Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen phát biểu họp báo tại Brussels, Bỉ. Ảnh: THX/TTXVN
Trước đó một hôm, Tổng thống Trump cho biết trong trường hợp không đạt thoả thuận, ông sẽ áp thuế 30% đối với hầu hết hàng nhập khẩu từ EU và Mexico kể từ ngày 1/8, bổ sung thêm những cảnh báo tương tự cho các quốc gia khác trong bối cảnh chỉ còn chưa đầy ba tuần để đàm phán các thỏa thuận khung có thể giảm mức thuế quan đang bị đe dọa.
Cố vấn Kinh tế Nhà Trắng Kevin Hassett cho biết các đề xuất thỏa thuận thương mại của các quốc gia cho đến nay vẫn chưa làm hài lòng tổng thống và "mức thuế quan đe doạ là có thật" nếu không tình hình không cải thiện.
"Tổng thống cho rằng các thỏa thuận cần phải tốt hơn. Về cơ bản, để đặt ra một ranh giới rõ ràng, ngài ấy đã gửi những lá thư này cho mọi người, và chúng ta sẽ xem mọi chuyện diễn ra như thế nào", cố vấn Hassett nói trên chương trình This Week của đài ABC.
Bà Ursula von der Leyen, người đứng đầu Ủy ban điều hành EU phụ trách chính sách thương mại cho 27 quốc gia thành viên, cho biết khối này sẽ duy trì cách tiếp cận hai hướng: tiếp tục đàm phán và chuẩn bị các biện pháp trả đũa.
"Chúng tôi luôn rất rõ ràng rằng chúng tôi ưu tiên giải pháp đàm phán. Điều này vẫn đúng, và chúng tôi sẽ tận dụng thời gian hiện có", bà Von der Leyen phát biểu tại một cuộc họp báo, đồng thời cho biết thêm rằng khối sẽ gia hạn lệnh ngừng áp dụng các biện pháp trả đũa cho đến tháng 8.
Quyết định của bà Von der Leyen trong việc trì hoãn các biện pháp trả đũa ngay lập tức cho thấy Ủy ban Châu Âu vẫn mong muốn tránh leo thang căng thẳng thương mại với Mỹ trong khi vẫn còn cơ hội đàm phán để đạt được một kết quả tốt hơn.
Cùng ngày, trên đài truyền hình ARD, Thủ tướng Đức Friedrich Merz cho biết ông cam kết tìm kiếm một giải pháp thương mại với Mỹ, đồng thời khẳng định ông sẽ làm thảo luận tích cực về vấn đề này với bà Von der Leyen và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron trong hơn 2 tuần tới.
Khi được hỏi về tác động của mức thuế quan 30% của Mỹ đối với Đức, ông Merz nói: "Nếu điều đó xảy ra, chúng tôi sẽ phải hoãn phần lớn các nỗ lực chính sách kinh tế của mình vì nó sẽ can thiệp vào mọi thứ và ảnh hưởng đến ngành xuất khẩu của Đức."
Phép thử sự đoàn kết
Đòn tấn công mới nhất từ Tổng thống Trump và câu hỏi về cách thức phản ứng có thể thử thách sự đoàn kết của các quốc gia thành viên, khi Pháp dường như có lập trường cứng rắn hơn Đức - cường quốc công nghiệp đang có nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu.
Tổng thống Macron cho biết Ủy ban Châu Âu cần hơn bao giờ hết khẳng định quyết tâm của EU trong việc bảo vệ lợi ích của châu Âu một cách kiên quyết, và cho rằng các biện pháp đáp trả có thể bao gồm các công cụ chống cưỡng ép.
Bộ trưởng Tài chính Đức Lars Klingbeil trong một tuyên bố cũng nhận định EU nên sẵn sàng hành động kiên quyết nếu các cuộc đàm phán thất bại.
"Nếu một giải pháp đàm phán công bằng không thành công, thì chúng ta phải thực hiện các biện pháp đối phó quyết liệt để bảo vệ việc làm và các công ty ở châu Âu", Bộ trưởng Tài chính Lars Klingbeil, đồng thời là Phó Thủ tướng trong liên minh cầm quyền, nói với tờ Sueddeutsche Zeitung.
Mặc dù EU đã kiềm chế các biện pháp đáp trả kể từ khi Tổng thống Trump áp thuế lên khối, nhưng họ đã chuẩn bị hai gói thuế trả đũa có thể đánh vào tổng cộng 93 tỷ euro hàng hóa của Mỹ.
Gói đầu tiên, nhằm đáp trả việc Mỹ áp thuế 50% lên thép và nhôm nhập khẩu, với tổng giá trị hàng hóa Mỹ lên tới 21 tỷ euro, đã bị tạm hoãn trong 90 ngày vào tháng 4 để có thời gian đàm phán. Việc tạm hoãn dự kiến hết hạn vào ngày 14/7 song quyết định gia hạn đã được công bố.
Gói thứ hai nhằm trả đũa các mức thuế đối xứng của Tổng thống Trump và dự kiến nhắm vào 72 tỷ euro hàng hóa Mỹ. Các biện pháp này chưa được công bố và danh sách cuối cùng cần được các quốc gia thành viên nhất trí thông qua.
Cũng theo bà Von der Leyen, việc sử dụng Công cụ chống ép buộc (ACI) vẫn chưa được đưa ra thảo luận. ACI, có hiệu lực từ tháng 12/2023, cho phép EU áp đặt các biện pháp đáp trả có mục tiêu nhằm chống lại sự ép buộc kinh tế từ các quốc gia thứ ba. Tuy nhiên, công cụ này được giữ lại như một biện pháp cuối cùng khi không còn lựa chọn nào khác.