Bộ trưởng Ngoại giao các nước ASEAN dự hội nghị trực tuyến. Ảnh: Lâm Khánh/TTXVN
Trong bài phát biểu của mình, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao và Hợp tác Quốc tế Campuchia Prak Sokhonn cho rằng ASEAN nên chung tay thành lập “hành lang đi lại” nhằm thúc đẩy hoạt động đi lại kinh doanh từng bước và an toàn trong giai đoạn dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19. Theo ông, điều này cần được đưa vào kế hoạch hành động càng sớm càng tốt.
Bộ trưởng Prak Sokhonn nhấn mạnh trong bối cảnh căng thẳng gia tăng giữa các cường quốc và những thách thức với cơ chế đa phương, ASEAN cần giữ vững tinh thần đoàn kết và trung lập để thực hiện đúng các nguyên tắc của khối.
Ông cũng cho biết Trung tâm Hành động bom mìn khu vực ASEAN (ARMAC) sẽ có một Giám đốc điều hành mới vào giữa tháng 10 và đánh giá cao sáng kiến của Việt Nam về việc thành lập “Nhóm Những người bạn của ARMAC” (FOA) để huy động sự ủng hộ cho trung tâm.
Về cuộc họp Hội đồng điều phối ASEAN lần thứ 27 (ACC 27), Bộ trưởng Prak Sokhonn đề cao vai trò quan trọng của các đối tác nước ngoài trong việc huy động thêm các nguồn lực hỗ trợ cho Quỹ ứng phó COVID-19 của ASEAN được thành lập gần đây, cũng như sự phối hợp giữa các cơ quan y tế khu vực.
Liên quan đến Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN+3 (APT - 10 nước thành viên ASEAN với 3 nước đối tác đối thoại là Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc), ông Prak Sokhonn nhấn mạnh sự cần thiết của việc thành lập Kho APT dự trữ hàng y tế thiết yếu và cảm ơn APT về sự đóng góp cho Quỹ ứng phó COVID-19 của ASEAN. Ông cũng cảm ơn Nhật Bản đã ủng hộ việc thành lập Trung tâm Y tế ASEAN phòng chống các dịch bệnh khẩn cấp. Bộ trưởng cũng nhấn mạnh sự khẩn thiết của việc ký kết Hiệp định đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP) vào cuối năm nay.
Về cuộc họp của ASEAN với Trung Quốc, Bộ trưởng Prak Sokhonn khuyến nghị Trung Quốc ủng hộ hơn nữa những nỗ lực chung của ASEAN về hiện thực hóa các Mục tiêu phát triển bền vững 2030. Ông cũng cảm ơn Trung Quốc tiếp tục ủng hộ thực hiện Sáng kiến về kế hoạch hành động Hội nhập ASEAN (IAI).
Bên lề Hội nghị AMM 53, chiều 10/9, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam Nguyễn Quốc Dũng, Trưởng SOM ASEAN, thông báo các Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN đã thống nhất thông qua Thông cáo chung của Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 53. Việc ra được thông cáo chung này rất có ý nghĩa, thể hiện sự đoàn kết, nhất trí cao cũng như những quyết tâm, sự đồng thuận của ASEAN trong việc đưa ra thế giới tiếng nói của mình đối với các vấn đề nội bộ; việc xây dựng Cộng đồng ASEAN cũng như quan điểm của ASEAN đối với các vấn đề khu vực và trên thế giới.
Thông cáo chung Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 53 đề cập ghi nhận tất cả những kết quả công tác của ASEAN trong thời gian qua, cũng như ghi nhận tất cả những sáng kiến, đề xuất của Việt Nam trong năm 2020. Bên cạnh đó, Thông cáo cũng ghi nhận việc thể hiện quan điểm của ASEAN về các vấn đề của khu vực và thế giới.
Thông cáo chung hoàn toàn ghi nhận nỗ lực của các nước ASEAN trong ứng phó với dịch COVID-19, các sáng kiến do Việt Nam đề xuất, trong đó có các sáng kiến về: Lập Quỹ ASEAN ứng phó COVID-19; Kho dự phòng vật tư y tế khẩn cấp khu vực; Lập ra các tiêu chuẩn ứng phó với dịch bệnh; Xây dựng kế hoạch tổng thể phục hồi hậu COVID-19... Quỹ ASEAN ứng phó với COVID-19 đã được thành lập tại Hội nghị Cấp cao ASEAN 36 và bắt đầu đi vào hoạt động.