Mạng tin Project syndicate ngày 10/10 cho biết, Trung Quốc đang tìm cách thách thức vị thế của đồng USD trên trường quốc tế bằng việc phát động một kế hoạch nhằm quốc tế hóa đồng nhân dân tệ (NDT).
Hồng Công có thể trở thành cầu nối tài chính trong quá trình quốc tế hóa đồng nhân dân tệ của Trung Quốc. |
Trong kế hoạch tạo vai trò toàn cầu cho đồng NDT, bước đầu tiên là chính phủ Trung Quốc cho phép các công ty Trung Quốc dùng NDT để thanh toán các thương vụ với các đối tác nước ngoài. Khi các công ty nước ngoài xuất khẩu hàng sang Trung Quốc chấp nhận thanh toán bằng đồng NDT, đồng nội tệ này sẽ được chuyển vào các tài khoản ngân hàng của họ tại Hồng Công. Điều này dẫn đến bước tiếp theo: các công ty nước ngoài muốn đầu tư vào Trung Quốc được phép sử dụng số tiền gửi này bằng việc phát hành trái phiếu bằng đồng NDT và các tổ chức tài chính nước ngoài thích hợp được phép đầu tư các quỹ tiền NDT trong thị trường trái phiếu liên ngân hàng Trung Quốc.
Tiếp đó, mùa hè năm 2011, Trung Quốc đã tuyên bố các kế hoạch, cho phép các ngân hàng tại Hồng Công cho các công ty ở Thâm Quyến vay đồng NDT, mở cửa thành phố này về tài chính cho toàn thế giới với kỳ vọng rằng nếu sự mở cửa tài chính này hiệu quả tại Thâm Quyến, chúng sẽ được thực thi rộng hơn. Cuối cùng, Trung Quốc đã ký các thỏa thuận trao đổi tiền tệ với Philíppin, Hàn Quốc, Nhật Bản và Ôxtrâylia như một bước khiến đồng NDT trở thành một đồng tiền dự trữ. Trong khi đó, Malaixia, Nigiêria và Chilê đã dự trữ một lượng nhỏ NDT trong rổ tiền tệ dự trữ của mình. Các ngân hàng trung ương dự kiến sẽ học tập cách này.
Tuy nhiên, để có thể thách thức thành công vị thế của đồng USD, Trung Quốc phải giải quyết được 4 thách thức sau:
Thứ nhất, Trung Quốc sẽ phải xây dựng các thị trường chứng khoán có tính thanh khoản hơn. Các thị trường trái phiếu của Trung Quốc vẫn nhỏ và khối lượng giao dịch thấp vì đa số trái phiếu được các nhà đầu tư trong nước giữ cho đến khi đến kỳ hạn thanh toán. Giá trị thanh khoản là một vấn đề rất quan trọng đối với các ngân hàng trung ương khi họ quyết định sẽ giữ các đồng nội tệ nào để dự trữ. Chính tính thanh khoản của trái phiếu kho bạc Mỹ khiến những trái phiếu này thành tài sản dự trữ hàng đầu thế giới.
Thứ hai, vị thế toàn cầu của đồng NDT sẽ phụ thuộc rất nhiều vào cách thức Trung Quốc chuyển đổi sang một tài khoản vốn mở cửa hơn. Trong lịch sử đã có nhiều cuộc khủng hoảng tài chính xảy ra trong quá trình tự do hóa tài khoản vốn. Vì vậy, nguy cơ trở thành nạn nhân khủng hoảng sẽ không khuyến khích việc quốc tế hóa đồng NDT.
Thứ ba, triển vọng là đồng tiền quốc tế và dự trữ của đồng NDT sẽ được định hình bằng cách thức Trung Quốc xử lý sự suy giảm tăng trưởng của họ. Chìa khóa của việc này sẽ là liệu Bắc Kinh có thể quản lý được một sự giảm tốc kinh tế suôn sẻ, trong đó có việc quốc tế hóa đồng NDT, hay để kinh tế “hạ cánh cứng”, dẫn đến việc bất ổn xã hội sẽ làm hỏng kế hoạch về đồng NDT.
Thứ tư là liệu hệ thống chính trị của Trung Quốc có phải là một trở ngại đối với việc quốc tế hóa đồng NDT hay không? Có nghĩa rằng Bắc Kinh nên củng cố quyền lực của Quốc hội hơn nữa và tạo ra hệ thống công quyền minh bạch và dựa trên luật pháp hơn để đạt được các mục tiêu tiền tệ của họ.
Thanh Hòa