Thành phố Cảng trong nhịp phát triển mới - Bài cuối: Sức mạnh lợi thế cảng biển  

Vai trò quan trọng

Với vị trí chiến lược trên bản đồ hàng hải, Hải Phòng đang trở thành điểm trung chuyển quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Các bến cảng hiện đại tại Lạch Huyện, kết nối trực tiếp với những tuyến vận tải biển quốc tế, giúp hàng hóa từ Việt Nam đi thẳng tới các thị trường lớn ở châu Âu, châu Mỹ mà không cần trung chuyển qua các cảng khu vực. Đây là lợi thế vượt trội, vừa tiết kiệm chi phí, vừa nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu.

Không chỉ mở rộng cánh cửa giao thương, hệ thống cảng biển Hải Phòng còn tạo điều kiện để thành phố phát triển mạnh mẽ ngành logistics, dịch vụ hậu cần và công nghiệp phụ trợ. Sự kết hợp giữa hạ tầng cảng biển, khu công nghiệp và khu thương mại tự do đang hình thành một hệ sinh thái kinh tế biển toàn diện, đưa Hải Phòng trở thành trung tâm hội nhập quốc tế của cả vùng.

Những năm gần đây, sản lượng hàng hóa qua hệ thống cảng biển Hải Phòng luôn có mức tăng cao, từ 12 - 15%/năm, ước cả năm 2025 đạt 213 triệu tấn, tăng 12% so với cùng kỳ. Năm 2026, Hải Phòng đặt mục tiêu sản lượng hàng hóa thông qua cảng đạt 238 triệu tấn.

Có được tốc độ phát triển này phải kể đến sự đóng góp của hệ thống cảng nước sâu, có thể tiếp nhận các tàu lớn vào làm hàng, đặc biệt là tại khu bến cảng Lạch Huyện. 

Đáng chú ý, ngày 14/12 vừa qua, tại bến số 3 và số 4 khu bến cảng Lạch Huyện, Công ty cổ phần Cảng Hải Phòng chính thức đón TEU thứ 2 triệu thông qua Cảng Hải Phòng trong năm 2025. Đây là lần đầu tiên trong quá trình hình thành và phát triển hơn 150 năm, Cảng Hải Phòng đạt được cột mốc đặc biệt ý nghĩa này. Đây cũng là lần đầu tiên, một cảng biển tại phía Bắc Việt Nam đạt sản lượng trên 2 triệu TEU container. 

Ông Bùi Nguyên Khôi, Giám đốc Cảng vụ Hàng hải Hải Phòng cho rằng, TEU thứ 2 triệu thông qua Cảng Hải Phòng trong năm 2025 không chỉ phản ánh năng lực khai thác vượt trội và sự nỗ lực bền bỉ của tập thể cán bộ, công nhân viên Công ty cổ phần Cảng Hải Phòng, mà còn khẳng định vai trò ngày càng lớn của cảng trong chuỗi cung ứng khu vực và quốc tế. Thành tích này là minh chứng cho sự tin tưởng mà các hãng tàu, doanh nghiệp logistics và cộng đồng doanh nghiệp, khách hàng dành cho Cảng Hải Phòng, đồng thời cho thấy tính hiệu quả của các cơ chế, chính sách nhằm cải thiện môi trường đầu tư, nâng cao năng lực hạ tầng và dịch vụ hàng hải.

Sự kiện TEU thứ 2 triệu thông qua Cảng Hải Phòng còn mở ra triển vọng mới cho thành phố trong việc thu hút thêm các tuyến vận tải quốc tế, gia tăng sản lượng hàng hóa thông qua, và củng cố vị thế Hải Phòng như một trung tâm logistics hàng đầu của cả nước. Đây chính là nền tảng để thành phố tiếp tục bứt phá, hội nhập sâu rộng vào chuỗi thương mại toàn cầu, đồng thời khẳng định sức mạnh từ lợi thế cảng biển trong nhịp phát triển mới.

"Cảng vụ Hàng hải Hải Phòng sẽ tiếp tục hoàn thiện khung pháp lý, tham mưu các giải pháp chính sách trong quá trình sửa đổi Bộ luật Hàng hải Việt Nam nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động hàng hải và kinh doanh khai thác cảng biển; đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính theo hướng số hoá minh bạch và rút ngắn thời gian xử lý; tham gia phối hợp với Bộ, ngành, địa phương trong việc phát triển hạ tầng cảng biển, luồng hàng hải, bảo đảm an toàn, an ninh hàng hải; đồng hành cùng các doanh nghiệp trong quá trình đổi mới, sáng tạo và mở rộng quy mô khai thác", ông Bùi Nguyên Khôi nói. 

Đến thời điểm này, tại Lạch Huyện đã có 6 bến đưa vào khai thác thương mại (bến số 1, số 2, số 3, số 4 và bến số 5, số 6). Theo quy hoạch, đến năm 2030, khu bến Lạch Huyện có từ 13 đến 16 bến cảng (gồm 14 đến 18 cầu cảng), đáp ứng nhu cầu thông qua hàng hóa từ 61,4 triệu tấn đến 90 triệu tấn, hành khách từ 10,5 nghìn đến 11 nghìn lượt...

Tạo lực đẩy mạnh mẽ 

Trong chuyến công tác tại Hải Phòng ngày 15/12 vừa qua, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đã thăm và làm việc tại Cảng Container Quốc tế Hateco Hải Phòng (HHIT). Phó Thủ tướng Thường trực đánh giá, việc HHIT đảm nhận tới 20% sản lượng hàng hóa qua khu vực cảng biển Lạch Huyện là minh chứng rõ ràng cho tiềm năng tăng trưởng vượt bậc của lĩnh vực cảng biển Hải Phòng.

Bến số 5 và số 6 khu bến cảng Lạch Huyện do Tập đoàn Hateco đầu tư, có tên giao dịch là Cảng Container Quốc tế Hateco Hải Phòng chính thức đưa vào hoạt động từ tháng 4/2025. Với quy mô gần 73 ha, trong đó, bến chính dài 900m và bến sà lan 300m, Cảng Container Quốc tế Hateco Hải Phòng có khả năng tiếp nhận đồng thời 2 tàu container lớn nhất thế giới, công suất khai thác đạt 2,2 triệu TEU/năm, khẳng định vị thế là cảng nước sâu lớn nhất và hiện đại nhất miền Bắc theo mô hình "cảng xanh - cảng thông minh".

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ khẳng định, một môi trường đầu tư thông thoáng, minh bạch cùng với quyết tâm cải cách thủ tục hành chính mà thành phố Hải Phòng kiên trì triển khai chính là nền tảng vững chắc để cộng đồng doanh nghiệp cảng biển duy trì đà phát triển và nâng cao năng lực cạnh tranh. Đây không chỉ là cam kết về thể chế, mà còn là thông điệp mạnh mẽ gửi tới các nhà đầu tư trong và ngoài nước về sự ổn định, an toàn và triển vọng dài hạn của thị trường.

Chính phủ luôn nhất quán quan điểm đồng hành cùng doanh nghiệp, chủ động tháo gỡ khó khăn, đồng thời khuyến khích các tập đoàn kinh tế mạnh dạn mở rộng đầu tư. Những cơ chế, chính sách hỗ trợ phù hợp được ban hành tạo điều kiện thuận lợi cho dòng vốn mới, đồng thời góp phần hình thành hệ sinh thái kinh doanh hiện đại, thúc đẩy Hải Phòng trở thành trung tâm logistics và thương mại hàng đầu khu vực.

Theo Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng Lê Ngọc Châu, việc hợp nhất thành phố Hải Phòng và tỉnh Hải Dương đã mở ra một không gian phát triển mới, hội tụ đầy đủ các yếu tố thuận lợi như: cảng biển hiện đại; công nghiệp quy mô lớn; nông nghiệp công nghệ cao... Đây là nền tảng quan trọng, là động lực mới để hình thành mô hình phát triển kinh tế tổng hợp, kinh tế tuần hoàn, gia tăng năng lực cạnh tranh của thành phố trong giai đoạn mới.

Trong năm 2025, Hải Phòng tiếp tục triển khai nhiều dự án, công trình lớn trong các lĩnh vực như giao thông, đô thị, năng lượng góp phần phát triển kinh tế - xã hội của thành phố trước mắt cũng như lâu dài, điển hình như: Hoàn thành trình Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư Dự án đầu tư xây dựng bến cảng số 9, số 10, số 11 và số 12 khu bến cảng Lạch Huyện. Trình cấp có thẩm quyền phê duyệt Đề án thành lập Khu kinh tế chuyên biệt. Hoàn thành việc trình và được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Nhiệm vụ Quy hoạch chung xây dựng Khu kinh tế ven biển phía Nam Hải Phòng đến năm 2050 và Nhiệm vụ Quy hoạch chung thành phố Hải Phòng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2075...