Từ nhiều tháng nay, Chính phủ và người dân Cuba đã tích cực chuẩn bị cho công tác tổ chức Đại hội Đảng Cộng sản Cuba lần thứ VI, diễn ra từ ngày 16 - 19/4, nhân kỷ niệm 50 năm ngày Chiến thắng Giron và 50 năm Cuba tuyên bố tính chất xã hội chủ nghĩa của cuộc Cách mạng.
Theo thông báo chính thức, vào ngày khai mạc Đại hội (16/4), Cuba sẽ tổ chức duyệt binh và diễu hành tại Quảng trường Cách mạng ở thủ đô La Habana. Những ngày trước thềm Đại hội, Các Lực lượng Vũ trang Cách mạng Cuba (FAR) và đông đảo quần chúng nhân dân, sinh viên, học sinh… đã nỗ lực tập luyện cho các hoạt động chào mừng sự kiện trọng đại của đất nước. Tại Quảng trường Cách mạng, loa đài, biểu ngữ chào mừng 50 Chiến thắng Giron và Đại hội Đảng đã được dựng. Đường phố được sơn sửa, cờ hoa giăng khắp nơi. Dường như ở bất kỳ nơi nào trên quốc đảo này cũng có thể cảm nhận được không khí lễ hội.
Người dân sôi nổi đóng góp ý kiến cho dự thảo văn kiện Đại hội Đảng Cộng sản Cuba lần thứ VI. Ảnh: Báo Granma |
Công tác chuẩn bị Đại hội
Chủ tịch Cuba Raul Castro cho biết, nhiệm vụ trọng tâm của Đại hội Đảng Cộng sản Cuba lần thứ VI là thảo luận và thông qua văn kiện "Dự thảo đường lối chính sách kinh tế và xã hội".
Khẩu hiệu chào mừng 50 năm ngày Chiến thắng Giron và Đại hội Đảng Cộng sản Cuba lần thứ VI trên Quảng trường Cách mạng ở thủ đô La Habana. |
Để chuẩn bị cho công việc này, quá trình lấy ý kiến đóng góp vào văn kiện đã được tiến hành tại các cơ quan lãnh đạo Đảng và tổ chức công đoàn Trung tâm những người lao động Cuba (CTC). Từ ngày 1/12/2010 tới ngày 29/2/2011, gần 130.000 cuộc thảo luận lấy ý kiến đóng góp của nhân dân vào dự thảo văn kiện Đại hội Đảng đã được tiến hành trên toàn quốc, với sự tham gia của hơn 7 triệu người trong tổng số 11,2 triệu dân. Người dân Cuba đã đưa ra hơn 600.000 đề xuất và thắc mắc liên quan tới những chính sách “cập nhật hóa mô hình kinh tế” đất nước, đã và đang được tiến hành tại quốc gia này. Ý kiến của người dân được tổng hợp và sẽ được chuyển tới các đại biểu tham dự Đại hội. Chủ tịch Raul Castro khẳng định, chính phủ sẽ xem xét tất cả các ý kiến đóng góp của nhân dân và những đề xuất này là công cụ quan trọng cho công tác lãnh đạo của Đảng và Chính phủ.
Báo Granma, cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Cuba, khẳng định, quá trình lựa chọn đại biểu và những người được đề cử vào danh sách để chọn ứng cử viên Ủy viên Trung ương đã diễn ra dân chủ. Tờ báo cũng đồng thời nhấn mạnh, việc “cập nhật hóa mô hình kinh tế” là trách nhiệm to lớn đối với các công dân nước này. Theo báo Granma, "Dự thảo đường lối chính sách kinh tế và xã hội" là lộ trình hoàn thiện cũng như những thay đổi cần thiết để nâng cao hiệu quả hoạt động của nền kinh tế Cuba trong tương lai.
Cập nhật hóa mô hình kinh tế
Thời gian qua, Cuba vẫn tiếp tục thực hiện lộ trình cập nhật hóa mô hình kinh tế, theo "Dự thảo đường lối chính sách kinh tế và xã hội". Văn bản này bao gồm những điều chỉnh chính sách kinh tế đất nước, trong đó có việc cắt giảm đáng kể lực lượng lao động dôi dư trong khu vực nhà nước, mở rộng mô hình kinh tế tự doanh, cắt giảm bao cấp, thực hiện chính sách thu thuế mới và từng bước dỡ bỏ việc sử dụng đồng tiền kép.
Theo lộ trình dự kiến, trong 5 năm tới, Cuba sẽ cắt giảm 1,3 triệu lao động trong khu vực nhà nước. Chính phủ Cuba dự kiến trong quý I năm nay sẽ cắt giảm 500.000 lao động. Tuy nhiên, tại Hội nghị mở rộng Hội đồng Bộ trưởng diễn ra tháng 2 vừa qua, Chủ tịch Raul Castro thừa nhận, kế hoạch này khó hoàn thành đúng hạn. Chủ tịch cho rằng đây là một chương trình có quy mô lớn nên không thể không có sự linh hoạt về thời gian thực hiện. Theo ông, cũng không thể vội vàng, bởi sai lầm có thể đe dọa thành quả cách mạng.
Liên quan tới việc mở rộng mô hình kinh tế tự doanh, từ tháng 10 năm ngoái, Cuba đã nối lại việc cấp phép kinh doanh cho tư nhân, sau khi công bố 178 ngành nghề dịch vụ được cấp phép. Tính tới ngày 11/3/2011, các cơ quan chức năng Cuba đã cấp phép kinh doanh cho 171.000 người. Đây là giải pháp mà các nhà lãnh đạo Cuba hy vọng có thể tạo việc làm cho những lao động trong khối nhà nước tới đây sẽ bị cắt giảm. Chính phủ dự kiến, khoảng 1,8 triệu người sẽ tìm được việc làm trong lĩnh vực kinh tế tư nhân trong vòng 5 năm tới.
Chính phủ Cuba cũng thông báo sẽ chi 130 triệu USD trong năm nay để nhập khẩu nguyên liệu sản xuất và những mặt hàng cần thiết phục vụ việc mở rộng mô hình kinh tế tự doanh. Chính phủ sẽ cung cấp tín dụng cho nông dân để mua phương tiện sản xuất và những nguyên liệu cần thiết khác, tín dụng cho những người tham gia kinh tế tự doanh để đầu tư vào máy móc, thiết bị, nguyên liệu... Chính phủ còn cho phép thành phần kinh tế tự doanh được bán sản phẩm và dịch vụ cho các cơ quan nhà nước thông qua các hợp đồng thương mại.
Chính phủ Cuba cũng sẽ áp dụng mức thu thuế mới đối với thành phần kinh tế tư nhân. Theo Bộ trưởng Tài chính và Vật giá Lina Pedraza, hiện nay, 143.000 người tham gia thành phần kinh tế tự doanh mới chỉ đóng góp 1% tổng thu thuế quốc gia, so với 78% của thành phần kinh tế nhà nước. Chính phủ dự kiến thời gian tới, thành phần kinh tế tư nhân sẽ đóng góp cho ngân sách khoảng 1 tỷ USD tiền thuế mỗi năm.
Về cắt giảm bao cấp, từ đầu năm ngoái, Chính phủ Cuba đã từng bước thực hiện công việc này, khởi đầu bằng việc đóng cửa nhiều nhà ăn tập thể tại các cơ quan và xí nghiệp (được triển khai từ năm 1963). Trong bối cảnh nền kinh tế Cuba đang gặp nhiều khó khăn, việc tiếp tục trợ cấp cho các bếp ăn tập thể là một gánh nặng lớn đối với chính phủ, bởi ngoài chi phí nhập khẩu lương thực, thực phẩm, Nhà nước còn phải trả chi phí vận chuyển, điện và nước. Chủ tịch Raul cũng kêu gọi người dân tăng cường sản xuất nông nghiệp, tiến tới giảm một nửa kim ngạch nhập khẩu nông sản. Theo thống kê chính thức, năm 2010, Chính phủ Cuba phải chi tới 2,5 tỷ USD để đảm bảo cung cấp lương thực và thực phẩm cho nhân dân theo chế độ tem phiếu. Cuba phải nhập khẩu tới 80% lương thực, thực phẩm.
Ngày 14/3 vừa qua Cuba cũng đã quyết định phá giá 8% tỷ giá đồng peso chuyển đổi (CUC) so với đồng USD và các đồng ngoại tệ khác, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho giao dịch tài chính quốc tế, kích thích xuất khẩu và sản xuất trong nước, thay thế nhập khẩu. Hệ thống đồng tiền kép gồm đồng CUC và đồng peso đã trở thành bài toán hóc búa đối với chính phủ Cuba trong điều hành và cân đối nền kinh tế. Quyết định phá giá đồng tiền sẽ mở đường cho ngành công nghiệp không khói của Cuba phát triển. Năm ngoái, Cuba đón hơn 2,5 triệu lượt du khách, với doanh thu hơn 2 tỷ USD.
Cho tới nay, Cuba đã tiến hành một số biện pháp để thúc đẩy nền kinh tế đất nước phát triển, đặc biệt là kế hoạch giao đất hoang cho nông dân để khuyến kích canh tác. Đã có những kết quả khả quan ban đầu từ việc bán nguyên liệu phục vụ sản xuất nông nghiệp không có trợ giá của nhà nước, được thực hiện từ tháng 6 năm ngoái, cũng như việc thực hiện bán thí điểm nông phẩm tại các kiốt hay cửa hàng nhỏ dọc các tuyến đường liên tỉnh hay đường cao tốc.
Chúng ta hy vọng rằng nhân dân Cuba anh hùng, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Cuba, lãnh tụ Fidel Castro và Chủ tịch Raul Castro, sẽ gặp hái được nhiều thành công trong tương lai với Chính sách “Cập nhật hóa mô hình kinh tế”, Đại hội Đảng Cộng sản Cuba lần thứ VI sẽ thành công tốt đẹp, dẫn dắt cuộc Cách mạng Cuba đi tiếp con đường thắng lợi.
Diệu Hương (P/v TTXVN tại Cuba)