17 năm trước đây, khi thế giới chấn động vì sự kiện cừu Dolly được tạo ra bằng kỹ thuật nhân bản vô tính, người ta đã đặt ra câu hỏi liệu có thể nhân bản con người theo cách đó. Mặc dù hàng chục loài đã được nhân bản bằng cách tương tự nhưng tế bào của người vẫn “cứng đầu” không chịu theo phương pháp này. Tuy nhiên, giờ đây, các nhà khoa học đã gặt hái được thành công đầu tiên khi tạo ra các tế bào gốc phôi đầu tiên từ tế bào da người.
Hình ảnh tế bào gốc nhìn trên màn hình máy tính. Ảnh: Internet |
Giáo sư Shoukhrat Mitalipov thuộc trường Đại học Khoa học và Sức khỏe Oregon (Mỹ) và đồng nghiệp vừa công bố thành công trên của mình trên tạp chí Cell, theo đó họ đã tái lập trình đưa tế bào da người trở lại thời kỳ phôi thai.
Tuy nhiên, mục đích của nghiên cứu này không phải là để tạo ra người nhân bản vô tính mà để tạo ra làng loạt tế bào gốc phôi. Những tế bào này có thể phát triển thành cơ, dây thần kinh hoặc các loại tế bào khác cấu thành các mô cơ thể người. Giáo sư Shoukhrat cho biết quy trình này mất chỉ vài tháng, một thời gian ngắn đáng ngạc nhiên để đạt được một bước ngoặt như vậy.
Trong nghiên cứu của giáo sư Shoukhrat, quá trình chuyển nhân tế bào được tiến hành bằng cách đưa một tế bào phát triển đầy đủ từ da bào thai vào nhân một trứng, sau đó kích thích trứng phân chia. Đây là quy trình thường chỉ xảy ra sau khi trứng đã được tinh trùng thụ tinh.
Sau vài ngày, túi tế bào được tạo ra có một lớp phủ tế bào gốc phôi có các vật liệu gien từ tế bào da ban đầu. Túi tế bào này có thể phát triển thành mọi loại tế bào.
Trong trường hợp cừu Dolly, những tế bào này được cho phát triển thành một phôi rồi sau đó được đưa vào một con cừu cái để tạo ra một con cừu nhân bản. Tuy nhiên, giáo sư Shourkhrat cho biết tế bào trong quy trình của ông không theo cách đó, mà sẽ được kích thích để tạo thành tim, dây thần kinh... dùng cho mục đích chữa bệnh.
Ông Dieter Egli, một điều tra viên của Tổ chức tế bào gốc New York và trường Đại học Columbia, đánh giá đây là một bước tiến thực sự quan trọng.“Tôi rất tự tin rằng kỹ thuật này sẽ hoạt động hiệu quả. Đó là một điều mà chúng ta đang chờ đợi", Egli nói.
Thùy Dương