Tổng thống Mỹ Donald Trump trên ban công Nhà Trắng sau khi trở về từ Viện Quân y Walter Reed, nơi ông được điều trị COVID-19, ngày 5/10/2020. Ảnh: AFP/TTXVN
Quyết định ngừng đàm phán gói cứu trợ làm suy yếu chỉ trích trước đây của đảng Cộng hòa nhằm vào phe Dân chủ, cho rằng chính chủ tịch Hạ viện Nancy Pelosi là người ngăn chặn thỏa thuận. Nhiều nghị sĩ Cộng hòa mô tả thông báo dừng đàm phán cho đến sau kỳ bầu cử của ông Trump là “thảm họa”.
“Tôi phản đối Tổng thống. Liên quan đến cuộc sống của người dân, chúng ta không được phép dừng thảo luận về gói cứu trợ kinh tế”, Hạ nghị sĩ Cộng hòa John Katko tuyên bố. Cùng lúc, nghị sĩ Cộng hòa Susan Collins - người có thiên hướng phản đối quyết sách gần đây của ông Trump liên quan đến đề cử nhân sự cho vị trí thẩm phán Tòa án Tối cao, cho rằng việc đợi đến sau bầu cử mới tính đến đàm phán thỏa thuận gói cứu trợ “là một sai lầm lớn”.
Ông Trump có lẽ đã nhận được thông điệp phản kháng trong nội bộ phe Cộng hòa. Trong dòng trạng thông báo được đưa lên mạng xã hội twitter vào buổi tối muộn ngày 8/10, ông Trump dường như có ý đảo ngược tuyên bố trước đó của mình, ít nhất là ở cấp độ. Ông kêu gọi Quốc hội thông qua chương trình hỗ trợ các hãng hàng không, doanh nghiệp nhỏ, cấp tiền trợ cấp cho cá nhân, hộ gia đình – đều là những điều khoản cụ thể nằm trong gói cứu trợ đang được thảo luận.
Cú “bẻ lái” quan điểm này một lần nữa minh chứng cho cách thức vận hành chính sách bất ổn định của ông Trump. Trao đổi với tờ “The Hill”, một nghị sĩ Cộng hòa giấu tên nhìn nhận, sẽ tốt hơn cho đảng nếu ông Trump nhận được nhiều thông tin đầu vào hơn từ các nghị sĩ và lắng nghe họ. “Tôi tin rằng những quyết định cùng thế đứng chính trị của Tổng thống sẽ hiệu quả hơn, tốt hơn nếu như ông ấy nhận được thêm ý kiến từ các nghị sĩ và lắng nghe họ”, nguồn tin này chia sẻ.
Nhiều nghị sĩ Cộng hòa thừa nhận, ông Trump có lý do để bực dọc trước các cuộc đàm phán với phe Dân chủ. Ông Trump không tự ý hành động, vì trước đó đã có các cuộc tham vấn với giới lãnh đạo chủ chốt trong đảng.
Nhưng việc ông tuyên bố dừng thảo luận gói cứu trợ cho đến sau bầu cử Tổng thống năm 2020 đã làm sứt mẻ hình ảnh của chính quyền, vốn bị đảng Dân chủ cáo buộc là không gấp rút hành động ngăn chặn đại dịch COVID-19 làm hơn 7,5 triệu người Mỹ nhiễm bệnh, hơn 210.000 người tử vong.
Ứng cử viên đảng Dân chủ Joe Biden nhanh chóng tận dụng cơ hội để tấn công ông Trump. “Sự thật là việc các bạn thất nghiệp, công ty của các bạn buộc phải ngừng hoạt động, con cái các bạn không được đến trường vì đóng cửa - tất cả đều không làm ông Trump bận tâm”, ông Biden nói.
Cựu Phó Tổng thống Mỹ cũng cho rằng người dân Mỹ chẳng thể trông mong giúp đỡ từ chính quyền trong thời gian tới, bởi thứ mà ông Trump quan tâm là để Thượng viện thông qua đề cử nhân sự vào cương vị thẩm phán Tòa án Tối cao.
Tổng thống Trump cũng hứng chịu nhiều chỉ trích vì bình luận phớt lờ mức độ nguy hiểm của COVID-19 sau khi rời Trung tâm y tế Walter Reed - nơi ông được điều trị sau khi nhiễm SARS-CoV-2. “Nếu COVID-19 vô hại, ông ấy có sẽ không được đưa tới bệnh viện Walter Reed. Tôi rất vui khi Tổng thống trở lại Nhà Trắng, nghe tin ông ấy khỏe mạnh. Nhưng cũng cần để tâm đến những gia đình đã mất người thân vì COVID-19”, một nghị sĩ Cộng hòa nêu quan điểm.
Từ bỏ gói cứu trợ sẽ đe dọa triển vọng kinh tế Mỹ, điểm nhấn và được ông Trump coi là bàn đạp cho chiến dịch tái tranh cử. Trước khi đại dịch bùng phát, kinh tế Mỹ ở vào giai đoạn tăng trưởng nhanh. Nhưng hiện tại, cả Ngân hàng Dự trữ Liên bang (FED), Phòng Thương mại Mỹ lẫn giới chuyên gia đều cảnh báo, thất bại trong việc tìm kiếm thỏa thuận về gói cứu trợ sẽ tác động tiêu cực đến kinh tế Mỹ, nhất là trong bối cảnh tỉ lệ thất nghiệp sẽ trầm trọng hơn khi hàng nghìn nhân công trong ngành hàng không đối diện với nguy cơ bị sa thải trong vài tuần tới.
Phát biểu tại cuộc hội thảo trực tuyến mới đây do Hiệp hội Kinh tế Kinh doanh Quốc gia Mỹ (NABE) tổ chức, Chủ tịch FED, ông Jerome Powell nhấn mạnh kinh tế Mỹ sẽ phục hồi "nhanh hơn và mạnh mẽ hơn" nếu có thêm sự hỗ trợ của chính phủ nhằm ngăn chặn sự gia tăng số việc làm bị mất. Ngược lại, mức hỗ trợ yếu hoặc thiếu sẽ làm cho triển vọng phục hồi yếu đi, gây ra những khốn khó kinh tế không cần thiết đối với các hộ gia đình, doanh nghiệp Mỹ.