Dự báo Israel sẽ tấn công trả đũa Iran trước bầu cử Mỹ

Thông tin trên do các nguồn tin của CNN đưa ra ngày 16/10. Mốc thời gian này có thể đẩy tình trạng bất ổn leo thang ở Trung Đông trở thành một vấn đề nóng bỏng được công khai và chú ý rộng rãi ngay trước cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, có thể tạo ra tác động lớn đến chính trị và dư luận ở Mỹ

Theo các nguồn tin, chính phủ Israel đã tranh luận gay gắt về thời điểm và các yếu tố của cuộc trả đũa Iran và không liên quan trực tiếp đến thời điểm diễn ra cuộc bầu cử ở Mỹ. Nhưng các nguồn tin khẳng định Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu vốn là người rất nhạy bén với chính trị Mỹ và dường như đặc biệt nhạy cảm với những tác động chính trị mà các hành động của Israel có thể gây ra tại Mỹ.

Xung đột ngày càng leo thang ở Trung Đông đã trở thành một vấn đề dai dẳng trong cuộc bầu cử ở Mỹ. Tổng thống Joe Biden và Phó Tổng thống Kamala Harris đã phải đối mặt với áp lực vì cách xử lý tình hình Gaza. Trong khi đó, đảng Cộng hòa, gồm cả cựu Tổng thống Donald Trump, đã cáo buộc chính quyền quản lý tồi tệ cuộc khủng hoảng và đẩy thế giới vào tình trạng hỗn loạn.

Khi cuộc bầu cử đến gần, chính quyền Mỹ đã bắt đầu gây áp lực mới lên Israel để cải thiện điều kiện nhân đạo bên trong Gaza. Trong một bức thư, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin cảnh báo Israel rằng nếu không cung cấp thêm viện trợ cho khu vực Gaza, Mỹ có thể cắt đứt hỗ trợ quân sự.

Cụ thể, bức thư đã cảnh báo nếu không tạo điều kiện thuận lợi cho dòng viện trợ nhân đạo vào Gaza, Israel sẽ vi phạm luật pháp Mỹ liên quan đến hỗ trợ quân sự nước ngoài và hệ quả là viện trợ quân sự Mỹ dành cho Israel có thể bị đình chỉ. Thư cũng lưu ý rằng theo luật pháp Mỹ, các bộ ngoại giao và quốc phòng Mỹ sẽ phải liên tục đánh giá việc Israel tuân thủ các cam kết của mình về việc sẽ không hạn chế dòng viện trợ vào Gaza.

Tuy nhiên, trong tình hình chính trị căng thẳng, bức thư này không có chữ ký của cả ông Biden và bà Harris. Cả hai đều chưa từng công khai cảnh báo cắt viện trợ cho Israel, mặc dù có áp lực. Thời hạn chót 30 ngày để cho phép viện trợ nhân đạo vào Gaza nhiều hơn sẽ rơi vào sau cuộc bầu cử. Cảnh báo này được đưa ra cùng tuần mà một số nhân viên quân sự và các bộ phận của hệ thống phòng thủ tên lửa tiên tiến mà Mỹ cung cấp cho Israel đã đến nước này.

Cuộc xung đột đang diễn ra ở Trung Đông trong ba tuần trước ngày bầu cử Mỹ tạo ra tình trạng bất định lớn cho cả hai chiến dịch tranh cử của ông Trump và bà Harris, mặc dù nó không phải là vấn đề hàng đầu đối với nhiều cử tri. Đối với bà Harris, cuộc khủng hoảng này làm phức tạp thêm nỗ lực của bà nhằm giành chiến thắng tại bang Michigan, nơi có một cộng đồng người Mỹ gốc Arab đáng kể. Bà đã lên kế hoạch vận động ba ngày tại Michigan trong tuần này, nhận thức rõ sự cần thiết phải giải quyết những mối quan tâm của cộng đồng này.

Đối với ông Biden và bà Harris, bùng phát cuộc xung đột khu vực lớn hơn sẽ là một diễn biến không mong muốn, vì vấn đề này vốn đã gây ra cho họ những cơn đau đầu về mặt chính trị.

Theo đánh giá từ một số quan chức Mỹ, Thủ tướng Israel nhận thức rõ ràng rằng cuộc trả đũa Iran có thể thay đổi cục diện cuộc đua tổng thống Mỹ. Điều này làm cho các cuộc đàm phán ngoại giao giữa hai quốc gia trong vài tháng qua trở nên phức tạp hơn.

Sau vụ Iran tấn công Israel bằng tên lửa đầu tháng này, ông Biden không cố gắng thuyết phục ông Netanyahu không đáp trả mạnh mẽ. Tuy nhiên, khi nhận thức về khả năng xảy ra chiến tranh toàn diện hoặc giá dầu tăng cao ảnh hưởng đến cuộc đua tổng thống, ông Biden và đội ngũ của ông đã nỗ lực khuyến khích Israel chỉ trả đũa có chừng mực.

Xem video người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ nói rằng Mỹ muốn Israel làm nhiều hơn để giải quyết tình hình nhân đạo ở Gaza (Nguồn: Reuters):

Trong khi đó, truyền thông Mỹ ngày 14/10 đưa tin Israel đã thông báo với Mỹ về việc sẽ không tấn công các cơ sở hạ tầng năng lượng và dầu mỏ của Iran mà sẽ chỉ nhắm vào các mục tiêu quân sự. Nhà lãnh đạo Israel đưa ra cam kết nói trên trong cuộc điện đàm với Tổng thống Joe Biden hồi tuần trước. Phía Israel cũng đề cập đến cam kết này trong các trao đổi gần đây giữa Bộ trưởng Quốc phòng Israel Yoav Gallant và người đồng cấp Mỹ Lloyd Austin.

Văn phòng Thủ tướng Benjamin Netanyahu ngày 15/10 nói rằng Israel sẽ lắng nghe ý kiến của Mỹ song sẽ đưa ra quyết định cuối cùng phù hợp với lợi ích của người dân Israel.

Trước đó, Tổng thống Biden đã phản đối bất kỳ hoạt động quân sự nào của Israel nhằm vào cơ sở hạt nhân hoặc dầu mỏ của Iran, lo ngại giá năng lượng toàn cầu có thể sẽ tăng vọt.

Các quốc gia vùng Vịnh đang thúc đẩy Mỹ ngăn chặn Israel tấn công các cơ sở dầu mỏ của Iran vì lo ngại nguy cơ xung đột leo thang và lan rộng trên toàn khu vực Trung Đông. Trong trường hợp đó, thế giới sẽ có thể phải đối mặt với vấn đề nguồn cung dầu mỏ.

Sau bức thư cảnh báo nói trên của Mỹ, ngày 16/10, Israel thông báo tổng cộng 50 xe tải chở hàng viện trợ nhân đạo đã vào Dải Gaza. Cơ quan điều phối hoạt động của chính phủ Israel tại các vùng lãnh thổ Palestine (COGAT) cho biết hàng viện trợ nhân đạo đã được chuyển từ Jordan qua Cầu Allenby và vào Gaza qua cửa khẩu Western Erez - một lối đi giữa Israel và miền Bắc Gaza đã được mở vào tháng 5 để phục vụ công tác này. Các xe hàng viện trợ nêu trên chở thực phẩm, nước, vật tư y tế và thiết bị trú ẩn. COGAT cam kết tạo điều kiện thuận lợi cho việc đưa hàng viện trợ nhân đạo vào Gaza.

Không chỉ Mỹ gây áp lực với Israel, 16/10, Thủ tướng Anh Keir Starmer cho biết chính phủ nước này đang cân nhắc các biện pháp trừng phạt các bộ trưởng cực hữu Israel gồm Bộ trưởng An ninh Quốc gia Bezalel Smotrich và Bộ trưởng Tài chính Ben Gvir, là những người ủng hộ mạnh mẽ xây dựng các khu định cư ở Bờ Tây. Chỉ ra tình hình nhân đạo ở Gaza đang rất thảm khốc, ông Starmer cũng kêu gọi Israel thực hiện mọi biện pháp có thể để tránh thương vong cho dân thường, cho phép đưa hàng viện trợ vào Gaza với khối lượng lớn hơn.