Nạn rải đinh trên đường xuất hiện cách nay khá lâu, khoảng đầu những năm 1990 trên xa lộ Biên Hòa, nay là đường Hà Nội, TP Hồ Chí Minh.
Thoạt đầu những người đi xe máy về hướng Đồng Nai vừa đổ dốc cầu Sài Gòn bỗng nhiên thấy xe máy loạng choạng vì xẹp lốp bèn tấp vô mé đường. Ngay lập tức có một hai tay thợ sửa chữa xe mau mắn chạy tới “bắt bệnh” cho xe, rằng bánh xe đã cán phải thép miếng; và họ ra tay vá ruột xe giúp, giá cả tính sau.
Người đi xe máy như “vớ” được ân nhân, vì trên chặng đường dằng dặc không tìm đâu ra một tiệm sửa xe mà lại gặp các bác sửa xe lưu động, thật là may mắn. Chỉ chừng chưa tới một phút các bác thợ “tốt bụng” đã tìm ra một miếng thép chữ V có cạnh sắc hơn dao từ bánh xe, để lại trên lốp (vỏ) xe một miếng rách dài chừng 5-7 cm. Sau khi tháo vỏ xe, ruột (săm) xe còn bị rách dài hơn.
Lúc đó các bác thợ mới phán rằng, ruột xe bị bể không thể vá được nên phải thay. Không có tiệm bán ruột xe thì mua ở đâu? Giữa lúc chủ xe đang băn khoăn như vậy thì các bác thợ lại ra tay giúp đỡ đi tìm mua ruột xe mới.
Sau một loạt các thao tác như vậy, ruột xe và trong nhiều trường hợp cả vỏ xe đã được thay, chiếc xe lại bon bon trên đường mang theo niềm cảm kích về lòng tốt của những người thợ vá xe lưu động đã nhiệt tình giúp đỡ, dù rằng giá mua ruột, vỏ xe tăng từ 1,5 - 2 lần bình thường.
Chỉ có điều những ruột vỏ xe thay mới này chỉ dùng trong vòng một vài tuần là hỏng. Sau một vài lần với một người và hàng nghìn lần với nhiều người, mưu mô của kẻ bất lương mới được nhận ra; và thủ phạm chính là các “bác thợ” vá xe lưu động kia và người dân gọi chúng là “đinh tặc”.
Nhiều năm sau “đinh tặc” vẫn ngang nhiên tồn tại, ngày càng nhiều người bị tai bay vạ gió, có nhiều tai nạn thương tâm xảy ra. Và phải tới cả chục năm sau, khi “đinh tặc” thật sự trở thành “vấn nạn” thì những kẻ rải đinh mới bị xử lý, nhiều tên đã bị phạt tù.
Các cơ quan chức năng đã vào cuộc truy quét nhằm thanh toán triệt để tệ nạn này. Cứ mỗi lần ra quân thì tệ nạn lắng xuống, sau một thời gian lại đâu vào đấy. Người đi xe máy phải “né” phần đường dành cho xe máy mà lấn sang cả phần đường dành cho xe ô tô, vừa tăng thêm nguy hiểm cho bản thân người đi xe máy và gây mất trật tự ATGT.
Phiên bản “đinh tặc” đang được “nhân” ra trên nhiều quốc lộ; đặc biệt là đường cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ với thủ đoạn ngày càng ngang nhiên và tinh vi hơn. Tất nhiên, số người bị nạn “đinh tặc” cũng ngày càng nhiều hơn.
Do vậy, không chỉ các cơ quan chức năng mà toàn xã hội, nhất là các địa phương có quốc lộ chạy qua, phải vào cuộc nhằm xóa bỏ tận gốc vấn nạn “đinh tặc”; bảo đảm an toàn cho người đi xe máy, đặc biệt là trong dịp lễ Tết.
Tại TP Hồ Chí Minh đã xuất hiện những đội thanh niên tình nguyện với các loại xe đặc chế để “hút đinh” trên đường và thu được kết quả tốt.
Thiết nghĩ, thanh niên các địa phương có nạn “đinh tặc” cần học tập cách làm của các đội thanh niên tình nguyện tại TP Hồ Chí Minh. Theo đó, không chỉ dùng xe hút đinh mà còn kết hợp với các cơ quan chức năng phát hiện, truy quét “đinh tặc”, góp phần mang lại sự an toàn cho người đi đường và trật tự ATGT.
Nguyễn Quang Vinh