Căn cứ không quân Khmeimim của Nga tại Syria bị tấn công

Theo phóng viên Oleg Blokhin của Z-war, cảnh báo được phát đi vào lúc 2h30 sáng (giờ địa phương) lưu ý về "cuộc tấn công mặt đất của kẻ thù".

Ngay lập tức, hệ thống phòng không Pantsir của Nga đã được kích hoạt, tạo ra những tiếng súng và vụ nổ vang rền trong khu vực. Sau khoảng một giờ, tiếng súng lắng xuống nhưng cảnh báo vẫn duy trì.

Các nguồn tin chuyên theo dõi các hoạt động quân sự của Nga cũng xác nhận vụ tấn công, dù chưa có thông tin chi tiết về thiệt hại hay số lượng thiết bị bay không người lái tham gia. Đến thời điểm hiện tại, Bộ Quốc phòng Nga vẫn chưa đưa ra tuyên bố chính thức.

Khmeimim là một trong những căn cứ quân sự quan trọng nhất của Nga ở Trung Đông, đóng vai trò trung tâm trong chiến dịch can thiệp quân sự tại Syria từ năm 2015. Căn cứ này từng là nơi đồn trú của nhiều chiến đấu cơ hiện đại như Su-34, Su-35 và MiG-29, tuy nhiên, chưa rõ loại máy bay nào đang hiện diện tại đây vào thời điểm vụ tấn công xảy ra.

Phóng viên Blokhin nhận định, vụ tấn công có thể do nhóm vũ trang Hay'at Tahrir al-Sham (HTS) thực hiện. Điều này diễn ra trong bối cảnh chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad đã sụp đổ và Nga đang đàm phán với lãnh đạo mới của Syria nhằm duy trì sự hiện diện quân sự tại Khmeimim cũng như căn cứ hải quân Tartus.

Trong những tuần gần đây, có nhiều dấu hiệu cho thấy Nga đang điều chỉnh chiến lược tại Syria. Thông tin từ Bloomberg cho biết Moskva đã cung cấp một khoản tài chính lớn cho chính quyền mới ở Damascus, làm dấy lên đồn đoán rằng Nga sắp đạt được thỏa thuận để duy trì lực lượng quân sự tại Syria.

Đổi lại, Nga sẽ hỗ trợ chính quyền mới trong các chiến dịch chống lại tàn dư của tổ chức khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng và hạn chế ảnh hưởng của Thổ Nhĩ Kỳ trong khu vực.

Đồng thời, hình ảnh vệ tinh cho thấy Nga đã bắt đầu di dời một số trang thiết bị quân sự khỏi Syria. Điều này có thể là dấu hiệu của một sự thay đổi trong chiến lược dài hạn, từ việc duy trì một sự hiện diện quân sự mạnh mẽ sang một cách tiếp cận linh hoạt hơn, tập trung vào ngoại giao và các thỏa thuận hậu xung đột.

Tầm quan trọng chiến lược của Khmeimim

Khmeimim không chỉ là một căn cứ quân sự, mà còn là biểu tượng cho sự hiện diện chiến lược của Nga tại Trung Đông. Năm 2017, Tổng thống Vladimir Putin từng đến thăm căn cứ này và tuyên bố chiến thắng tại Syria, khẳng định cam kết dài hạn của Nga đối với khu vực.

Dưới thời chính quyền cũ, Nga đã được cấp quyền thuê căn cứ Khmeimim và Tartus trong 49 năm, giúp Moskva có chỗ đứng chiến lược tại Địa Trung Hải. Căn cứ này cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ các chiến dịch quân sự của Nga tại châu Phi, là điểm trung chuyển cho các nhà thầu quân sự và khí tài.

Tuy nhiên, với sự thay đổi chính trị tại Syria, Nga đang đối mặt với thách thức lớn trong việc duy trì ảnh hưởng của mình. Lãnh đạo mới của Syria, từng là mục tiêu của các cuộc không kích Nga trước đây, có thể sẽ đặt ra những điều kiện mới hoặc thậm chí xem xét lại sự hiện diện quân sự của Moskva.

Tương lai của Khmeimim dưới chính quyền mới

Hiện vẫn chưa rõ chính quyền mới tại Syria sẽ quyết định ra sao với sự hiện diện quân sự của Nga. Mặc dù hôm 12/2, Điện Kremlin thông báo Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa đã có cuộc điện đàm đầu tiên kể từ khi chính quyền của ông Bashar al-Assad bị lật đổ hồi năm ngoái.

Theo Điện Kremlin, trong cuộc điện đàm, hai bên đã thảo luận về triển vọng hợp tác Nga-Syria. Tổng thống Putin chúc ông Ahmed al-Sharaa đạt thành công trong việc giải quyết các nhiệm vụ mà chính quyền mới tại Syria phải đối mặt vì lợi ích của người dân nước này. Phía Nga cũng khẳng định lập trường vững chắc trong việc hỗ trợ sự thống nhất, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của nhà nước Syria.

Một số nguồn tin từ phe đối lập ám chỉ rằng họ có thể chấp nhận sự hiện diện của Nga nếu điều đó mang lại lợi ích chính trị và quân sự. Tuy nhiên, những nhóm từng chịu tổn thất nặng nề từ các chiến dịch không kích của Nga có thể sẽ không dễ dàng chấp nhận sự tiếp tục hiện diện của Moskva.

Dù vậy, Nga vẫn đang nỗ lực đàm phán để bảo vệ lợi ích của mình. Nếu mất Khmeimim, Moskva sẽ đánh mất một vị trí chiến lược quan trọng, ảnh hưởng lớn đến khả năng triển khai lực lượng tại Trung Đông và Bắc Phi.

Tình hình tại Khmeimim hiện nay là một lát cắt thu nhỏ của những biến động địa chính trị lớn hơn trong khu vực. Nga đang phải đối mặt với bài toán khó: làm sao để duy trì ảnh hưởng trong một bối cảnh chính trị thay đổi nhanh chóng, nơi những đối thủ cũ có thể trở thành đối tác, và mọi động thái đều bị giám sát chặt chẽ bởi cả các cường quốc khu vực lẫn toàn cầu.