Chính phủ Đức giảm tải cho các bang tiếp nhận người tị nạn

Phát biểu tại họp báo tối 10/5 sau Hội nghị giữa chính quyền trung ương và các địa phương tại thủ đô Berlin, Thủ tướng Olaf Scholz nhấn mạnh cũng như nhiều nước châu Âu khác, Đức đang phải đối mặt với thách thức lớn liên quan vấn đề tiếp nhận người tị nạn, vấn đề đã trở thành đề tài nóng trong thời gian qua khi năng lực tiếp nhận ở nhiều nơi vượt quá khả năng đáp ứng của các bang. Ông cho biết hội nghị giữa Chính phủ liên bang và các bang về vấn đề người tị nạn đã diễn ra trong bầu không khí xây dựng và tốt đẹp, với nhiều biện pháp được thảo luận và thông qua nhằm giảm tải cho các địa phương. Cụ thể, Chính phủ liên bang sẽ cấp thêm 1 tỷ euro (1,1 tỷ USD) cho các bang trong năm nay để trang trải cho việc tiếp nhận và chăm lo cho người tị nạn.

Để giải toả sức ép cho các địa phương, các thủ tục xin tị nạn sẽ được đẩy nhanh hơn trong tương lai, việc trục xuất người không đủ điều kiện ở Đức về nước sẽ được thi hành nhất quán hơn, trong đó Chính phủ liên bang sẽ tiếp tục ký các thỏa thuận với các quốc gia xuất xứ về việc nhận lại những người không có quyền ở lại Đức, những đối tượng tội phạm hoặc nguy hiểm là người tị nạn nước ngoài. Chính phủ liên bang sẽ nỗ lực nhằm đạt được một thỏa thuận ràng buộc về việc tiếp nhận người tị nạn giữa tất cả các quốc gia thành viên trong Liên minh châu Âu (EU), đặc biệt là việc đẩy nhanh các thủ tục tị nạn đối với những người cần được bảo vệ ở biên giới ngoài EU. Đức cũng sẽ tham gia hỗ trợ bảo vệ biên giới biên giới ngoài EU. Ngoài ra, tùy thuộc vào tình hình, nước này có thể quyết định về việc áp dụng chế độ kiểm soát biên giới như đang thực hiện ở biên giới Đức/Áo với các vùng biên giới khác của Đức. 

Bên cạnh đó, các bang sẽ lập tức thực hiện số hoá hoàn toàn tất cả các thủ tục hành chính liên quan. Dữ liệu người nước ngoài ở các địa phương sẽ được đưa vào hệ thống đăng ký trung tâm của người nước ngoài, là nơi lưu trữ dữ liệu của các cơ quan và tổ chức liên quan. Tất cả các cơ quan liên quan – chẳng hạn như tòa án hành chính, cơ quan quản lý xuất nhập cảnh hoặc xã hội – nên được bố trí nhân lực và tổ chức theo cách có thể xử lý một cách thích hợp số lượng lớn các trường hợp liên quan đến thủ tục tị nạn, cư trú và phúc lợi xã hội.

Tại hội nghị, các bang đã kêu gọi xây dựng một hệ thống linh hoạt, trong đó việc phân bổ của liên bang sẽ phụ thuộc vào số lượng thực tế người xin tị nạn mới đến thay vì chi toàn bộ một lần. Theo đề xuất của các bang, chính phủ liên bang nên thực hiện theo mô hình 4 trụ cột đã được chứng minh hiệu quả trong giai đoạn xảy ra cuộc khủng hoảng người tị nạn 2015/2016, bao gồm trang trải toàn bộ chi phí ở và sưởi ấm theo Bộ luật An sinh Xã hội, thanh toán theo tỷ lệ cố định bình quân đầu người hằng tháng cho phí ăn ở và chăm sóc người tị nạn theo Đạo luật Quyền lợi cho người tị nạn, chi phí hội nhập cho tất cả người tị nạn và chi phí cho trẻ vị thành niên không có người đi cùng. Đức sẽ đề xuất một kế hoạch tổng quát tạm thời vào tháng 6 tới và đưa ra quyết định vào tháng 11. Bên cạnh đó, Chính phủ liên bang sẽ cho phép các bang và chính quyền địa phương mượn bất động sản liên bang cũng như xây dựng thêm các toà nhà làm nơi ở cho người tị nạn.

Các thoả thuận nêu trên được coi là một sự thoả hiệp tạm thời để giảm bớt gánh nặng trước mắt cho các bang trong việc tiếp nhận và hỗ trợ người tị nạn. Tuy nhiên, đại diện một số bang vẫn chưa đồng tình, coi các biện pháp được đa số nhất trí là chưa thoả đáng và không phù hợp với tình hình thực tế tại các địa phương. Trong 4 tháng đầu năm nay, Cục quản lý người di cư và tị nạn liên bang (BAMF) đã ghi nhận trên 100.000 đơn xin tị nạn, cao hơn 78% so với cùng kỳ năm trước.