Thành phố Cảng trong nhịp phát triển mới - Bài 1: 11 năm tăng trưởng hai con số

Với quy mô kinh tế đạt 30 tỷ USD, đứng thứ ba toàn quốc và duy trì 11 năm liên tiếp tăng trưởng hai con số, thành phố này đang tạo nền tảng vững chắc cho bước bứt tốc năm 2026 và những năm tiếp theo. Bức tranh phát triển ấy được phản ánh qua ba lát cắt tiêu biểu, đó là sức bật kinh tế - xã hội, bước ngoặt thương mại tự do, và vai trò chiến lược của hệ thống cảng biển trong hội nhập quốc tế.

TTXVN thực hiện chùm bài viết với chủ đề “Thành phố Cảng trong nhịp phát triển mới”, minh chứng cho bước chuyển mình mạnh mẽ của Hải Phòng trong nhiệm kỳ đầu tiên và trong kỷ nguyên mới.

Bài 1: 11 năm tăng trưởng hai con số

Với quy mô nền kinh tế đạt khoảng 30 tỷ USD, đứng thứ ba toàn quốc, Hải Phòng trở thành địa phương duy nhất duy trì liên tiếp 11 năm tăng trưởng ở mức hai con số. Thành tựu này phản ánh sức bật mạnh mẽ của một đô thị cảng biển năng động, đồng thời cho thấy vai trò ngày càng quan trọng của Hải Phòng trong bức tranh phát triển quốc gia.

Thành phố đang chuyển động

Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng Lê Ngọc Châu cho biết, tốc độ tăng trưởng trên địa bàn (GRDP) tiếp tục duy trì đà tăng trưởng 2 con số, năm 2025 ước đạt 11,81%, đứng thứ hai toàn quốc (sau tỉnh Quảng Ninh là 11,89%). Tổng thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn ước cả năm 2025 đạt trên 187 nghìn tỷ đồng, bằng 127% dự toán Trung ương giao, tăng 23,1% so với cùng kỳ năm trước, là năm thứ tư liên tiếp vượt mốc 100.000 tỷ đồng. 

Thu hút đầu tư nước ngoài (FDI) 11 tháng đạt 2,59 tỷ USD; đến ngày 12/12/2025 đạt hơn 2,7 tỷ USD. Sản lượng hàng hóa qua cảng ước cả năm 2025 đạt 213 triệu tấn, tăng 12% so với cùng kỳ năm 2024. Số doanh nghiệp thành lập mới ước cả năm đạt 7.200 doanh nghiệp, tăng trên 33% so với năm 2024; vượt chỉ tiêu 1.200 doanh nghiệp so với kế hoạch năm được giao.

Thành phố đã tập trung tháo gỡ khó khăn, giải quyết kịp thời các thủ tục đầu tư, đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng để triển khai các dự án, công trình phát triển kinh tế - xã hội. Các lĩnh vực văn hóa - xã hội, thể thao, y tế, giáo dục và đào tạo, khoa học và công nghệ, chuyển đổi số đạt được nhiều kết quả tích cực. Việc an sinh xã hội được quan tâm thực hiện đầy đủ, kịp thời, đúng đối tượng; đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân ngày càng được nâng cao. 

Về giải ngân vốn đầu tư công, tính đến hết ngày 11/12/2025, thành phố đã giải ngân đạt trên 32.500 tỷ đồng, đạt 90,6% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, đứng thứ 4/34 tỉnh, thành cả về số vốn đã giải ngân và tỷ lệ giải ngân; đứng thứ nhất về tỷ lệ giải ngân so với kế hoạch địa phương giao.

Đối với hoạt động xuất nhập khẩu, tổng kim ngạch xuất khẩu ước cả năm 2025 đạt 50,14 tỷ USD, tăng 8,5% so với năm 2024; vượt kế hoạch năm. Tổng kim ngạch nhập khẩu ước cả năm 2025 đạt 40,9 tỷ USD, tăng 20,4% so với năm 2024.

Về triển khai đầu tư xây dựng hạ tầng, thành phố đã và đang triển khai nhiều dự án, công trình lớn trong các lĩnh vực giao thông, đô thị, năng lượng góp phần phát triển kinh tế - xã hội của thành phố trước mắt cũng như lâu dài. 

Về phát triển nhà ở xã hội, theo chỉ tiêu Thủ tướng Chính phủ giao, giai đoạn 2021-2030, thành phố phải hoàn thành 49.400 căn nhà ở xã hội; dự kiến năm 2025 và năm 2026, thành phố sẽ hoàn thành, bàn giao tổng số 17.910 căn, vượt chỉ tiêu Thủ tướng giao là 17.384 căn...

Anh Nguyễn Thanh Hải (quê ở Diên Hà, tỉnh Hưng Yên) đang làm việc tại Công ty TNHH Cảng container Quốc tế Tân Cảng Hải Phòng (TC-HICT) cho hay, những năm gần đây, anh thấy rõ sự thay đổi của thành phố Hải Phòng khi nhiều dự án hạ tầng và khu công nghiệp đi vào hoạt động. Người lao động có thêm việc làm ổn định, đời sống được cải thiện, doanh nghiệp địa phương cũng có cơ hội hợp tác với các nhà đầu tư lớn. Hải Phòng đang trở thành điểm đến hấp dẫn, không chỉ cho các nhà đầu tư mà còn cho cả người dân muốn lập nghiệp và gắn bó lâu dài.

Dưới góc nhìn của một doanh nhân nước ngoài, ông Koen Soenens - Giám đốc Kinh doanh và Marketing Tổ hợp Khu công nghiệp DEEP C chia sẻ, tháng 12/2025, tròn sáu năm kể từ lần đầu ông đặt chân đến Hải Phòng. Khi ấy, Koen Soenens đã nghĩ 'Chuyện này sẽ thú vị đây!'. Sáu năm sau, những cây cầu mới mọc lên nhanh hơn cả tốc độ ông kịp nhớ tên, những con đường mới mở ra trước cả khi Google Maps kịp cập nhật.

"Điều tôi học được là khi Hải Phòng nói ‘Chúng tôi đang lên kế hoạch’, thì thường có nghĩa là ‘Công trình đã được xây dựng rồi’. Các nhà đầu tư quốc tế đều nhận ra điều này. Mỗi đoàn khách đến DEEP C đều có chung cảm nhận, Hải Phòng là một thành phố đang chuyển động, một thành phố đang kiến tạo, một thành phố không chờ đợi bất kỳ ai" - ông Koen Soenens nói.

Thách thức khơi nguồn cơ hội

Theo Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng Lê Ngọc Châu, năm 2025, mặc dù tốc độ tăng trưởng GRDP của thành phố tiếp tục đạt 2 con số, đứng thứ 2 trên toàn quốc, đứng đầu trong 6 thành phố trực thuộc Trung ương, song chưa đạt được tốc độ tăng trưởng như kỳ vọng. Việc tổ chức, vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp còn một số khó khăn, vướng mắc. Một số đơn vị hành chính cấp xã còn khó khăn về cơ sở vật chất và nguồn nhân lực có kinh nghiệm, chuyên môn sâu, đặc biệt lĩnh vực tài chính, đất đai, quy hoạch.

Tiếp nữa, sự phụ thuộc vào một số thị trường chủ lực tiềm ẩn nguy cơ mất cân đối và bị động khi xảy ra biến động; việc khai thác các thị trường mới nổi, tiềm năng vẫn còn ở mức khiêm tốn, chưa trở thành động lực mở rộng hợp tác.

Về nguyên nhân tác động đến phát triển kinh tế - xã hội của thành phố năm 2025, người đứng đầu UBND thành phố nhận định, đó là tình hình thế giới còn diễn biến phức tạp, khó lường; ảnh hưởng tiêu cực từ chính sách thuế đối ứng của Hoa Kỳ; tình hình thiên tai, bão lũ với cường độ lớn và thường xuyên ảnh hưởng tiêu cực đến kết quả phát triển kinh tế - xã hội của thành phố.

Thực tiễn phát triển nhiều năm qua cho thấy, thách thức luôn khơi nguồn cơ hội cho Hải Phòng. Những bước tiến đột phá của thành phố bắt đầu từ tinh thần dám đi trước, dám mở đường, mạnh dạn thí điểm những cách làm mới nhằm tạo không gian phát triển và động lực tăng trưởng. Tinh thần ấy hoàn toàn phù hợp với yêu cầu đổi mới tư duy, đổi mới thể chế mà Trung ương đang chỉ đạo quyết liệt.

Tại cuộc làm việc với thành phố Hải Phòng ngày 15/12/2025, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình đánh giá Hải Phòng có nhiều thành công với những điểm sáng nổi bật, toàn diện trên các lĩnh vực, nhất là trong thực hiện mục tiêu tăng trưởng; các nhiệm vụ mà Chính phủ giao cho Hải Phòng đều đạt và vượt; thu ngân sách đạt được kết quả tích cực; quy mô nền kinh tế của địa phương lớn; giải ngân đầu tư công đạt kết quả tốt; các chương trình mục tiêu quốc gia được triển khai quyết liệt và đạt được nhiều kết quả tích cực; hạ tầng được quan tâm đầu tư.

Đề cập tới phương hướng phát triển trong thời gian tới, Phó Thủ tướng Thường trực yêu cầu thành phố Hải Phòng tiếp tục tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho thúc đẩy phát triển sản xuất, kinh doanh, bảo đảm duy trì mục tiêu tăng trưởng cao; thực hiện tốt công tác quy hoạch; tăng cường cách hoạt động thu hút đầu tư cho phát triển, nhất là đầu tư tư nhân; đẩy mạnh ứng dụng khoa học công nghệ, xây dựng và phát triển các chuỗi giá trị; khơi thông và thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới.

Song song đó, Hải Phòng cũng cần tiếp tục thực hiện đồng bộ, hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp phát triển văn hóa, y tế, giáo dục. Thúc đẩy chuyển đổi số, xây dựng chính quyền số, cải cách hành chính, tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp trong sản xuất, kinh doanh; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, giải quyết công việc trên môi trường số, góp phần giảm thiểu thời gian trong giải quyết thủ tục hành chính đối với người dân, doanh nghiệp, bảo đảm thực hiện được mục tiêu của chính quyền địa phương 2 cấp là quản trị xã hội tốt hơn, phục vụ người dân tốt hơn.

Chủ tịch UBND thành phố Hải Phòng Lê Ngọc Châu cho biết, năm 2026 là năm đầu tiên thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 5 năm giai đoạn 2026-2030, đặt nền móng cho việc thực hiện thắng lợi những mục tiêu chiến lược mà Đại hội đại biểu Đảng bộ thành phố lần thứ nhất nhiệm kỳ 2025-2030 đã đặt ra cả năm; là năm có nhiều thuận lợi nhưng cũng không ít khó khăn, thách thức đan xen. 

Năm 2026, Hải Phòng đặt mục tiêu tốc độ tăng trưởng GRDP khoảng 13% so với năm 2025; trong đó khu vực công nghiệp - Xây dựng tăng 15,16%; khu vực Dịch vụ tăng 11%; khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản tăng 2%; Thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm tăng 11%. Thu ngân sách nhà nước trên địa bàn đạt 194.882 tỷ đồng; trong đó thu nội địa đạt 103.166 tỷ đồng, thu từ hoạt động xuất nhập khẩu đạt 84.200 tỷ đồng. Kim ngạch xuất khẩu đạt 52 tỷ USD...

Bài 2: Bệ phóng tăng trưởng