Người đứng đầu chính sách đối ngoại của EU Josep Borrell. Ảnh: AFP
Theo tờ Politico (Mỹ), Đại diện cấp cao về chính sách đối ngoại và an ninh EU Josep Borrell ngày 19/1 đã công khai cáo buộc Israel đã tài trợ cho lực lượng Hamas ở Dải Gaza.
Báo El País của Tây Ban Nha dẫn lời ông Borrell cho biết: “Hamas được Chính phủ Israel tài trợ nhằm làm suy yếu Chính quyền Palestine. Nhưng nếu chúng ta không can thiệp mạnh mẽ, vòng xoáy hận thù và bạo lực sẽ tiếp tục từ thế hệ này sang thế hệ khác, từ thương vong này đến thương vong khác”.
Trong bài phát biểu tại Đại học Valladolid ở miền Trung Tây Ban Nha, ông Borrell nhấn mạnh rằng việc thành lập một nhà nước Palestine là cần thiết để giải quyết cuộc xung đột đang diễn ra.
“Chúng tôi tin rằng giải pháp hai nhà nước phải được áp đặt từ bên ngoài để mang lại hòa bình. Mặc dù, tôi nhấn mạnh, Israel đang tái khẳng định việc từ chối (giải pháp này) và để ngăn chặn điều đó, họ đã đi xa đến mức tự thành lập Hamas”, ông Borrell được dẫn lời nêu rõ.
Chính phủ Israel đã phản bác mạnh mẽ những chỉ trích của ông Borrell. Ophir Falk, cố vấn chính sách đối ngoại hàng đầu của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu nói: "Ông Borrell đã sai. Thay vì tìm cách củng cố Hamas, như người đứng đầu chính sách đối ngoại EU tiết lộ, Thủ tướng Netanyahu đã tấn công mạnh vào Hamas trong ba hoạt động quân sự quy mô lớn; vào năm 2012, 2014 và 2021. Sau vụ tấn công của Hamas ngày 7/10 năm ngoái, nội các chiến tranh của ông Netanyahu đã chỉ đạo quân đội Israel tiêu diệt Hamas”.
Bình luận của ông Borrell được đưa ra chỉ vài ngày trước khi các bộ trưởng ngoại giao EU dự kiến tổ chức một số cuộc họp với những người đồng cấp từ Israel, Chính quyền Palestine và các nước Arab quan trọng tại Brussels. Các bộ trưởng sẽ thảo luận vào ngày 22/1 về cuộc xung đột Israel-Hamas ở Gaza, nơi quân đội Israel đã thực hiện chiến dịch ném bom và tấn công trên bộ không ngừng nghỉ trong nhiều tháng, cũng như triển vọng cho một giải pháp hòa bình trong tương lai.
Đồng thời, EU đang chuẩn bị công bố các biện pháp trừng phạt mới đối với Hamas nhằm ngăn chặn các nguồn tài chính của lực lượng này, ba nhà ngoại giao EU nói với Politico.
Hôm 18/1, Nghị viện châu Âu đã thông qua một nghị quyết kêu gọi ngừng bắn vĩnh viễn ở Dải Gaza - với điều kiện Hamas phải bị giải tán và tất cả các con tin được thả. Nghị quyết này được đưa ra chỉ vài ngày sau khi Thủ tướng Netanyahu bác bỏ ý tưởng về một nhà nước Palestine độc lập, qua đó bác bỏ nỗ lực thành lập một nhà nước Palestine của Mỹ và EU.
Những tuyên bố rằng Chính phủ Israel đã tài trợ cho Hamas, bao gồm cả việc cho phép Qatar tài trợ cho Gaza, đã được đưa ra trước đây bởi phe đối lập Israel cũng như các nhà phân tích và cơ quan truyền thông của Mỹ như tờ New York Times. Các quan chức Israel cho biết đây là một phần trong chính sách mà hầu hết các chính trị gia hàng đầu của Israel đã thực hiện như một cách khả thi để kiểm soát Hamas với giả định cơ bản là nhóm này sẽ kiềm chế lòng nhiệt thành về ý thức hệ của họ và khuyến khích họ tập trung vào việc cai trị.
“Israel đã cho phép cung cấp hàng triệu USD tiền mặt của Qatar vào Gaza thông qua các cửa khẩu của nước này kể từ năm 2018, nhằm duy trì lệnh ngừng bắn mong manh với những người cai trị Dải Gaza”, một bài xã luận trên tờ Thời báo Israel (Times of Israel) cáo buộc vào ngày 8/10 năm ngoái, một ngày sau khi Hamas thực hiện các cuộc tấn công và miền Nam Israel.
Thủ tướng Netanyahu đã phủ nhận mạnh mẽ việc đồng ý Qatar tài trợ cho Hamas nhằm chia rẽ người Palestine thành các phe phái chính trị đối lập. Nhưng nhà lãnh đạo Israel cho biết vào năm 2019 tại một hội nghị của đảng Likud: “Bất kỳ ai muốn ngăn cản việc thành lập một nhà nước Palestine cần phải hỗ trợ việc củng cố Hamas”.