Đổi mới phương pháp giảng dạy ngoại ngữ, tin học hướng tới hội nhập quốc tế

Nâng chuẩn đào tạo

Theo Sở Giáo dục và Đào tạo TP Hồ Chí Minh, năm học 2024 - 2025, trên địa bàn thành phố hiện có 1.961 trung tâm ngoại ngữ, tin học; trong đó có 158 trung tâm có vốn đầu tư nước ngoài, 1.803 trung tâm có vốn trong nước. Số lượng này tăng 6% so với năm học trước, cho thấy nhu cầu học tập kỹ năng ngôn ngữ và công nghệ thông tin ngày càng lớn.

Tổng số học viên tuyển sinh trong năm đạt gần 268.600 người, phân bổ tại hơn 49.000 lớp. Riêng tiếng Anh vẫn chiếm ưu thế với hơn 239.000 học viên theo học, bên cạnh đó là các ngoại ngữ khác như tiếng Nhật, Hàn, Trung, Pháp… Đáng chú ý, các trung tâm ngoại ngữ liên kết với trường mầm non, tiểu học, trung học phổ thông phát triển nhanh chóng, với hơn 206.000 trẻ mẫu giáo được làm quen tiếng Anh ngay từ đầu đời, một bước tiến quan trọng để hình thành năng lực ngoại ngữ sớm cho thế hệ mới.

Song song đó, cơ sở vật chất được các trường đầu tư đáng kể với hơn 4.800 phòng học, 516 thư viện và gần 1.900 máy tính phục vụ dạy và học. Đội ngũ giảng dạy đạt gần 4.300 giáo viên, gồm 2.999 giáo viên Việt Nam và 1.310 giáo viên nước ngoài. Trong năm, Sở tổ chức hàng chục đợt tập huấn chuyên đề, tập trung vào ứng dụng công nghệ số và trí tuệ nhân tạo (AI) trong giảng dạy ngoại ngữ, tin học.

Kết quả cho thấy hiệu quả rõ rệt với gần 180.000 lượt học viên đạt chứng chỉ quốc tế, trong đó có 146.236 lượt đạt Cambridge, hàng chục nghìn lượt đạt IELTS, TOEFL, MOS… Đây là minh chứng thuyết phục cho sự đổi mới phương pháp và nâng chuẩn đào tạo.

Trong xu hướng này, nhiều mô hình trung tâm đã góp phần làm nên diện mạo mới. Chẳng hạn, hệ thống ILA với hơn 70 trung tâm và 3.000 nhân sự tiên phong áp dụng phương pháp PBL kết hợp 4C (Critical Thinking, Creativity, Communication, Collaboration). Học viên không chỉ học ngôn ngữ mà còn thực hiện các dự án thực tiễn như thiết kế poster truyền thông, xây dựng kế hoạch bảo vệ môi trường, thuyết trình ý tưởng khởi nghiệp.

Theo bà Anastasia Romashova, Giám đốc Học vụ ILA, cách tiếp cận này giúp học viên “vừa tiếp thu kiến thức, vừa rèn kỹ năng mềm để hội nhập toàn cầu”. Kết quả kiểm định cho thấy học viên ILA đạt Cambridge, IELTS, TOEFL Junior cao hơn chuẩn quốc tế, trên 90% tự tin giao tiếp trong môi trường quốc tế.

Những mô hình tiên phong đổi mới 

Không chỉ chạy theo quy mô, nhiều trung tâm còn chú trọng đến chiều sâu, gắn đào tạo với trải nghiệm thực tiễn, tạo sức hấp dẫn cho người học.

Chẳng hạn, Trung tâm Ngôn ngữ Sài Gòn xây dựng phương châm “Phát triển con người - Kết nối thế giới”, tổ chức nhiều hoạt động ngoại khóa như học nấu ăn với đầu bếp nước ngoài, tham quan doanh nghiệp FDI, giao lưu lãnh đạo Nhật Bản, chụp ảnh nghệ thuật... Mỗi buổi học là một trải nghiệm sống động, giúp học viên chủ động vận dụng ngôn ngữ, từ đó gia tăng sự tự tin và khả năng hội nhập.

Trong lĩnh vực tin học, MindX tập trung vào thế hệ Gen Z và Gen Alpha, những người bản địa số quen công nghệ nhưng dễ mất tập trung. Trung tâm tin học Sáng tạo công nghệ số đã triển khai Gamification và Game-based Learning, biến mỗi bài học thành một hành trình trò chơi với hệ thống điểm số, cấp bậc, huy hiệu. Các nền tảng như Minecraft Education, CodeCombat, Kahoot được tích hợp, giúp cải thiện tỷ lệ duy trì lớp, đồng thời rèn kỹ năng hợp tác và tư duy logic cho học viên.

Ở quy mô cộng đồng, CLIS Bình Dương nổi bật với mô hình mạng lưới hợp tác gồm 171 đơn vị. Bà Nguyễn Thị Hoài, Chủ nhiệm Câu lạc bộ CLIS Bình Dương cho biết, chỉ sau chưa đầy một năm thành lập, CLIS đã tạo dấu ấn bằng Olympic Tiếng Anh Tiểu học, chuỗi tập huấn Edu Leaders Cafe, giải chạy cộng đồng… Với giá trị cốt lõi “Đoàn kết - Phụng sự - Sáng tạo”, CLIS không chỉ nâng chất lượng đào tạo ngoại ngữ, tin học mà còn xây dựng văn hóa giáo dục bền vững tại địa phương.

Theo bà Trương Hải Thanh, Phó Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo TP Hồ Chí Minh, ba nhiệm vụ trọng tâm cho năm học 2025 - 2026 là tiếp tục nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số và AI; mở rộng mô hình liên kết giảng dạy ngoại ngữ, tin học trong nhà trường. Đây cũng là những bước đi cụ thể nhằm hiện thực hóa mục tiêu đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai của thành phố.

Từ các mô hình điển hình và định hướng của ngành giáo dục, có thể thấy việc dạy và học ngoại ngữ, tin học tại TP Hồ Chí Minh đang bước sang giai đoạn mới: không chỉ truyền đạt kiến thức mà hướng tới đào tạo năng lực toàn diện, chuẩn bị cho người học hành trang hội nhập quốc tế.