Thành phố Cần Thơ là trung tâm kinh tế, văn hóa, xã hội, y tế, giáo dục và thương mại của vùng đồng bằng sông Cửu Long. Ảnh tư liệu: Phan Tuấn Anh/TTXVN
Đây là nghị quyết hết sức quan trọng đối với sự phát triển thành phố, là khung pháp lý cho việc quản lý, đầu tư phát triển kinh tế - xã hội thành phố, là kim chỉ nam cho giai đoạn phát triển của thành phố trong thời kỳ 2021 - 2030 cũng như định hướng đến năm 2050.
Theo ông Mai Như Toàn, Giám đốc Sở Xây dựng thành phố Cần Thơ, Quy hoạch thành phố Cần Thơ thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được lập trên nguyên tắc bảo đảm sự liên tục, có tính kế thừa, ổn định, phù hợp với quy hoạch tổng thể quốc gia, quy hoạch ngành quốc gia, quy hoạch vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) và quy hoạch cấp thành phố đã được thực hiện thời gian qua. Không gian phát triển mới của thành phố trong quy hoạch được mở rộng đáng kể gắn liền với các động lực phát triển đang và sẽ hình thành có tác động mạnh đến thành phố Cần Thơ nói riêng và vùng ĐBSCL nói chung. Quy hoạch thành phố cũng đưa ra các giải pháp quản lý, kiểm soát phát triển đô thị có sự chuyển tiếp giữa các quy hoạch cũ và quy hoạch mới đảm bảo hài hòa lợi ích giữa nhà nước, người dân và nhà đầu tư.
Cũng theo ông Toàn, việc thông qua quy hoạch thành phố Cần Thơ giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 là khung pháp lý cho việc quản lý, đầu tư phát triển kinh tế - xã hội thành phố, là kim chỉ nam cho giai đoạn phát triển của thành phố trong thời kỳ 2021 - 2030 cũng như định hướng đến năm 2050. Đây là bước thể chế hóa từng nhiệm vụ và giải pháp cho mỗi ngành, lĩnh vực và địa phương để đạt được định hướng xây dựng và phát triển thành phố Cần Thơ theo chủ trương của Đảng tại Nghị quyết số 59-NQ/TW ngày 05/8/2020 của Bộ Chính trị…
Mục tiêu đến năm 2030, thành phố Cần Thơ là cực tăng trưởng động lực của vùng ĐBSCL, là thành phố sinh thái, thông minh, văn minh, hiện đại mang đậm bản sắc văn hóa sông nước vùng ĐBSCL; là trung tâm đô thị của vùng, thúc đẩy phát triển toàn bộ vùng ĐBSCL; là trung tâm dịch vụ thương mại, du lịch, logistics, công nghiệp chế biến, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, giáo dục và đào tạo, y tế chuyên sâu, khoa học công nghệ, văn hóa, thể thao của cả vùng; hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông hiện đại đáp ứng yêu cầu kết nối nội vùng, liên vùng và liên vận quốc tế.
Về kinh tế, phấn đấu tốc độ tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) bình quân từ 7,5 - 8%; GRDP bình quân đầu người (giá hiện hành) đạt trên 220 triệu đồng. Tỷ trọng GRDP của khu vực nông, lâm, thủy sản khoảng 5,9%, công nghiệp - xây dựng khoảng 35,9%, dịch vụ và thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm khoảng 58,2%. Tốc độ tăng năng suất lao động xã hội bình quân đạt từ 11 - 15%/năm. Tỷ lệ đô thị hóa khoảng 80%, bảo đảm 100% đô thị loại IV trở lên hoàn thiện tiêu chí phân loại đô thị về cơ sở hạ tầng đô thị, nhất là hạ tầng về y tế, giáo dục đào tạo và các công trình văn hóa cấp đô thị…
Đến năm 2050, thành phố Cần Thơ là đô thị sinh thái, văn minh hiện đại mang đậm bản sắc sông nước vùng ĐBSCL, thuộc nhóm các thành phố phát triển khá ở châu Á; trở thành thành phố thông minh, đáng sống của Việt Nam, là điểm đến hấp dẫn về dịch vụ tiêu dùng chất lượng cao, tập trung vào hoạt động bán lẻ hiện đại và du lịch giá trị cao, tiên phong trong phát triển đô thị xanh. Cần Thơ phát triển mạnh hạ tầng số, hạ tầng dữ liệu tạo nền tảng chuyển đổi số quốc gia, phát triển chính quyền số, kinh tế số, xã hội số; tỷ trọng kinh tế số đạt khoảng 30% GRDP.
Các trụ cột để phát triển thành phố đó là: đổi mới mạnh mẽ tư duy lãnh đạo, quản lý, điều hành của chính quyền các cấp và tư duy kinh tế của doanh nghiệp, người dân gắn liền với thực hiện chuyển đổi số dựa trên 3 trụ cột chính (kinh tế số, xã hội số, chính quyền số). Nghiên cứu, xây dựng, ban hành các cơ chế, chính sách nhằm huy động tối đa và phát huy hiệu quả mọi nguồn lực đầu tư kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội; trong đó ưu tiên đầu tư các công trình trọng điểm có tính chiến lược và lan tỏa. Thành phố thu hút và phát triển nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, nguồn nhân lực trong các lĩnh vực mũi nhọn; tăng cường liên kết với các cơ sở đào tạo, cơ sở nghiên cứu chuyên sâu trong và ngoài nước để thực hiện mục tiêu phát triển. Đồng thời tái cấu trúc không gian đô thị, đặc biệt trong các quận trung tâm, nhằm tăng hiệu quả sử dụng đất; tạo quỹ đất phát triển những khu vực trọng điểm cấp vùng về y tế, giáo dục, đào tạo, văn hóa, thể thao, du lịch, thương mại, dịch vụ.
Quy hoạch cũng đề ra các phương hướng phát triển các ngành, lĩnh vực quan trọng và phương hướng tổ chức các hoạt động kinh tế- xã hội; phương hướng quy hoạch hệ thống đô thị, nông thôn, vùng huyện và các khu chức năng; phương hướng phát triển kết cấu hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội; phương án bảo vệ môi trường và đa dạng sinh học, khai thác sử dụng, bảo vệ tài nguyên, phòng chống thiên tai và ứng phó biến đổi khí hậu; danh mục các dự án ưu tiên đầu tư; giải pháp, nguồn lực thực hiện quy hoạch…
Về phương hướng phát triển các ngành, lĩnh vực, thành phố Cần Thơ sẽ phát triển ngành công nghiệp có tính nền tảng, hiện đại, bền vững như: công nghiệp hóa chất, cơ khí chế tạo, năng lượng, dược phẩm, điện tử, chế biến nông thủy sản và công nghiệp hỗ trợ nhằm nâng cao giá trị gia tăng của các sản phẩm công nghiệp phù hợp với điều kiện tự nhiên, lợi thế của thành phố.
Về thương mại dịch vụ sẽ tập trung phát triển thương mại theo hướng văn minh, hiện đại, phấn đấu trở thành trung tâm phân phối của vùng ĐBSCL, phát triển, mở rộng thị trường tiêu thụ hàng hóa trong nước và xuất nhập khẩu. Thành phố đẩy mạnh phát triển các ngành dịch vụ chất lượng cao, sản phẩm dịch vụ đáp ứng yêu cầu thị trường trong nước và quốc tế; trong đó ưu tiên phát triển logistics, du lịch, y tế, giáo dục, tài chính ngân hàng, khoa học công nghệ, công nghệ thông tin, giao thông vận tải, vui chơi giải trí, mua sắm, văn hóa thể thao…
Về nông nghiệp - thủy sản, thành phố sẽ phát triển bền vững, an toàn, thịnh vượng trên cơ sở tích hợp đa ngành, có điều phối liên kết vùng, liên kết ngành. Thành phố tập trung xây dựng các vùng sản xuất nông- thủy sản chuyên canh đạt tiêu chuẩn, đáp ứng từng nhóm thị trường. Phát triển chuỗi giá trị nông nghiệp gắn với các loại hình du lịch nông nghiệp; đẩy mạnh sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp thông minh, nông nghiệp tuần hoàn, thân thiện với môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu…
Về phương hướng tổ chức các hoạt động kinh tế, thành phố phố Cần Thơ sẽ phát triển theo hướng "Năm trục động lực kinh tế" và "Ba vùng phát triển".
Đó là, hai trục ngang bao gồm: tuyến phát triển dọc theo cao tốc Châu Đốc- Cần Thơ- Sóc Trăng, trong đó phía Đông chủ yếu phát triển thêm về công nghiệp, phía Tây phát triển thêm du lịch sinh thái, đô thị và tuyến hành lang kinh tế hiện hữu Tây sông Hậu, bao gồm các trục Quốc lộ 91, đường vành đai phía Tây, đường 920D, với các loại hình phát triển tập trung vào thương mại dịch vụ, đô thị sinh thái và đô thị công nghiệp.
Ba trục dọc bao gồm: dọc theo các tuyến cao tốc Lộ Tẻ - Rạch Sỏi; đường liên vùng Ô Môn - Giồng Riềng; Quốc lộ 1A và tuyến cao tốc Cần Thơ - Cà Mau. Trong số đó, tuyến Lộ Tẻ - Rạch Sỏi và Ô Môn - Giồng Riềng thiên về phát triển công nghiệp, tạo kết nối vùng về hành lang công nghiệp, tuyến dọc Quốc lộ 1A chủ yếu phát triển theo hướng kết nối hành lang đô thị chính của vùng ĐBSCL.
Ba vùng phát triển là, vùng thứ nhất gồm: quận Cái Răng, quận Ninh Kiều, quận Bình Thủy, huyện Phong Điền (định hướng phát triển thành thị xã Phong Điền) và một phần diện tích quận Ô Môn, huyện Thới Lai là vùng đô thị tập trung phát triển mật độ cao, nhất là phía bên trong lộ Vòng Cung, tạo thành một đô thị trung tâm cấp vùng đa năng, sầm uất, với những công năng dịch vụ như: Y tế, giáo dục đào tạo, thương mại, văn hóa thể thao nghệ thuật, năng lượng, logistics, trung tâm đầu mối nông nghiệp và liên kết chế biến, tiêu thụ nông sản. Đồng thời phát huy kết nối sân bay, đường sắt, đường thủy, đường bộ và sự tích hợp giữa các công năng. Vùng này sẽ là khu vực chính để Cần Thơ trở thành trung tâm, động lực phát triển của vùng ĐBSCL.
Vùng thứ hai gồm phần còn lại của quận Ô Môn, quận Thốt Nốt và một phần các huyện: Thới Lai, Cờ Đỏ, Vĩnh Thạnh là vùng động lực phát triển kinh tế mới phía Bắc, với diện tích rộng hơn, ít công năng hơn, mật độ thấp hơn và ít mối liên kết giữa các tiểu vùng với nhau hơn, do đặc thù cấu trúc tự nhiên của vùng. Các tiểu vùng trong vùng này có những quan hệ chủ yếu với các tỉnh khác qua cấu trúc liên kết vùng, với những kết nối cao tốc, đường thủy, với công năng đô thị, đô thị sinh thái cao cấp, đô thị công nghiệp, cảng, thương mại, dịch vụ, logistics.
Vùng thứ ba gồm một phần các huyện Thới Lai, Cờ Đỏ, Vĩnh Thạnh là vùng phía Tây cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng bổ sung những hình thức sinh kế mới, như chuyển đổi từ lúa sang cây trồng vật nuôi phù hợp giá trị kinh tế, kết hợp năng lượng mặt trời, công nghệ môi trường, du lịch sinh thái sông nước, trang trại, để tăng thêm nguồn sinh kế cho người dân.
Về giải pháp và nguồn nhân lực thực hiện quy hoạch, thành phố sẽ tập trung các nhóm giải pháp như: huy động, sử dụng hiệu quả và hợp lý các nguồn vốn đầu tư; phát triển và cung ứng nguồn nhân lực; phát triển thị trường lao động; tăng cường bảo vệ môi trường; phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo; xây dựng cơ chế chính sách liên kết phát triển; quản lý chặt chẽ việc đầu tư phát triển đô thị và nông thôn; nâng cao hiệu lực, hiệu quả của bộ máy quản lý hành chính nhà nước.