Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshihide Suga. Ảnh: Nikkei
Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshihide Suga đang là một trong những ứng viên tiềm năng thay thế ông Shino Abe trở thành Thủ tướng Nhật Bản. Nếu được chọn, ông Suga sẽ phải cân bằng các lợi ích kinh tế và an ninh trong mối quan hệ với Trung Quốc và Mỹ.
Dẫn nhận định từ giới quan sát, báo Bưu điện Hoa Nam Buổi sáng (SCMP) cho hay Chánh Văn phòng Nội các Suga sẽ là một nhân tố an toàn đảm bảo duy trì quan hệ như hiện nay với Trung Quốc một khi ông trở thành người kế nhiệm Thủ tướng Abe, người thông báo quyết định từ chức hôm 28/8 vì lý do sức khỏe.
Trước đó, vào ngày 2/9, Chánh Văn phòng Suga đã chính thức thông báo ông sẽ ra tranh cử chức Chủ tịch đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền thay thế Thủ tướng Abe. Các nhà phân tích cho rằng mặc dù ông Suga chưa có nhiều kinh nghiệm về chính sách đối ngoại, song ông vẫn được dự đoán là tiếp tục cải thiện mối quan hệ giữa Nhật Bản và Trung Quốc.
Hu Lingyuan – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Nhật Bản thuộc Đại học Fudan tại Thượng Hải – cho rằng với vai trò là một Chánh Văn phòng Nội các, ông Suga luôn ở bên Thủ tướng Abe khi nhà lãnh đạo này định hình quan hệ hai nước trong nhiều năm qua. Theo ông Hu, mặc dù trong giai đoạn 2012-2014 có xuất hiện căng thẳng giữa hai nước, song quan hệ giữa Tokyo và Bắc Kinh đã dần ấm lên từ năm 2016. Nếu ông Suga trở thành Thủ tướng Nhật Bản, xu hướng này dự đoán tiếp tục diễn ra.
“Ông Abe đã đóng góp rất lớn trong việc cải thiện quan hệ Nhật-Trung. Nếu ông Abe đã chọn một người làm Chánh Văn phòng – vị trí quan trọng nhất trong Nội các, thì hệ tư tưởng và quan điểm của người ấy đối với Trung Quốc sẽ tương tự như của ông Abe”, nhà phân tích Hu giải thích.
Theo truyền thông Nhật Bản, Chánh Văn phòng Nội các Suga nhận được sự ủng hộ của một số nhóm trong đảng LDP cầm quyền và rất có thể ông sẽ giành chiến thắng trong cuộc bầu cử Chủ tịch LDP ngày 14/9 tới. Chuyên gia Hu cho biết những người ủng hộ ông Suga có quan hệ mật thiết với Thủ tướng Abe.
“Ông Yoshihide Suga làm thư ký nội các cho Thủ tướng Abe hơn 7 năm qua. Họ hy vọng là một người kế nhiệm mới, ông Suga cũng có thể kế thừa chính sách của Thủ tướng Abe trong những năm sắp tới. Ông ấy đáng tin cậy và có thể ổn định tình hình chính trị ở Nhật Bản”, chuyên gia Hu cho hay.
Dù vậy, nếu như trở thành Thủ tướng Nhật Bản, ông Suga vẫn sẽ phải đối mặt với một vài thách thức, từ nền kinh tế đang bị ảnh hưởng nặng nề vì dịch bệnh COVID-19 đến mối quan hệ có phần xấu đi với Mỹ và trước một Trung Quốc ngày càng quyết đoán.
Là một đồng minh quan trọng của Mỹ, Nhật Bản cam kết với Washington trong nhiều vấn đề an ninh. Tuy nhiên, Tokyo cũng cần duy trì quan hệ độc lập và thân thiện với Trung Quốc để đạt lợi ích chung. Victor Teo, nhà nghiên cứu tại Đại học Cambridge, nhận xét: “Nhật Bản đang tận dụng hiệu quả mối quan hệ với Mỹ để cải thiện an ninh, kinh tế với Trung Quốc”.
Trong số các mục tiêu an ninh đó là củng cố Hiệp ước An ninh Mỹ-Nhật. Ông Teo cho biết đây là chính sách mà Trung Quốc có thể không ủng hộ. “Mặc dù Bắc Kinh có thể không đồng ý với những mục tiêu này, song ông Suga vẫn sẽ mang đến sự ổn định cần thiết cho quan hệ Trung-Nhật”.