Những đối thủ thuộc phe Cộng hòa đang cố gắng chạy nước rút trước viễn cảnh ông Trump sẽ lại giành chiến thắng trong tuần tới, lần này là tại bang có nhiều đại biểu Arizona. Đảng Cộng hòa đã tính đến một lựa chọn thay thế là Thượng nghĩ sĩ (TNS) bang Texas Ted Cruz, thế nhưng một số thủ lĩnh GOP vẫn đang tìm kiếm “nhiều con đường khác”, thay vì nhất tề đứng sau cổ vũ cho nhân vật theo đường lối bảo thủ cực đoan này. Đó là một dấu hiệu rõ nét cho thấy lãnh đạo GOP đang gặp khó trước bài toán Donald Trump, khi họ cũng không ưa thích TNS Cruz . “Giới chóp bu GOP tựa như một con thú bị thương và giờ lại bị dồn vào góc tường. Họ hoảng loạn, mất lý trí và hành động điên loạn”, Mark Meckler, lãnh đạo cựu trào của “đảng Chè”, một nhánh của GOP bình luận.
Thượng nghị sĩ Ted Cruz (phải) và tỉ phú Donald Trump trong một cuộc tranh luận. Ảnh: Reuters |
Cuộc gặp diễn ra tại Câu lạc bộ Không quân & Hải quân ở Washington, do hai nhà hoạt động bảo thủ Bill Wichterman và Bob Fischer đứng ra tổ chức, với sự hiện diện của hơn 20 nhân vật quan trọng. Ý định “bứng” ông Trump đã được thể hiện rõ trên giấy mời tham dự, với dòng chữ “… mục đích là để chiến lược hóa cách thức đánh bại Donald Trump khỏi đề cử đảng và nếu ông ta được đề cử, thì phải giới thiệu một ứng viên theo khuynh hướng bảo thủ tranh cử tại cuộc tổng tuyển cử”.
Sau gần 4 tiếng thảo luận, nhóm này đã đưa ra một tuyên bố chung với nội dung kêu gọi “một tấm vé đơn nhất giúp đảng Cộng hòa đoàn kết. Nếu tấm vé đó không hội đủ 1.237 đại biểu cần thiết trước đại hội toàn quốc, chúng tôi sẽ tổ chức ba vòng bỏ phiếu tương tự như kì đại hội năm 1860 để tìm ra ứng viên đề cử của đảng… Chúng tôi kêu gọi tất cả cựu ứng cử viên hiện không ủng hộ Donald Trump đoàn kết để chống lại ông ta và khuyến khích tất cả các ứng viên giữ chắc số lượng đại biểu tại vòng bỏ phiếu đầu tiên”.
Bên cạnh ý tưởng tạo lập một liên minh bài tỉ phú Trump, cuộc gặp kín lần này còn tập trung ý tượng lựa chọn một ứng viên tranh cử dưới danh nghĩa một đảng nhỏ, tức đảng thứ ba. “Đương nhiên là không có gì quá muộn. Các bạn vẫn có thể đưa một đảng khác vào tranh cử. Ứng viên này có thể sẽ được chọn lựa vào cuối tháng 8 tới… Đó phải là (đại diện) một phong trào bảo thủ”, Hạ nghị sĩ Trent Franks phát biểu trước khi rời phòng họp. Một nhân vật giấu tên khác tham gia sự kiện này tiết lộ, TNS Ben Sasse bang Nebraska là một trong số những cái tên được nhắc đến như là một ứng viên được giới thiệu.
Cruz hiện được xem là nhân vật còn có khả năng chạy đua cùng với ông Trump. Phát biểu tại Đồi Capitol, TNS bang South Carolina, một nhân vật quyền lực trong GOP, nói rằng ông sẽ trợ giúp Cruz trong chiến dịch quyên góp tài chính để chặn đà tiến của đối thủ Trump. Thế nhưng, nội bộ đảng Cộng hòa nhìn nhận, cơ hội chiến thắng của ông Cruz là không nhiều, vì muốn trở thành người được đề cử, TNS này phải giành được 79% số đại biểu tại các bang còn lại.
Giữa lúc còn đang chia rẽ và bối rối thì GOP lại bị đảng Dân chủ công kích mạnh. Ngày 17/3, TNS Harry Reid - thủ lĩnh phe thiểu số của đảng Dân chủ tại Thượng viện nói rằng chính sự “hèn nhát về đạo đức” trong giới lãnh đạo Cộng hòa là nguyên nhân đưa tới sự thất bại của GOP trong việc phong tỏa tỉ phú Trump. Cụ thể, chính sự lưỡng lự, thiếu quyết đoán của giới chóp bu Cộng hòa như Chủ tịch Hạ viện Paul Ryan, thủ lĩnh phe đa số tại Thượng viện Mitch McConnell đã đưa tới thế bế tắc trong nội bộ đảng này. “Không nên có vùng xám ở đây. Đã đến lúc TNS McConnell và Ryan phải đủ nghị lực để nói rằng – thôi, đủ rồi đấy”, ông Reid bày tỏ.