Tính toán của ông Biden khi chọn liên danh Phó tổng thống da màu đầu tiên

Bà Harris, 55 tuổi, sinh ra ở Oakland, tiểu bang California. Trước khi trở thành thượng nghị sĩ, bà là công tố viên, được bầu làm chưởng lý ở San Francisco năm 2003, sau đó làm tổng chưởng lý của bang California vào năm 2010. Bà giữ chức vụ đó cho đến khi giành được ghế Thượng viện vào năm 2016.

Khi lựa chọn Kamala Harris, ông Biden đã chọn ứng cử viên hàng đầu trong số các gương mặt chính trị tiềm năng và có sức nặng trên thị trường cá cược trong vài tháng qua. Việc công bố tên Thượng nghị sĩ bang California đã thực hiện cam kết của Joe Biden về việc lựa chọn một người bạn đồng hành nữ và cũng đáp lại những kỳ vọng rằng ông sẽ chọn người phụ nữ da màu đầu tiên liên danh tranh cử chức Phó tổng thống Mỹ.

Áp lực phải đưa ra một lựa chọn như vậy đã tăng lên kể từ sau cái chết của công dân da màu George Floyd do bị cảnh sát Minneapolis ghì cổ, kích động một làn sóng biểu tình trên toàn quốc nhằm phản đối tình trạng bất bình đẳng chủng tộc.

Thêm nữa, ngoài bản chất lịch sử của sự lựa chọn mang tên Kamala Harris, nhiều người ủng hộ cho rằng sự hiện diện của một người da màu trong cuộc đua là cần thiết để thu hút các cử tri gốc Phi. Chính việc cộng đồng cử tri da đen hờ hững đi bỏ phiếu hồi năm 2016 là một trong những nhân tố dẫn đến thất bại của bà Hillary Clinton trước đối thủ Donald Trump.

Harris là một chính trị gia lôi cuốn và có sức hút trên truyền thông. Với tư cách là một thượng nghị sĩ Mỹ, một ứng cử viên tổng thống trong giai đoạn sơ bộ, bà Harris cũng đáp ứng một bài kiểm tra quan trọng khác cho ông Joe Biden.

Nguồn tin quen thuộc với nghiên cứu mà chiến dịch tranh cử của ông Biden tiến hành cho hay, các cử tri xem Harris là một trong những người đủ tiêu chuẩn nhất để trở thành tổng thống vào Day One (Ngày thứ nhất trên cương vị Tổng thống Mỹ) - một điều tích cực quan trọng nếu xét đến việc ông Biden có thể sẽ là chính trị gia cao tuổi nhất trở thành tổng thống trong lịch sử Mỹ.

Bà cũng quen thuộc với các cuộc vận động tranh cử quốc gia với kinh nghiệm một năm trực tiếp tranh cử dù không thành công. Mặc dù đôi khi Harris còn không chắc chắn trong việc đối phó với những chỉ trích từ giới truyền thông và các đối thủ, nhưng bà hiểu tốc độ và bản chất của những chỉ trích đó để giúp tăng cường cho cuộc đua chống lại Tổng thống Trump.

Một trong những nhiệm vụ chính của người đồng hành tranh cử là đóng vai trò quan trọng trong việc tấn công nhân vật đồng hành của đối thủ, đặc biệt là trong cuộc tranh luận giữa các ứng viên phó tổng thống.  Từng là công tố viên, Harris được biết đến như một thượng nghị sĩ chất vấn quyết liệt tại Quốc hội Mỹ và cũng chứng tỏ mình là một người tranh luận sắc bén trong suốt chiến dịch. Biden biết rõ điều này. Ông từng là mục tiêu của bà trong cuộc tranh luận đầu tiên ở vòng sơ bộ cách đây 14 tháng.

Cuộc tranh luận đó cũng là một nguồn gốc xích mích giữa bà với Biden và gia đình ông. Cựu Phó Tổng thống  đã từng nghiêm túc xem xét những gương mặt khác nhưng rồi lại quay lại với Harris – một ứng cử viên "vô hại", không khiến nhiều người cảm động hay phẫn nộ. Bà có thể không phải là người đáp ứng đầy đủ nhất với tư cách là một đối tác điều hành, một nhân vật “chất lượng” mà Biden đang tìm kiếm, nhưng Harris được xem là lựa chọn an toàn nhất để giúp ông giành chiến thắng vào tháng 11.

Bằng cách chọn Kamala Harris liên danh tranh cử, ông Biden có thể cũng đã thiết lập các động lực cho cuộc bầu cử năm 2024, chứ không chỉ cuộc bầu cử hiện tại. Cựu Phó Tổng thống nói rằng ông sẽ không dừng lại sau một nhiệm kỳ, mặc dù với thực tế là Biden sẽ 81 tuổi vào cuộc bầu cử tiếp theo, nhiều người cho rằng ông sẽ không tranh cử nữa.

Quyết định của ông Joe Biden cũng sẽ đặt Kamala Harris không chỉ vào một vị trí lịch sử mà còn vào một thách thức lịch sử nếu liên danh Biden-Harris giành chiến thắng. Bà ngay lập tức sẽ được chọn làm người thay thế rõ ràng và đầu tiên cho vị trí ứng cử viên tổng thống của đảng Dân chủ sau 4 năm nữa kể từ bây giờ.

Điều đó cũng có nghĩa Harris sẽ trở thành mục tiêu lập tức của những người Cộng hòa đang tìm cách gây tổn thất chính trị cho nhân vật mà họ có thể phải đối mặt ở cuộc bầu cử năm 2024. Họ cũng sẽ thách thức bà trên vai trò một phó tổng thống đắc lực và trung thành, một ứng cử viên tổng thống "chờ sẵn" của đảng Dân chủ. 

Việc cân bằng được những áp lực này sẽ là một thách thức với bất kỳ ai đảm nhận vị trí số 2 trong những hoàn cảnh đặc biệt như hiện nay. Nhưng với Harris thì có lẽ còn hơn thế, khi bà đã tham gia cuộc đua Tổng thống và được cho là vẫn nuôi dưỡng mục tiêu đó.

Trước khi công bố lựa chọn Kamala Harris, ông Joe Biden được cho là đã nhắm tới các ứng viên tiềm năng như Thống đốc Gretchen Whitmer của bang Michigan, Thượng nghị sĩ bang Massachussetts, Elizabeth Warren, Hạ nghị sĩ California Karen Bass, hay Susan Rice - Cố vấn an ninh quốc gia thời Tổng thống Barack Obama...

Trong số đó, Kamala Harris đã trải qua một "bài kiểm tra" công khai, ít nhất là một phần, thông qua cuộc chạy đua vào Nhà Trắng giai đoạn bầu cử sơ bộ. Khi đưa ra lựa chọn của mình, Joe Biden báo hiệu rằng ông đang tập trung như một tia laser vào tháng 11 và ông coi Harris là một sự đặt cược tốt nhất để giành chiến thắng.