Mới đây, EU đã cảnh báo Belarus về các biện pháp trừng phạt rộng lớn hơn nếu nước này cho phép các lực lượng của mình tham chiến ở Ukraine. Khi áp lực trừng phạt ngày càng gia tăng, nhiều cá nhân và thực thể ở cả lĩnh vực tư nhân và nhà nước Belarus đã tìm cách để né tránh những hạn chế từ phương Tây.
Vào ngày 15/9, Vladimir Orlovsky, Chủ tịch Ủy ban Hải quan Belarus, nhận xét rằng điều quan trọng nhất hiện nay là: “Tìm kiếm các cách tiếp cận độc đáo, bởi vì sẽ không thể tiếp tục làm việc bằng các cơ chế cũ. Đây là lý do tại sao chúng tôi sẽ tìm ra những cách thức mới".
Phát biểu của ông Orlovsky được đưa ra trong bối cảnh Belarus đang nỗ lực thiết lập chuỗi cung ứng mới sau các lệnh trừng phạt của phương Tây và cuộc xung đột ở Ukraine khiến nhiều tuyến đường thương mại trước đây của nước này ngừng hoạt động.
Chỉ hai ngày trước tuyên bố của ông Orlovsky, ngân hàng Citadele của Latvia lưu ý rằng các công ty Belarus đang cố gắng tránh các lệnh trừng phạt bằng cách nhập khẩu hoặc xuất khẩu hàng hóa bị trừng phạt đến hoặc từ Nga và Belarus thông qua các nước thứ ba như Kazakhstan, Serbia hoặc thậm chí là Bulgaria.
Vấn đề trên gắn liền với việc Belarus tích cực tìm kiếm các tuyến đường thương mại mới, đặc biệt là hợp tác thương mại, hậu cần hoặc vận tải với các quốc gia như Trung Quốc, Mông Cổ hoặc các quốc gia hậu Xô Viết khác. Các quốc gia này không tạo ra một thị trường để Belarus có thể bù đắp hoàn toàn sự thâm hụt trong các mặt hàng xuất khẩu truyền thống của mình, nhưng họ có thể hoạt động như những nhà trung gian trong việc nhập khẩu hoặc xuất khẩu hàng hóa bị trừng phạt.
Đối với người tiêu dùng Nga, Belarus cũng đã trở thành một “quốc gia thứ ba” trong năm nay vì các chuyến hàng đến Belarus đã trở thành một cách để Moskva tránh một số tác động tiêu cực từ các lệnh trừng phạt của phương Tây.
Ví dụ trong lĩnh vực du lịch, các nhà điều hành du lịch Nga đã ghi nhận sự gia tăng mạnh mẽ các chuyến đi đến Belarus từ Nga trong năm nay. Ở đó, người Nga có thể tham gia mua sắm “không bị trừng phạt” với các thương hiệu phương Tây như Zara, Massimo Dutti, Calvin Klein hoặc Levis. Một hoạt động phổ biến khác là mở tài khoản ngân hàng với một ngân hàng Belarus vẫn phát hành thẻ ngân hàng Visa hoặc Mastercard.
Ngoài ra, Belarus trong một thời gian đã sử dụng nhiều cách khác nhau trong thương mại với các nước EU, chẳng hạn như kế hoạch thương mại của công ty Belarus Interservis trong việc xuất khẩu các sản phẩm dầu mỏ của Nga sang EU bằng cách phân loại lại chúng là "dung môi” hoặc “chất pha loãng”.