Tàu chở lúa mì của Ukraine cập cảng Djibouti. Ảnh: AFP/TTXVN
Tại một cuộc họp báo, Thủ tướng Morawiecki kêu gọi EU "sử dụng tất cả công cụ quản lý hạn ngạch và thuế quan để hạn chế hoặc ngăn chặn ngũ cốc nhập khẩu của Ukraine vào Ba Lan". Ông Morawiecki cho biết ông và lãnh đạo một số quốc gia có chung biên giới với Ukraine đã nhất trí kiến nghị Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC), bà Ursula von der Leyen, về vấn đề này.
Hoạt động xuất khẩu ngũ cốc của Ukraine, một trong những nhà xuất khẩu ngũ cốc lớn nhất thế giới, qua các cảng ở Biển Đen đã bị gián đoạn sau khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt ở nước này vào tháng 2/2022. Ukraine đã sử dụng các tuyến vận chuyển thay thế qua các quốc gia EU là Ba Lan và Romania.
Hoạt động vận chuyển bị tắc nghẽn khiến một lượng lớn ngũ cốc Ukraine, có giá thành rẻ hơn so với ngũ cốc sản xuất tại EU, phải dừng tại các quốc gia Trung Âu, ảnh hưởng đến nông dân địa phương. Tại Ba Lan, nông dân đã phản ứng mạnh vì ngũ cốc nhập khẩu từ Ukraine đã làm giảm giá ngũ cốc ở trong nước.
Tại buổi đối thoại với nông dân ngày 29/3, Bộ trưởng Nông nghiệp Ba Lan Henryk Kowalczyk cam kết chính phủ nước này sẽ yêu cầu EC áp dụng một điều khoản phòng vệ thương mại liên quan ngũ cốc nhập khẩu từ Ukraine. Ông Kowalczyk cho biết Ba Lan sẽ khuyến khích Slovakia, Romania, Hungary và Bulgaria thực hiện bước đi tương tự.
Đến nay, nông dân Ba Lan vẫn bác bỏ đề xuất viện trợ của chính phủ vì cho rằng chưa thỏa đáng.
Chính trị gia Michal Kolodziejczak, người sáng lập nhóm Agrounia có xu hướng bảo hộ nông nghiệp, cho rằng nông dân Ba Lan cần được bồi thường ít nhất 6 tỷ zloty (1,39 tỷ USD) để bù đắp tổn thất từ việc tăng nhập khẩu ngũ cốc Ukraine. Con số này cao gấp 10 lần so với khoản tiền 600 triệu zloty (136,8 triệu USD) được EC phê duyệt hôm 27/3 để đền bù cho nông dân Ba Lan.
Bộ trưởng Nông nghiệp Kowalczyk cho biết khoản bồi thường bổ sung trị giá 520 triệu zloty (120 triệu USD) đang được triển khai, với một nửa trong số đó đến từ quỹ giải quyết khủng hoảng của EU và nửa còn lại từ ngân sách quốc gia, nâng tổng số viện trợ cho nông dân Ba Lan lên 1,12 tỷ zloty (258 triệu USD). Bên cạnh đó, ông Kowalczyk cho biết Ba Lan cũng sẽ tìm cách xuất khẩu các kho dự trữ ngũ cốc hiện có để giải phóng không gian lưu trữ vào vụ thu hoạch tiếp theo.