Các ứng viên Bernie Sanders, Hillary Clinton (hàng trên), Marco Rubio, Donald Trump và Ted Cruz (trái sang phải). |
Ứng cử viên đảng Cộng hòa Donald Trump và ứng cử viên đảng Dân chủ Hillary Clinton đều đang dẫn đầu trong các cuộc thăm dò dư luận, song điều đó chưa đủ để đảm bảo chiến thắng trong các cuộc bỏ phiếu kín lựa chọn ứng cử viên trong đảng của mình diễn ra vào ngày 1/2.
Trong khi đi diễn thuyết ở khu trung tâm vào cuối tuần, bà Clinton, với lo ngại lặp lại sự cố năm 2008 khi bị thua tại Iowa trước ngôi sao đang lên vào thời điểm đó là ông Barack Obama, đã cẩn trọng hạn chế mọi rủi ro khi đối thủ chính của bà là Thượng nghị sĩ Bernie Sanders cũng tìm cách không để bà có cơ hội tấn công lại.
Theo các chuyên gia, mặc dù ông Trump ngày 28/1 đã có hành động gây bất ngờ là tẩy chay cuộc tranh luận cuối cùng của các ứng cử viên đảng Cộng hòa tổ chức tại De Moines, thủ phủ bang Iowa, vào tối cùng ngày, song ông vẫn có thể được lựa chọn là đại diện cho đảng Cộng hòa ra tranh cử tổng thống.
Đột nhiên xuất hiện trên sân khấu chính trị vào mùa hè năm ngoái và bất chấp những dự đoán của nhiều nhà phân tích rằng ông sẽ chỉ nổi danh nhất thời, người đàn ông có những phát ngôn thẳng thắn và hung hăng Donald Trump vẫn tiếp tục dẫn đầu các ứng cử viên đảng Cộng hòa.
Đánh giá về cuộc tranh luận ngày 28/1, giáo sư sử học và các vấn đề công Julian Zelizer thuộc Đại học Princeton nhận xét: “Có thể lại rất tốt khi là người không có mặt ở đó”. Thực tế, các nhà quan sát cho rằng cuộc tranh luận có phần tẻ nhạt và khô khan khi thiếu nhân vật thích gây tranh cãi Trump, với thứ ngôn ngữ màu sắc được những người chỉ trích gọi là “quá đáng” đã giúp ông chiếm ưu thế trong cuộc đua. Giáo sư Zelizer nói: “Cuộc tranh luận tẻ nhạt cho thấy tại sao cử tri một số bang lại thấy ông Trump có phần hấp dẫn hơn nhiều”.
Một cuộc thăm dò dư luận do hãng Bloomberg và Des Moines Register tiến hành vào ngày 30/1 cho thấy bà Clinton vượt trên Sanders với tỷ lệ 45% so với 42% số người được hỏi ủng hộ Sanders. Còn phía các ứng cử viên đảng Cộng hòa, tỷ phú Trump nhận được 28% số phiếu ủng hộ, tiếp đó là Thượng nghị sĩ Ted Cruz với 23% và Thượng nghị sĩ Marco Rubio với 15%.
David Axelrod, cựu chuyên gia chiến lược chính trị của Tổng thống Obama, nhận xét: “Cuộc đua này hết sức gay cấn”. Ứng cử viên Sanders đã thu hút các cử tri trẻ của đảng Dân chủ bằng những cảnh báo về “tầng lớp tỷ phú” và lời kêu gọi cách mạng chính trị. Nếu hàng ngàn sinh viên tham gia các cuộc diễn thuyết của ông được bỏ phiếu ngày 1/2 thì họ có thể tạo ra sự bất ngờ.
Chiến dịch tranh cử của Sanders đã huy động được hơn 20 triệu USD trong tháng 1/2016, gần gấp đôi tốc độ gây quỹ trước đây và cho thấy khả năng ông Sanders ở lại cuộc đua tranh cử. Phía bà Clinton chưa công bố con số của mình.
Về phần đảng Cộng hòa, các ứng cử viên Trump và Cruz đã tạo được sức hút đối với nhiều cử tri bảo thủ, những người đóng vai trò quan trọng trong cuộc bỏ phiếu bởi họ đã chiếm tới 57% cử tri bỏ phiếu lựa chọn ứng cử viên năm 2012. Cruz nói rằng ông cầu nguyện phúc lành, hòa bình và tình yêu dành cho các đối thủ của mình khi cầu nguyện tại nhà thờ ở Tây Des Moines. Còn Trump đã đăng một clip ngắn trên Facebook, cho thấy ông đang ôm một cuốn Kinh thánh do mẹ đưa và cam kết với các cử tri bảo thủ rằng “Tôi sẽ không để các bạn thất vọng”.
Ba ứng cử viên Dân chủ và 12 ứng cử viên Cộng hòa đang tiến hành hàng chục sự kiện ở khắp bang Iowa nhằm nỗ lực tăng tốc trước cuộc bỏ phiếu đầu tiên vào ngày 1/2. Dù hông lớn và khá thuần nhất, song Iowa là cái tên hết sức quan trọng cho những người về nhóm đầu để có được đà tiến tới cuộc bỏ phiếu sơ bộ ngày 9/2 ở bang New Hampshire.