Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky. Ảnh: Kyodo/TTXVN
Báo The Kyiv Independent của Ukraine tối 17/9, theo giờ địa phương, dẫn phát biểu của Tổng thống Volodymyr Zelensky trong một cuộc họp báo cùng ngày tại Kiev cho biết Ukraine “chắc chắn sẽ có tên lửa Patriot và HIMARS”.
Bên cạnh đó, theo ông Zelensky, hai gói viện trợ đầu tiên sẽ có giá trị 500 triệu USD mỗi gói. Điều này cũng được một quan chức Nhà Trắng xác nhận với Reuters.
Thông báo của nhà lãnh đạo Ukraine được đưa ra một ngày sau khi chính quyền của Tổng thống Mỹ Donald Trump xác nhận đợt chuyển giao vũ khí đầu tiên cho Ukraine theo cơ chế Danh mục Yêu cầu ưu tiên của Ukraine (PURL).
Khuôn khổ này do các nước thành viên Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) và Mỹ xây dựng và đã đạt thỏa thuận vào tháng 6.
Kể từ tháng 8, các thành viên liên minh như Canada, Đan Mạch, Đức, Hà Lan, Na Uy và Thụy Điển đã cam kết mua vũ khí từ khu dự trữ của Mỹ thông qua cơ chế PURL để tài trợ cho những nhu cầu chiến trường cấp bách nhất của Kiev.
Liên quan tới vấn đề này, hai nguồn tin giấu tên am hiểu vấn đề cho Reuters biết hôm 16/9 rằng chính quyền của Tổng thống Donald Trump đã phê duyệt các gói viện trợ vũ khí đầu tiên của Mỹ cho Ukraine được tài trợ bởi các đồng minh trong NATO theo một cơ chế tài chính mới.
Khoản viện trợ này sẽ là lần đầu tiên sử dụng PURL và theo Reuters, các lô hàng, trị giá lên tới 500 triệu USD mỗi gói, đã được Thứ trưởng Quốc phòng phụ trách chính sách Elbridge Colby phê duyệt.
Các gói viện trợ này có thể được vận chuyển “sớm trong thời gian tới” khi Washington nối lại việc cung cấp vũ khí cho Ukraine và lần này được tài trợ bởi các chính phủ đồng minh.
Thông qua PURL, các đồng minh sẽ gộp các khoản đóng góp để mua vũ khí, đạn dược và trang thiết bị của Mỹ từ kho dự trữ.
Theo các nguồn tin mà Reuters trích dẫn, sáng kiến này có thể cuối cùng sẽ cung cấp lượng vũ khí trị giá tới 10 tỷ USD,
Kể từ khi nhậm chức năm 2025, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đã bán vũ khí cho Ukraine hoặc vận chuyển các lô hàng đã được phê duyệt dưới thời cựu Tổng thống Joe Biden.
Cơ chế mới này đánh dấu các gói viện trợ đầu tiên được khởi xướng trong nhiệm kỳ hai của Tổng thống Trump.
“Mấy thứ đó chính là những gì họ yêu cầu. Rất nhiều thứ”, một nguồn tin cho biết.
Hệ thống tên lửa phòng không Patriot của Mỹ. Ảnh: Getty Images/TTXVN
Về phần mình, Tổng thống Zelensky nhiều lần kêu gọi các đồng minh phương Tây cung cấp hệ thống Patriot để giúp bảo vệ các thành phố và cơ sở hạ tầng của Ukraine trước các cuộc tấn công bằng tên lửa của Liên bang Nga.
Trong khi đó, hệ thống tên lửa phóng loạt cơ động cao HIMARS (dẫn đường bằng vệ tinh GPS nên có độ chính xác cao, với sai số xác xuất trúng đích tối đa 0,9m), vốn đã được lực lượng Ukraine sử dụng rộng rãi, đã đóng vai trò then chốt trong việc tấn công các vị trí của Liên bang Nga.
Báo The Kyiv Independent của Ukraine tối 16/9 cho biết hồi tháng 8, Tổng thống Zelensky cho biết Ukraine đặt mục tiêu đảm bảo ít nhất 1 tỷ USD mỗi tháng từ các đồng minh để mua vũ khí sản xuất tại Mỹ.
Kế hoạch này cũng bao gồm quan hệ đối tác trị giá 50 tỷ USD với các công ty Ukraine để sản xuất thiết bị bay không người lái (UAV) và cung cấp ít nhất 10 hệ thống tên lửa phòng không Patriot do Mỹ sản xuất.
Trong một diễn biến khác, vào ngày 13/9, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Denys Shmyhal cho biết nước này sẽ cần tối thiểu 120 tỷ USD cho quốc phòng trong năm 2026 khi cuộc xung đột với Liên bang Nga bước sang năm thứ tư.
Ông Shmyhal nêu rõ nguồn kinh phí này cần thiết để duy trì phòng tuyến, sản xuất thêm UAV và các loại vũ khí khác, bảo vệ bầu trời cũng như ngăn chặn các hành động gây hấn mới từ Nga.
Phát biểu tại một hội nghị thường niên ở Kiev, ông nói: “Kinh tế thời chiến cho thấy nếu chúng ta chi tiêu ít hơn Liên bang Nga thì sẽ phải trả giá bằng lãnh thổ và quan trọng nhất là bằng sinh mạng”.
Chi tiêu quốc phòng của Ukraine đã tăng mạnh kể từ sau khi Liên bang Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt vào tháng 2/2022, hiện chiếm hơn 31% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP).
Ngân sách nhà nước năm nay dự kiến dành ít nhất 63 tỷ USD cho quốc phòng, chưa kể lượng vũ khí viện trợ từ các nước phương Tây.
Chủ tịch Ủy ban ngân sách Quốc hội Roksolana Pidlasa cho biết chi phí chiến tranh vẫn tiếp tục leo thang.