Nhân kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ (7/5/1954 – 7/5/2024), Nhà Xuất bản Chính trị quốc gia Sự thật ra mắt bạn đọc cuốn sách ảnh "Điện Biên Phủ - Những khoảnh khắc từ lịch sử".
Thằng nhóc đen nhẻm, dáng người gầy gò xách chiếc lờ chạy long nhong trên bờ ruộng, hết mương này đến rãnh nước nọ chỉ để tìm nơi đặt lờ bắt cá sặc. Ngồi trong cà phê ven đường trú mưa, tôi chăm chú theo dõi từng cử chỉ của thằng bé. Bất giác, tôi thấy nó sao giống như mình ngày xưa quá.
Đêm tháng 8 mưa tầm tã trắng trời, trắng đất. Gió thổi hù hù trên Đồng Sơn Xép mang theo hơi lạnh căm căm. Xa xa phía Mỹ Tho những tia sáng quét thẳng lên bầu trời cao lúc ẩn, lúc hiện. Trong căn hầm tối om om của xứ Tăng Hòa, tiếng Hai Tâm, chỉ huy đội an ninh vũ trang xã nói nhỏ:
Tình cờ tôi gặp lại hình ảnh mùa lúa chín vàng của đứa em đăng lên mạng xã hội trong chuyến đi tình nguyện vùng cao. Màu lúa chín vô tình đánh thức ký ức trong tôi về miền quê yên ả và êm đềm. Những sợi rơm vương vít một thời ấu thơ tươi đẹp.
Tôi nhớ năm đầu tiên sơ tán về quê, trong mảnh vườn của các cụ để lại, ông tôi thiết kế chiếc bếp xinh xắn đến giờ vẫn in đậm trong ký ức tôi. Bình dị, nghèo nàn như bao nhà khác, nhưng với tôi, căn bếp lại vô cùng đáng yêu.
Chú ve sầu cất tiếng hát não nề, phượng nở đỏ rực cả một góc sân trường báo hiệu một mùa hè nữa lại về trong đôi mắt trong veo của học trò. Cứ tưởng điều đó sẽ làm không gian sân trường, lớp học yên ắng buồn thê thảm.
Tôi về giữa làng quê cuối vụ gặt, những chân rạ nhấp nhô vươn mình trên đồng ruộng. Đi giữa con đường làng, rơm mới trải thảm giăng lối phủ màu êm ái, bình yên nơi mỗi bước chân qua. Tôi giang rộng hai cánh tay ôm lấy gió dạt dào lùa về phía sau, hít hà mùi rơm rạ quê nhà thân thương.
Quê tôi vùng thuần nông nằm bên bờ sông Văn Úc hiền hòa. Con cua, cái tép là người bạn thân thiết với người dân nghèo. Khi mùa gặt về, tôi lại nôn nao nhớ cua đồng rang, món ăn dân dã của người dân quê tôi những tháng năm đói kém. Nhà nghèo nên mâm cơm chỉ trường ca rau muống chấm mắm cáy.
Cánh đồng chực chờ vào vụ hân hoan choàng lên mình tấm áo màu hoàng lạp kiêu sa, nắng lên màu ấy càng rực rỡ bởi những đám mây trắng xốp làm phông phía cuối cánh đồng.
Những hạt nắng mùa hè đã vỡ, phượng hồng thắp nắng những chân trời. Qua ngõ nhà ai cây điệp vàng trổ từng chùm rưng rưng. Ngoại lại í ới gọi đám cháu nghịch phá, sợ đứa này cây té, sợ đứa kia trượt chân té nhào, sợ đám trẻ chơi một hồi đổ quạo, lại đánh nhau thì khổ...
Mấy mươi năm rồi, tôi mới có dịp về lại quê ngoại miệt Vị Thủy, Hậu Giang. Trong câu chuyện kể của họ hàng, tôi luôn được nghe chuyện ngoại tôi gắn bó với vườn trầu từ khi lúc bà lọt lòng đến lúc qui tiên.
Phố tan tầm, những cơn mưa rả rích cuối tháng sáu càng làm cho tôi nhớ lay lắt về mùa thi của những năm về trước. Nhắc đến mùa thi, bao ký ức thân thương về mẹ, chị Hai và thằng bạn thân chợt ùa về trong tôi.
Quân ghì lại tay lái, con tàu dần dần giảm độ bấp bênh. Phía trước, vùng đen sẫm kia cũng từ từ lùi ra xa. Từng cuộn sóng nổi lên rít theo tiếng gió mà réo dài hung tợn.
Đây là cuốn sách được Nhà xuất bản Chính trị quốc gia - Sự thật kết hợp cùng Thaihabooks xuất bản, do nhà báo Ninh Hồng Nga - Tổng biên tập báo Tin Tức và nhà báo Nguyễn Hà Ngọc - Trợ lý Tổng biên tập báo Tin Tức, Thông tấn xã Việt Nam biên soạn.
Tôi và Kiều Oanh đi dưới ánh trăng vàng trong như mật của đêm rằm phố cổ. Đèn lồng giăng giăng, mờ ảo dài theo những dải nhà xưa cũ, mái ám rêu phong.
Mùa hạ về với cái nắng oi nồng gay gắt, với tiếng ve ngân nga trên những hàng cây ven đường và những cành phượng nở hoa rực đỏ cả góc trời.
Những cây dừa đứng ở dọc bờ sông, dọc hai bên đường hoặc trước sân nhà luôn là một hình ảnh thân quen gần gũi với những ai vốn sinh ra và lớn lên ở vùng nông thôn.
Nội tôi từng bảo rằng, ngày nội còn nhỏ, thậm chí cho tới lúc trưởng thành, xây dựng gia đình riêng thì dân làng cũng vẫn chưa có nhà ai có đủ tiềm lực để đào được một cái giếng riêng, mà tất tật mọi nguồn nước sinh hoạt đều vẫn lấy ở giếng làng.
Nhà tôi ở quê có vườn rau, hoa; vài vuông lúa và nhiều loài cây ăn quả. Nhà neo người nên mẹ tôi ít có thời gian ngơi nghỉ, mẹ luôn tay gieo trỉa cấy trồng nên ngày nào cũng có rau tươi, quả sạch để dùng.
Thời tiết ngày càng thay đổi, cái nóng như đang tăng dần theo thời gian và cũng bởi do tàn phá thiên nhiên của con người. Rừng ngày càng cạn kiệt góp phần cho khô cằn nở dọc, nở ngang.
Chùa làng nhỏ nhắn nhưng rất đẹp bởi bao quanh nó là những gốc cây cổ thụ cho bóng mát quanh năm. Chùa nằm trên một gò nhỏ nhưng có đến gần trăm bậc đá để lên xuống.