Làng tái định cư Ia Bia. Nguồn: baogialai.com.vn |
Năm 2008, huyện Chư Pưh, tỉnh Gia Lai có Dự án tái định canh, định cư Kênh Chông, vận động 98 hộ dân với gần 500 nhân khẩu người dân tộc thiểu số Jarai về sinh sống tại làng Ia Bia, xã Ia Le. Về nơi ở mới, mỗi hộ dân được nhận một căn nhà xây kiên cố; 1,5 sào đất vườn cùng 1 ha đất rẫy. Bên cạnh đó, hệ thống điện, đường, trường học khang trang cũng được xây dựng với tổng kinh phí hơn 6 tỷ đồng. Dự án tái định canh, định cư này được kỳ vọng sẽ giúp người dân ổn định cuộc sống, chấm dứt tình trạng du canh du cư, phá rừng làm nương rẫy.
Tuy nhiên, sau khi chuyển về nơi ở mới, người dân làng Ia Bia phát hiện nguồn nước ở làng bị nhiễm phèn và vôi. Nguồn nước này khi dùng để nấu cơm, cơm sẽ có màu xanh dương nhạt, còn nếu dùng để tắm thì bị ngứa da và tóc bị khô. Ông Rơ Mah Chik, Thôn trưởng làng Ia Bia cho biết, sau khi sử dụng nguồn nước giếng trong làng làm nước uống một thời gian, vợ chồng ông cũng như nhiều người khác trong làng đều bị sỏi thận. Hiện nay, người dân trong làng phải đi lấy nước để nấu ăn ở các làng Puối A, Puối B cách làng Ia Bia hơn 2 km, còn nước tắm người dân đành phải sử dụng nước giếng ở làng dù vẫn bị ngứa.
Ngoài khó khăn về nguồn nước sinh hoạt, người dân làng Ia Bia còn thiếu đất sản xuất. Sau khi về làng mới từ năm 2008, mỗi hộ đã được cấp một sổ đỏ với 1 ha đất rẫy, song thực tế toàn bộ số đất này đều đã bị người dân các xã Ia Le, Ia Blứ thuộc huyện Chư Pưh sử dụng, canh tác từ nhiều năm trước đó. Dù chính quyền địa phương đã nhiều lần vận động, yêu cầu người dân hai xã trên trả lại đất cho dân làng Ia Bia, nhưng đến nay vẫn không nhận được sự đồng thuận của người dân hai xã Ia Le và Ia Blứ. Trong khi đó, 1,5 sào đất vườn mà mỗi hộ ở làng Ia Bia được cấp cùng căn nhà lại chủ yếu là đất pha cát, nghèo dinh dưỡng, rất khó để canh tác hiệu quả.
Chính vì vậy, dù đã về sinh sống tại làng Ia Bia gần 10 năm song 98 hộ đồng bào dân tộc thiểu số Jarai ở làng vẫn thuộc diện hộ nghèo và cận nghèo. Trao đổi về vấn đề này, ông Lê Thanh Việt, Chủ tịch UBND xã Ia Le cho biết, dù chính quyền địa phương đã tạo điều kiện giúp người dân làng Ia Bia thoát nghèo nhưng nguồn kinh phí hỗ trợ theo các chương trình mục tiêu quốc gia còn ít, đất sản xuất thiếu nên người dân vẫn gặp nhiều khó khăn.
Đề cập đến những khó khăn của người dân làng tái định cư Ia Bia, ông Ksor Y Ngông, Trưởng phòng Dân tộc, UBND huyện Chư Pưh, thừa nhận địa phương đang gặp khó khăn trong việc tìm hướng giải quyết. Huyện đã nhiều lần tuyên truyền, vận động để người dân hai xã Ia Le, Ia Blứ trả lại đất cho dân làng Ia Bia nhưng vẫn chưa được. Riêng về nước sinh hoạt, do kinh phí đầu tư quá lớn nên ngân sách địa phương không đáp ứng được. Sắp tới, UBND huyện giao phòng chuyên môn nghiên cứu, mời gọi đầu tư đem nước sạch từ nơi khác về vùng này.
Hơn bao giờ hết, sự quyết liệt vào cuộc của chính quyền địa phương và các ngành chức năng sẽ giúp các hộ dân ở làngIa Bia ổn định cuộc sống, vươn lên thoát nghèo.