Vaccine Calixcoca đã cho thấy kết quả khả quan trong các thí nghiệm trên động vật. Vaccine hoạt động theo cơ chế kích hoạt hệ thống miễn dịch của bệnh nhân, giúp tạo ra kháng thể liên kết với các phân tử cocaine trong máu, cản trở các phân tử này di chuyển tới hệ thống trung não-hồi viền (mesolimbic) của não. Đây được gọi là “vùng khen thưởng”, nơi cocaine kích thích não giải phóng rất nhiều dopamine khiến người dùng có cảm giác hưng phấn. Người nghiện vì thế sẽ không còn cảm giác phấn khích khi sử dụng cocaine. Đáng chú ý, các nhà nghiên cứu nhận thấy vaccine này cũng bảo vệ bào thai chuột trước tác dụng của cocaine. Điều này mở ra hướng tiếp cận mới giúp bảo vệ thai nhi của những người mẹ mang thai nghiện loại ma túy này.
Vaccine Calixcoca được tạo ra từ các hợp chất hóa học tổng hợp trong phòng thí nghiệm thay vì các nguyên liệu sinh học, do đó ít tốn kém hơn và không cần bảo quản lạnh như nhiều loại vaccine thông thường. Calixcoca hiện sẵn sàng bước vào giai đoạn thử nghiệm cuối cùng trên người, với khoảng 3.000 người đã liên hệ nhóm nghiên cứu để tình nguyện tham gia thử nghiệm.
Bác sĩ tâm thần Frederico Garcia, điều phối viên nhóm phát triển thí nghiệm tại Đại học liên bang Minas Gerais, cho biết hiện chưa có phương pháp được kiểm chứng nào giúp điều trị nghiện cocaine, thay vào đó là kết hợp tư vấn tâm lý với hỗ trợ xã hội và phục hồi khi cần thiết. Vì vậy, Calixcoca có thể là công cụ quan trọng trợ giúp bệnh nhân trong giai đoạn phục hồi quan trọng, điển hình là khi rời trung tâm cai nghiện.
Khuyến nghị về nhóm đối tượng được sử dụng Calixcoca sẽ phụ thuộc vào kết quả thử nghiệm lâm sàng. Ông Garcia cho biết, về mặt lý thuyết, vaccine Calixcoca có thể dùng cho những người không còn sử dụng cocaine và muốn tiếp tục cai nghiện.
Theo ông Garcia, nếu được các cơ quan quản lý phê duyệt, đây sẽ là lần đầu tiên vaccine được áp dụng trong điều trị cai nghiện cocaine. Văn phòng Liên hợp quốc về Ma túy và Tội phạm cho biết Mỹ trước đó đã tiến hành nhiều nghiên cứu tương tự, song đều bị tạm dừng một phần do kết quả thí nghiệm lâm sàng không khả quan.
Mỹ là quốc gia tiêu thụ cocaine hàng đầu thế giới, tiếp đến là Brazil. Theo Viện nghiên cứu quốc gia Mỹ về lạm dụng ma túy, cứ 1 trong số 4 người sử dụng cocaine thường xuyên sẽ dẫn đến nghiện, và chỉ 1 trong số 4 người nghiện là cai nghiện thành công sau 5 năm điều trị.