Thời điểm này, các hộ nông dân đang thu hoạch tại các vùng trồng điều trên địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu như: thị xã Phú Mỹ, huyện Châu Đức, huyện Xuyên Mộc… Theo khảo sát của chúng tôi, vụ điều năm nay, hầu hết các vườn điều đều trong cảnh thất thu do ảnh hưởng của thời tiết. Hơn nữa, từ đầu vụ thu hoạch, giá điều trên địa bàn tỉnh cũng không cao.
Theo phản ánh của nhiều nhà vườn trồng điều, vụ điều năm nay thu hoạch muộn hơn mọi năm, thời điểm cây điều ra hoa lại gặp sương muối, thời tiết lạnh, cùng với sự xuất hiện của bọ xít muỗi chích khiến nhiều hoa và trái non bị khô không phát triển được. Chính vì vậy, tỷ lệ đậu trái trên cây vì thế cũng ít hơn so với mọi năm. Theo ước tính, năng suất điều năm nay giảm từ 30 - 50% so với vụ thu hoạch năm ngoái.
Năm nay, nông dân trồng điều càng khó khăn chồng chất, dù đầu vụ, giá bán điều còn đang ở mức giá từ 22.000 - 27.000 đồng/kg nhưng thu không đủ bù chi vì chi phí đầu tư tăng và điều bị mất mùa nặng.
Gia đình ông Quách Văn Nhách, thôn Tân Bình, xã Bàu Chinh, huyện Châu Đức, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cho biết, gia đình ông có 1,5 ha trồng điều từ năm 1986 đến nay, năm nay vụ điều của gia đình ông thu hoạch khá muộn so với mọi năm, năng suất, sản lượng của vườn nhà ông năm nay cũng giảm mạnh.
Theo ông Nhách, thời điểm cây điều ra hoa gặp thời tiết lạnh và sương muối khiến hoa điều bị khô, rụng hàng loạt nên tỷ lệ đậu trái không cao. Dự kiến, năm nay vườn điều của gia đình ông Nhách thu được khoảng 2 - 2,5 tấn (năm ngoái là 3 tấn), giá bán thời điểm này chỉ ở mức là 22.000 đồng/kg.
Còn gia đình ông Trần Ngọc Tiến, ấp 5, xã Hòa Hội, huyện Xuyên Mộc canh tác 1,5 ha cây điều cũng trong cảnh tương tự. Anh Tiến cho biết, hiện nay trên cây điều của gia đình anh vẫn còn sót lại hàng loạt các chùm hoa, trái non đã khô héo do ảnh hưởng của thời tiết lạnh, sương muối khiến tỷ lệ đậu trái trên cây điều trong vườn giảm mạnh.
Theo anh Tiến, nếu như vụ điều năm ngoái gia đình anh thu được hơn 2 tấn thì năm nay sản lượng giảm xuống chỉ còn chưa đến 1,5 tấn. Tuy giá bán đã bắt đầu nhích lên được mức gần 27.000 đồng/kg (cao hơn khoảng 5.000 đồng/kg so với huyện Châu Đức) nhưng vẫn không kinh tế bằng với các loại cây trồng khác.
Theo nhiều hộ dân trồng điều trên địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, cây điều khi đã cho thu hoạch không tốn nhiều chi phí chăm sóc. Tuy nhiên, nhân công thu hoạch thì ngày một tăng cao do khan hiếm, cộng với việc giá hạt điều thương phẩm ngày một giảm đã khiến lợi nhuận của người trồng điều ngày một giảm mạnh. Chính vì vậy, những năm gần đây nhiều hộ trồng điều đã đang chặt dần diện tích điều để chuyển qua trồng các loại cây trồng khác.
Tuy nhiên, không phải vùng đất trồng điều nào cũng có thể chuyển đổi sang trồng khác được, do thiếu nước, đất cằn cỗi chỉ phù hợp được với cây điều nên những diện tích này vẫn được người dân duy trì cây điều.
"Mấy năm liên tiếp điều liên tục mất mùa, mất giá, gia đình tôi cũng muốn chuyển đổi sang cây trồng khác nhưng do diện tích đất đang canh tác rất khan hiếm nước, đất sỏi đá khô cằn không thể phù hợp với các loại cây trồng khác nên hiện nay vẫn duy trì loại cây này", ông Trần Ngọc Tiến, ấp 5, xã Hòa Hội, huyện Xuyên Mộc chia sẻ.
Ông Đỗ Chí Khởi, Trưởng Phòng Nông nghiệp huyện Châu Đức cho biết, là một trong những vùng trồng điều lớn nhất tỉnh với 1.850 ha, nhưng những năm gần đây, diện tích trồng điều trên địa bàn huyện Châu Đức lại liên tục giảm mạnh do nhiều vườn già cỗi, năng suất giảm, lợi nhuận thấp nên nông dân chặt bỏ.
“Thời gian qua, huyện đã tìm các biện pháp hỗ trợ nông dân tìm một số giống cây mới có thị trường tiêu thụ tốt, phù hợp với thổ nhưỡng và khí hậu địa phương. Đồng thời khuyến cáo các hộ trồng điều tập trung chăm sóc, đầu tư vào diện tích trồng điều đang cho năng suất ổn định, tránh tái đầu tư vào những vùng đất cằn cỗi, kém hiệu quả, giữ vững diện tích điều hiện có”, ông Khởi cho hay.
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, hiện toàn tỉnh có hơn 8.000 ha diện tích trồng điều, giảm gần 2.000 ha so với năm 2017 và tập trung chủ yếu tại huyện Châu Đức, Xuyên Mộc và thị xã Phú Mỹ.
Để phát triển bền vững ngành điều, ngành nông nghiệp đang hướng dẫn người dân về diện tích trồng mới sử dụng giống điều chất lượng cao, đẩy mạnh các biện pháp thâm canh để tăng năng suất, thực hiện tốt các chính sách hỗ trợ nông dân tái canh vườn điều. Đồng thời, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh cũng tăng cường phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu cây ăn trái miền Đông Nam bộ nhân giống điều mới để cung ứng cho người dân; tổ chức các lớp tập huấn về quản lý dịch bệnh, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật...