Đại biểu Nguyễn Ngọc Phương (Quảng Bình) cho rằng, dự án sân bay Long Thành là dự án quan trọng và rất đồng tình với chủ trương này. Do ảnh hưởng của dự án xây dựng Cảng hàng không quốc tế (CHKQT) Long Thành rất lớn, nên cần phải xem xét tổng thể, không phải 100% đều di dân và nên lấy ý kiến người dân về nhu cầu tái định cư. Vì nếu gười dân không có nhu cầu sử dụng sẽ lãng phí.
Đại biểu Phương cũng đề xuất, khi thực hiện giải phóng mặt bằng, nếu người dân cam kết đã đồng ý thì không được khiếu nại, khiếu kiện, nếu có khiếu kiện thì cơ quan chức năng không giải quyết, nhằm tránh tình trạng nhận đền bù nhưng vài năm sau vẫn khiếu kiện.
Đại biểu Nguyễn Đức Kiên (Sóc Trăng). |
Đại biểu Nguyễn Đức Kiên (Sóc Trăng) cho rằng, dự án CHKQT Long Thành là dự án trọng điểm quốc gia, ảnh hưởng đến rất nhiều người, giá đất đai đền bù theo Luật đất đai 2013, hàng năm HĐND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương công bố giá đất và đền bù thời điểm nào thì áp giá thời điểm đó, nên nếu với dự án thu hồi hơn 5.000 ha làm trong 1 năm thì khó thực hiện. Bởi ngay tại Sóc Trăng, giải phóng mặt bằng lớn nhất là trên 300 ha một lần giải phóng, nhưng cũng rất vất vả.
Đại biểu Kiên cũng lưu ý về việc đào tạo nghề cho người dân sau tái định cư, phải có phương án, không thể cứ nữ là đào tạo uốn tóc, nam thì sửa xe máy, phải thiết kế theo hướng để người dân bên cạnh đào tạo nghề, có nơi để hát triển thương mại dịch vụ trong khu vực này.
Cùng quan điểm, Đại biểu Nguyễn Trường Giang (Đắk Nông) cho rằng, cần có hướng tái định cư khả thi để đảm bảo đời sống người dân. Tuy nhiên, dự án cần bóc tách riêng phần tái định cư.
“Báo cáo dự án chưa thấy đề cập đến vấn đề đảm bảo an ninh xã hội, trong đó có đánh giá như thế nào về hiện trạng văn hóa dân tộc trên địa bàn, vấn đề văn hóa người dân bị ảnh hưởng ra sao khi tái định cư, như việc di dời mồ mả, chùa chiền... ”, ông Giang hỏi.
Đại biểu Nguyễn Trường Giang (Đắk Nông) |
Đại biểu Hoàng Thanh Tùng (Sóc Trăng) cho rằng, cần minh bạch, 99% hộ dân bị giải tỏa là nhà cấp 4, trong khi theo phương án trình, nhà tái định cư có diện tích lên đến 250 – 300 m2, với diện tích này thì phải xây biệt thự.
“Đa phần là người dân lao động, người nghèo thì làm sao họ mua được đến 250 – 300 m2? Vậy thì lô đất này quy hoạch do mục đích gì? Có phải cho tái định cư không? Điều này cần phải giải trình minh bạch, chỗ nào cho tái định cư, chỗ nào cho mục đích khác?”, ông Tùng cho hay.
Theo đại biểu Nguyễn Thị Quyết Tâm (TP Hồ Chí Minh), cần phải có dự án nghiên cứu là dự án thành phần trong tổng dự án triển khai bồi thường Dự án sân bay Long Thành, đảm bảo sử dụng quỹ đất sử dụng tiết kiệm khi thu hồi 1 lần. “Tôi đề nghị phải có dự án nhánh nghiên cứu thực hiện ngắn hạn về lợi ích người dân nhận được từ dự án, phải có ý kiến người dân chịu thiệt từ dự án này xem họ cần gì, muốn như thế nào trong quá trình sử dụng đất đó, người dân bị thu hồi đất cho xây sân bay khi đất chưa sử dụng thì quyền lợi của người dân cần được đảm bảo như thế nào?”, bà Tâm băn khoăn.
Bên cạnh đó, nhiều đại biểu cũng lo ngại về vấn đề kinh phí. Đại biểu Nguyễn Trường Giang (Đắk Nông) cho rằng, với tổng chi phí cao, nhưng dự toán ngân sách 2018 mà Chính phủ trình Quốc chưa thấy khoản nào ngoài 5.000 tỷ đầu tư công trung hạn mà Quốc hội duyệt cho Dự án Long Thành. Kể cả trong kế hoạch tài chính 3 năm, Chính phủ trình cũng chưa thấy khoản này.
“Tôi không biết sắp tới, lấy nguồn ở đâu để thực hiện dự án? Cần phải báo cáo giải trình rõ trước Quốc hội”, đại biểu Giang cho biết.