Thủ tướng Australia Scott Morrison (giữa) dự Hội nghị cấp cao ASEAN - Australia lần thứ nhất theo hình thức trực tuyến, ngày 27/10/2021. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo Thủ tướng Morrison, các hội nghị cấp cao thường niên giữa ASEAN và Australia - đối tác đối thoại đầu tiên của Hiệp hội, sẽ cho phép hai bên làm sâu sắc hơn nữa mối quan hệ vốn đã rất bền chặt và cùng nhau định hướng vượt qua kỷ nguyên của những thay đổi sâu sắc ở khu vực. Tăng trưởng của các quốc gia thành viên ASEAN tạo nền tảng cho sự ổn định của khu vực cũng như sự thịnh vượng của Australia. Quan hệ đối tác lâu dài giữa hai bên hỗ trợ khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương rộng mở, bao trùm và kiên cường.
Nhà lãnh đạo Australia khẳng định ASEAN là trung tâm của Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và Australia ủng hộ điều này bằng cả lời nói và hành động.
Trong bối cảnh các nước ASEAN đang phải nỗ lực đối phó với đại dịch COVID-19, ông Morrison cho biết cho đến nay, Australia đã trực tiếp chia sẻ gần 4 triệu liều vaccine ngừa COVID-19 với các đối tác ASEAN và dự kiến sẽ chia sẻ ít nhất 10 triệu liều nữa từ nguồn cung trong nước vào giữa năm tới. Trước đó, trong năm 2020, Australia đã đầu tư đáng kể để hỗ trợ ASEAN đối phó và phục hồi hậu COVID-19, trong đó có các gói hỗ trợ trị giá khoảng 500 triệu AUD (gần 376 triệu USD), phù hợp với bốn lĩnh vực chính của Tầm nhìn ASEAN về Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Cũng tại hội nghị, ông Morrison thông báo về Sáng kiến Australia cho tương lai ASEAN nhằm thúc đẩy hợp tác, hỗ trợ thực hiện Tầm nhìn ASEAN về Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương và tăng cường đầu tư vào tương lai của khu vực. Theo đó, Australia sẽ cung cấp 124 triệu AUD (hơn 93 triệu USD) tài trợ cho các dự án do ASEAN và Australia cùng nhau xác định, nhằm giải quyết các thách thức phức tạp và mới nổi. Các thách thức này bao gồm phục hồi hậu COVID-19, chống khủng bố, tội phạm xuyên quốc gia, an ninh năng lượng và chuyển đổi sang công nghệ phát thải thấp, kinh tế tuần hoàn, và đại dương xanh.
Về thỏa thuận an ninh 3 bên mới được công bố giữa Australia, Anh và Mỹ (AUKUS), Thủ tướng Morrison cho biết AUKUS nhằm thúc đẩy chia sẻ công nghệ và năng lực giữa 3 thành viên đều là đối tác đối thoại của ASEAN. Theo ông, AUKUS không thay đổi cam kết của Australia đối với ASEAN hoặc Tầm nhìn ASEAN về Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương mà giúp củng cố sự ủng hộ mà nước này dành cho cấu trúc khu vực trong đó ASEAN đóng vai trò trung tâm.