sản.
Hình thức “mua quyền công dân qua đầu tư” xuất hiện lần đầu tiên vào năm 1984 tại St Kitts và Nevis, một năm sau khi quốc gia này độc lập khỏi Anh. |
Những quốc gia như Canada, Anh và New Zealand cũng áp dụng hình thức “mua quyền công dân qua đầu tư” này. Canada đã dừng chương trình đầu tư với mức giá 616.880 USD trong năm 2014 nhưng đến nay đã mở ra chương trình tương tự mời gọi đầu tư khởi nhiệp tại quốc gia Bắc Mỹ với mức giá 764.703 USD.
Trong khi đó, mức yêu cầu đối với các nhà đầu tư để nhận quyền công dân tại New Zealand là 6,9 triệu USD. Quốc gia Đông Nam Á Thái Lan cũng áp dụng chương trình tạo điều kiện để người nước ngoài nhận thị thực định cư trong 20 năm với mức đầu tư 32.000 USD.
Một cái tên được biết đến nhiều là chương trình đầu tư định cư tại Mỹ EB-5 với mỗi năm thu hút về 4 tỉ USD. Chương trình EB-5 của Mỹ dành cho các cá nhân nước ngoài chịu chi ở mức từ 500.000 USD đến 1 triệu USD tùy thuộc vào hình thức đầu tư. Họ sẽ được nhận “thẻ xanh” và sau tối thiểu 5 năm thậm chí có cơ hội sở hữu một cuốn hộ chiếu.
Chương trình EB-5 đã tạo điều kiện cho nhiều người nhận được "thẻ xanh" của Mỹ. Ảnh: AP |
Hiện nay chương trình “mua quyền công dân qua đầu tư” tại các quốc gia Caribbean được đánh giá là “hợp túi tiền nhất”. Tại St Kitts và Nevis, một cá nhân sẽ được cấp quyền công dân của quốc gia này nếu đầu tư 150.000 USD vào quỹ khắc phục hậu quả bão. Trong khi đó, các quốc gia Caribbean khác như Antigua, Barbuda và Granada, St Lucia, Dominica thường trao quyền công dân cho những nhà đầu tư chi khoảng 100.000 USD.
Tuy nhiên, chương trình này cũng vấp phải chỉ trích, đơn cử như tại Malta. Kể từ khi khởi động năm 2014, đã có 800 cá nhân giàu có “chịu chi” được cấp quyền công dân tại Malta. Nhưng nhiều quốc gia thuộc Liên minh châu Âu (EU) chỉ trích rằng chương trình của Malta đã làm giảm giá trị về công dân của khối, tạo rủi ro an ninh. Chương trình “đầu tư nhận quyền công dân” của Malta yêu cầu nhà đầu tư chi khoảng 787.695 USD cho quỹ phát triển quốc gia này và mua tài sản trị giá hơn 300.000 USD.