Mục tiêu đặt ra là hoàn thành các tiêu chí đưa khu vực nông thôn có thể sánh vai với khu vực thành thị, hình thành nơi giao thương hàng hoá sầm uất và các khu dân cư hiện đại, văn minh.
Xã Gia Canh, một xã miền núi của huyện Định Quán về đích nông thôn mới. Ảnh tư liệu: Sỹ Tuyên/TTXVN
Phát triển chợ nông thôn
Xuyên suốt quá trình xây dựng nông thôn mới, Đồng Nai luôn tập trung đầu tư mạnh về hạ tầng cho các vùng nông thôn. Tuy nhiên, trong giai đoạn mới, quá trình đầu tư hạ tầng nông thôn gắn với công nghiệp hóa và đô thị hóa tiếp tục đặt ra yêu cầu cao nên cần nguồn vốn lớn trong đầu tư cho hạ tầng nông thôn về hạ tầng giao thông, nước sạch, điện nông thôn, trường lớp, cơ sở sinh hoạt văn hóa… Trong các hạng mục hạ tầng nông thôn, đầu tư về hạ tầng thương mại, nhất là xây dựng các chuỗi liên kết từ sản xuất đến tiêu thụ để nông sản có đầu ra bền vững hơn là một trong những nội dung quan trọng trong xây dựng, phát triển nông thôn mới của Đồng Nai.
Ông Đặng Trần Nhật Thoại, Phó Trưởng phòng Quản lý thương mại, Sở Công Thương tỉnh Đồng Nai cho hay, vừa qua Bộ Công Thương đã ban hành Quyết định số 1214/QĐ-BCT về việc hướng dẫn và xét công nhận tiêu chí cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn trong Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới và xã nông thôn mới nâng cao giai đoạn 2021-2025. Hướng dẫn này quy định về yêu cầu, tiêu chí xem xét, đánh giá và công nhận xã đạt tiêu chí cơ sở hạ tầng thương mại nông thôn, bao gồm chợ nông thôn và cơ sở bán lẻ khác như siêu thị mini, cửa hàng tiện lợi hoặc cửa hàng kinh doanh tổng hợp.
Theo đó, hệ thống chợ nông thôn cho đến các cơ sở bán lẻ khác trong giai đoạn mới phải tiếp tục được chuẩn hóa với tiêu chuẩn cao. Cụ thể với chợ nông thôn, yêu cầu chuẩn hóa đầu tư từ nhà lồng chợ đến từng ki-ốt kinh doanh cũng như các công trình phụ của chợ. Đặc biệt khu bán thực phẩm tươi sống, khu dịch vụ ăn uống được bố trí riêng, bảo đảm điều kiện về an toàn thực phẩm; có nước sạch, nước hợp vệ sinh bảo đảm cho hoạt động của chợ.
Để khuyến khích nhà đầu tư quan tâm đầu tư chợ nông thôn, Đồng Nai có nhiều cơ chế chính sách khuyến khích, hỗ trợ như miễn giảm tiền thuê đất, hỗ trợ tín dụng đầu tư, hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện nghiên cứu chuyển giao khoa học công nghệ, hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực phát triển thị trường…
Có thể nói, chợ nông thôn hình thành sẽ tạo không gian trao đổi hàng hoá sôi động của khu vực nông thôn, đặc biệt là với những địa phương sản xuất nông nghiệp chủ lực như huyện Xuân Lộc. Theo bà Nguyễn Thị Cát Tiên, Chủ tịch UBND huyện Xuân Lộc, tỉnh Đồng Nai, trên địa bàn huyện hiện có hơn 100 vùng sản xuất tập trung, hơn 220 trang trại với 9 sản phẩm nông nghiệp chủ lực.
Thời gian qua, địa phương đã xây dựng được 15 mã vùng trồng, 11 chuỗi liên kết sản xuất gắn tiêu thụ, hơn 50 mã hàng hóa sản phẩm nông nghiệp. Mục tiêu đến năm 2025, mỗi xã có ít nhất 2 mô hình sản xuất hàng hóa nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, quy mô lớn và liên kết theo chuỗi giá trị. Huyện Xuân Lộc được công nhận huyện đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu theo hướng phát triển sản xuất hàng hóa nông nghiệp bền vững. Chợ nông thôn sẽ là nơi tập kết hàng đầu tiên của những người sản xuất trên địa bàn huyện.
Hình thành nhiều khu dân cư kiểu mẫu
Cùng với sự phát triển các chợ nông thôn trao đổi hàng hoá năng động, tỉnh Đồng Nai cũng tập trung hoàn thiện tiêu chí xây dựng các khu dân cư kiểu mẫu, tạo nên nếp sống văn minh tại khu vực nông thôn tỉnh Đồng Nai.
Theo đại diện Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Đồng Nai, trong năm 2022, các địa phương đều đặt mục tiêu cao khi đăng ký phấn đấu xây dựng 20 khu dân cư kiểu mẫu và thực tế có nhiều khu dân cư kiểu mẫu đang nỗ lực về đích. Sau một thời gian ngắn triển khai, các khu dân cư kiểu mẫu trên địa bàn tỉnh không ngừng được nhân rộng. Đến nay, toàn tỉnh đã có 14 khu dân cư kiểu mẫu được công nhận. Tính đến tháng 9 năm 2022, toàn tỉnh đã có 9 khu dân cư được công nhận khu dân cư kiểu mẫu, các khu dân cư kiểu mẫu đã đăng ký đang hoàn thiện các tiêu chí để về đích trong năm 2022.
Thành công nhất trong xây dựng các khu dân cư kiểu mẫu trên địa bàn tỉnh Đồng Nai là đã thực sự thu hút được người dân tích cực tham gia. Người dân không chỉ chăm chút thực hiện 3 sạch là sạch nhà, sạch bếp, sạch ngõ mà chung tay trồng hoa, cây xanh cũng như giữ gìn vệ sinh chung để các tuyến đường ngõ, xóm cũng sáng, xanh, sạch đẹp.
Bà Huỳnh Thị Tuyết San, người dân sống trong khu dân cư kiểu mẫu tại ấp 4, xã Lâm San, huyện Cẩm Mỹ, tỉnh Đồng Nai cho biết, cán bộ ở đây rất nhiệt tình trong công tác vận động cũng như cùng bà con thực hiện các tiêu chí khu dân cư kiểu mẫu. Nhờ đó, người dân trong khu dân cư đều tích cực tham gia cùng nhau dọn dẹp vệ sinh chung, trồng hoa, trồng cây và chăm sóc để luôn giữ được cảnh quan sạch đẹp.
Còn ông Lê Quốc Việt, người dân tại Phường Xuân Thanh, thành phố Long Khánh dành nhiều thời gian để chăm chút, đầu tư trồng hoa, cây cảnh trong khuôn viên vườn nhà. Ông cũng sưu tầm được nhiều giống cây, hoa lạ trồng bên ngoài hàng rào trước nhà, góp phần làm đẹp cho tuyến đường trong khu dân cư. Ông Việt chia sẻ, người dân tự mua cây, mua hoa về trồng và cùng chung tay chăm sóc hình thành nên những tuyến đường sáng, xanh, sạch, đẹp. An ninh cũng được đảm bảo nên người dân luôn tích cực tham gia, đóng góp trong xây dựng nông thôn mới.
Qua tham quan khu vực xây dựng khu dân cư kiểu mẫu, khu dân cư kiểu mẫu ấp 1 xã Bình Lộc, thành phố Long Khánh, nằm ở khu vực trung tâm của địa bàn ấp với tổng diện tích 34 ha, với hơn 400 hộ dân sinh sống, trên 1.900 nhân khẩu. Do đây là một trong những địa phương phát triển mạnh về du lịch sinh thái vườn nên người dân không chỉ quan tâm, chăm chút để có những tuyến đường hoa, cây xanh sáng, xanh, sạch, đẹp. Các nhà vườn còn rất chú trọng dọn dẹp, trang trí nhà vườn, xây dựng vườn kiểu mẫu để trở thành điểm hẹn lý tưởng thu hút khách du lịch về vui chơi, khám phá.
Không chỉ phấn đấu nhân rộng về số lượng, các khu dân cư kiểu mẫu tại tỉnh Đồng Nai có nhiều cách làm sáng tạo để hoàn thiện hơn các tiêu chí kiểu mẫu được đặt ra. Các địa phương căn cứ vào đặc thù, lợi thế riêng để triển khai xây dựng khu dân cư kiểu mẫu cho phù hợp. Điều này được thể hiện rõ nét trong thực tế xây dựng khu dân cư kiểu mẫu trên địa bàn tỉnh.