Từ thành công của vụ đông xuân, ưu tiên hiệu quả sản xuất vụ hè thu 2020

Vụ đông xuân 2019 - 2020 đạt về năng suất và giá trị

Lãnh đạo Bộ NN&PTNT khẳng định, đến thời điểm hiện nay có thể đánh giá vụ sản xuất đông xuân 2019 - 2020 đạt về năng suất và giá trị.

Nhìn lại giai đoạn vừa qua, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh nhận xét, vụ đông xuân 2019 - 2020 diễn ra trong điều kiện thời tiết bất thường. Nắng nóng và giá lạnh đan xen không theo quy luật, tỷ lệ dông lốc dày đặc bất thường, dịch bệnh gây hại đua nhau phát sinh, đồng thời kết hợp với nhiều yếu tố bất thuận khác khiến càng gia tăng thêm áp lực. Ở giai đoạn lúa phân hóa đòng, trổ tại các tỉnh vùng đồng bằng sông Hồng và trung du miền núi phía Bắc lại gặp phải nhiệt độ thấp. Trong khi đó, tại một số tỉnh Bắc Trung Bộ, khi lúa vào chắc chuẩn bị thu hoạch thì bị ảnh hưởng của không khí lạnh tăng cường đã làm đổ, ngã lúa trên nhiều diện tích.

Nhiệt độ trung bình từ tháng 11/2019 - 4/2020 tại Bắc Bộ và Trung Bộ phổ biến cao hơn trung bình nhiều năm từ 1 - 2,5 độ C, đặc biệt tháng 3/2020 ghi nhận có nơi cao hơn trên 3 độ C. Trong khi đó, riêng tháng 4/2020 ở khu vực các tỉnh phía Bắc lại phổ biến thấp hơn từ 1,5 - 2,5 độ C, kết hợp với các đợt không khí lạnh tăng cường... cũng là yếu tố kìm hãm đà phát triển của cây lúa.

Thời tiết không thuận lợi tạo điều kiện cho các loại sâu bệnh, dịch bệnh gây hại phát sinh.

Trong điều kiện đó, diện tích lúa gieo cấy đạt 1,1 triệu ha, năng suất hơn 63 tạ/ha và tổng sản lượng lúa ước đạt gần 7 triệu tấn. Diện tích lúa chất lượng đạt 500.000 ha, tăng 22.000 ha so với vụ đông xuân năm trước.

Cùng với đó, gần 12.000 ha đất trồng lúa kém hiệu quả được chuyển đổi sang cây trồng khác có hiệu quả kinh tế cao hơn. Đến nay, toàn vùng gieo trồng gần 600.000 ha ngô, lạc và rau màu các loại trong vụ xuân 2020.

Mặc dù đánh giá sản xuất vụ đông xuân có dấu hiệu khả quan song Thứ trưởng Bộ NN&PTNT yêu cầu từ nay đến cuối vụ xuân, các địa phương cần tập trung làm tốt công tác bảo vệ thực vật, thủy lợi. Trong đó, điểm đặc biệt quan trọng là các tỉnh cần huy động tối đa nguồn lực để thu hoạch nhanh gọn diện tích lúa xuân đã chín với phương châm “xanh nhà hơn già đồng”.

An toàn, hiệu quả phải là ưu tiên hàng đầu trong sản xuất hè thu

Xây dựng sớm kế hoạch vụ hè thu và vụ đông năm 2020, Thứ trưởng Lê Quốc Doanh yêu cầu các địa phương ngay khi thu hoạch đến đâu, phải làm đất và triển khai sản xuất đến đó. Với diện tích gieo cấy dự kiến hơn 1.200 ha, sản xuất hè thu cần đặt mục tiêu sản xuất an toàn và hiệu quả lên hàng đầu.

Các địa phương phải xây dựng phương án sản xuất cụ thể, phù hợp tình hình đặc thù của địa phương. Đặc biệt ưu tiên giống lúa có thời gian sinh trưởng cực ngắn cho trà hè thu chạy lụt sớm ở các tỉnh Bắc Trung bộ để kịp thu hoạch trước ngày 5/9 và trà mùa sớm ở Đồng bằng sông Hồng, Trung du miền núi phía Bắc thu hoạch trước 25/9 để làm cây vụ đông ưa ấm.

Các địa phương cũng cần tập trung sử dụng giống lúa cảm ôn, ngắn ngày, mở rộng tỷ lệ trà mùa cực sớm, sớm để tạo quỹ đất phát triển vụ đông ưa ấm có giá trị kinh tế cao; chủ động rà soát diện tích có nguy cơ thiếu nước để chuyển đổi cây trồng, mùa vụ. Đặc biệt, chủ động các phương án phòng, chống thiên tai, dịch bệnh ngay từ đầu vụ để hạn chế tối đa thiệt hại cho sản xuất.

Thứ trưởng Lê Quốc Doanh cũng yêu cầu các địa phương chủ động xây dựng kế hoạch điều tiết nước, tích nước đảm bảo đủ nước cho gieo cấy lúa vụ hè thu, vụ mùa và tiêu úng kịp thời khi có mưa lớn. Xây dựng kế hoạch chuyển đổi cơ cấu cây trồng hoặc chuyển sang nuôi trồng thủy sản trên các diện tích không chủ động nước, trồng lúa kém hiệu quả.

Với vụ đông, Bộ NN&PTNT cũng yêu cầu các tỉnh chuẩn bị sớm các điều kiện sản xuất vụ đông 2020 theo hướng nâng cao giá trị và bền vững, phát như một vụ sản xuất chính.

Trước bối cảnh tăng trưởng ngành bị ảnh hưởng do dịch COVID-19 và những thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh gây ra, Bộ NN&PTNT đề nghị các địa phương mở rộng diện tích sản xuất để bù đắp cho ảnh hưởng tăng trưởng của ngành do dịch COVID-19 và những thiệt hại do thiên tai, dịch bệnh gây ra.