Trước phản ánh về việc tổng mức đầu tư chưa chính xác gây thiệt hại, lãng phí cho ngân sách Nhà nước tại các dự án BOT (Xây dựng-kinh doanh-chuyển giao), BT (Xây dựng- chuyển giao) đăng tải trên báo chí theo kết luận của Thanh tra Bộ Kế hoạch và Đầu tư, ngày 9/9, Bộ Giao thông vận tải (GTVT) cho biết:
Đối với một số dự án BOT mà Bộ Kế hoạch và Đầu tư thanh tra, ngay sau khi có kết luận thanh tra, Bộ GTVT đã có văn bản giải trình và báo cáo Thủ tướng Chính phủ làm rõ cách xác định tổng mức đầu tư, cũng như xác định giá trị quyết toán để điều chỉnh thời gian hoàn vốn dự án.
Cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình đã có kết quả kiểm toán |
Theo đó, tổng mức đầu tư được duyệt các dự án BOT, BT được lập bởi các đơn vị tư vấn có năng lực hàng đầu Việt Nam như: Tổng công ty Tư vấn thiết kế GTVT (TEDI), Tư vấn Trường Sơn... mới chỉ là giá trị đàm phán, xác định thời gian hoàn vốn ban đầu với nhà đầu tư. Trong quá trình thực hiện các dự án, Bộ GTVT giám sát, quản lý chặt chẽ giá thành, chất lượng tiến độ và thành lập các tổ thường xuyên rà soát trình tự thủ tục, dự toán các dự án BOT, BT. Theo quy định tại tất cả các hợp đồng BOT, BT đã ký kết, thì giá trị quyết toán cuối cùng được cấp có thẩm quyền chấp thuận mới là giá trị để cơ quan Nhà nước có thẩm quyền và nhà đầu tư ký kết hợp đồng điều chỉnh, để xác định thời gian hoàn vốn.
Về kết luận xác định kinh phí đầu tư một số hạng mục trong tổng mức đầu tư chưa chính xác, gây thiệt hại cho ngân sách, Bộ GTVT cho biết: Quy định tại khoản 1 Điều 4 Nghị định số 112/2009/NĐ-CP (ngày 14/12/2009) của Chính phủ, "Tổng mức đầu tý là chi phí dự tính của dự án, là cơ sở để chủ đầu tư lập kế hoạch và quản lý vốn khi thực hiện đầu tư xây dựng công trình". Trong bước lập dự án đầu tư, không thể tính toán chính xác chi phí thực tế đầu tư xây dựng công trình. Do vậy, giá trị tổng mức đầu tư (bao gồm cả lãi vay) không phản ánh đúng chi phí thực tế thực hiện công trình. Vì vậy, trong hợp đồng BOT, BT, Bộ GTVT và Liên ngành Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính và các địa phương đã quy định sử dụng giá trị quyết toán được cơ quan có thẩm quyền chấp thuận là giá trị cuối cùng để xác định thời gian hoàn vốn cho dự án.
Ngoài ra, thời gian thu phí chính thức được quyết định theo giá trị quyết toán công trình, nên phần kinh phí chênh lệch giữa tổng mức đầu tư và chi phí thực tế đầu tư không phải là thất thoát hoặc lãng phí, không thể khai khống tổng mức đầu tư để kéo dài thời gian thu phí. Trong quá trình Kiểm toán Nhà nước kiểm toán các dự án BOT, BT cũng đã ghi nhận nội dung này và không kết luận thất thoát hay gây thiệt hại cho ngân sách.
Trước đó, ngày 28/4/2014, Bộ GTVT đã có văn bản 4771/BGTVT-TC đề nghị Kiểm toán Nhà nước hỗ trợ kiểm toán các dự án BOT, BT, để kịp thời chấn chỉnh các tồn tại trong quá trình thi công, ngăn chặn thiệt hại cho Nhà nước và đến nay đã có 4 dự án có kết luận kiểm toán. Bộ GTVT cũng đã có văn bản 12028/BGTVT-ĐTCT (ngày 8/9/2015) báo cáo Thủ tướng Chính phủ về các phản ánh trên báo chí đối với các nội dung kết luận của Thanh tra Bộ Kế hoạch và Đầu tư.