Vì sao đã có vaccine nhưng dịch bệnh sốt xuất huyết vẫn gia tăng mạnh?

Thông tin về tình hình dịch sốt xuất huyết, bà Lê Hồng Nga cho biết, dịch bệnh sốt xuất huyết trên toàn thành phố đang có chiều hướng gia tăng nhanh chóng. Tuy nhiên, sự gia tăng này là theo chu kỳ hàng năm khi thành phố đang bước vào mùa mưa.

Cũng theo bà Lê Hồng Nga, hiện chưa có số liệu đầy đủ về việc người đã tiêm vaccine sốt xuất huyết có mắc sốt xuất huyết hay không, tuy nhiên việc tiêm chủng không thể phòng bệnh 100% mà chỉ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.

Phó Giám đốc Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP Hồ Chí Minh cũng cho rằng, đối với các dịch bệnh truyền nhiễm, vaccine là một trong những biện pháp dự phòng hiệu quả. Riêng đối với dịch bệnh sốt xuất huyết, theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), để kiểm soát dịch sốt xuất huyết trên một khu vực, một lãnh thổ cần có chiến lược tổng thể bao gồm nhiều biện pháp khác nhau, trong đó vaccine chỉ là một phần.

“Vaccine sốt xuất huyết hiện mới được lưu hành tại Việt Nam và được tiêm chủng theo hình thức tự nguyện. Do đó, cần có thời gian để vaccine lan tỏa rộng hơn và đánh giá được hiệu quả thực sự. Điểm căn cơ nhất trong phòng chống dịch bệnh sốt xuất huyết vẫn là kiểm soát côn trùng trong cộng đồng”, bà Lê Hồng Nga nhấn mạnh.

Chia sẻ về tác động của vaccine đối với công tác phòng bệnh sốt xuất huyết, bác sĩ chuyên khoa 2 Nguyễn Đình Qui, Trưởng khoa Nhiễm, Bệnh viện Nhi đồng 2 (TP Hồ Chí Minh) cho biết, một liều vaccine sốt xuất huyết có thể ngăn ngừa trên 80% nguy cơ mắc bệnh và giảm mức độ nặng của bệnh nếu không may mắc phải. Tuy nhiên, hiện tại vaccine sốt xuất huyết vẫn là vaccine dịch vụ với chi phí tương đối cao (1,4 triệu đồng/mũi, 2,8 triệu đồng/2 mũi) khiến không phải người dân nào cũng có khả năng tiếp cận.

Theo bác sĩ Nguyễn Đình Qui, hiệu quả mong muốn của vaccine chính là hiệu quả miễn dịch cộng đồng. Để giải quyết dịch sốt xuất huyết, cần đạt được tỷ lệ miễn dịch cộng đồng lên tới 85%. Hiện nay, việc tiêm chủng mới chỉ dừng lại ở mức phòng ngừa cá thể, tức là ai tiêm thì người đó được bảo vệ, còn khả năng bảo vệ cộng đồng vẫn chưa đạt được do số lượng tiêm chủng còn hạn chế.

“Nếu số lượng người tiêm chủng càng nhiều, miễn dịch cộng đồng sẽ sớm được hình thành và dịch sốt xuất huyết mới có thể giảm đáng kể. Dự đoán, cần 2 - 4 năm nữa mới có thể thấy được hiệu quả thực sự của vaccine sốt xuất huyết đối với cộng đồng. Do đó, trong thời điểm hiện tại, ngoài việc tích cực tiêm chủng để có một tương lai tốt đẹp hơn, điều quan trọng vẫn là thực hiện tốt các kế hoạch phòng ngừa môi trường và chủ động bảo vệ bản thân không để muỗi đốt”, bác sĩ Nguyễn Đình Qui chia sẻ.

Ông Võ Hải Sơn, Phó Cục trưởng Cục Phòng bệnh (Bộ Y tế) cũng cho rằng, vaccine là một trong những biện pháp mới, chủ động trong công tác phòng chống dịch bệnh. Việc đưa vaccine vào tiêm chủng là tín hiệu tích cực, góp phần giảm số mắc và tử vong, hỗ trợ thực hiện mục tiêu bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng vaccine không thể thay thế các biện pháp phòng bệnh truyền thống.

"Để đạt hiệu quả phòng, chống dịch bền vững, chúng ta vẫn cần duy trì các hoạt động giám sát dịch tễ, kiểm soát véc tơ truyền bệnh, xử lý ổ dịch sớm và triệt để; tuyên truyền nâng cao nhận thức, đặc biệt là huy động sự tham gia chủ động từ mỗi người dân", ông Võ Hải Sơn cho biết.

Cũng theo ông Võ Hải Sơn, những hành động nhỏ, đơn giản như thau rửa bể nước, loại bỏ vật chứa nước đọng, ngủ màn, phát hiện sớm khi có triệu chứng... tuy không tốn kém nhưng mang lại ý nghĩa lớn trong việc bảo vệ chính bản thân, gia đình và cộng đồng khỏi dịch bệnh nguy hiểm.

“Chúng tôi kêu gọi mỗi gia đình hãy dành ít nhất 10 phút mỗi tuần để kiểm tra và loại bỏ các ổ bọ gậy trong các vật dụng chứa nước sinh hoạt, thau rửa, đậy nắp các bể nước, thả cá vào bể cảnh để tiêu diệt lăng quăng; đồng thời cần thay nước lọ hoa thường xuyên, nhỏ muối hoặc hóa chất vào các bát nước kê chân chạn, bể cảnh hoặc hòn non bộ; loại bỏ các vật liệu phế thải có thể đọng nước, lật úp các dụng cụ không sử dụng… để không tạo điều kiện cho muỗi đẻ trứng, phát triển”, ông Võ Hải Sơn khuyến cáo.