Nông dân xã Hòa Hội, huyện Xuyên Mộc (tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu) thu hoạch điều.
Theo khảo sát của phóng viên, vụ điều năm nay, tùy từng vùng, từng địa phương, nơi thì trúng, nơi thì thất thu do phụ thuộc vào thời tiết của từng vùng. Mặc dù đầu vụ thu hoạch nhưng giá điều trên địa bàn tỉnh đều đang bị giảm sâu.
Gia đình bà Phạm Thị Lương, ấp Tân Bình, xã Bàu Chinh, huyện Châu Đức hiện đang có 7 sào đất trồng điều, bà Lương cho biết, vụ điều năm nay gia đình bà rơi vào cảnh mất mùa, bởi cây điều ra hoa muộn, rơi đúng vào thời điểm tuy không có mưa trái mùa nhưng lại có sương muối nên hoa điều bị khô, bông rụng gần hết. Nếu như năm ngoái, vườn điều của gia đình bà thu về hơn 2,5 tấn, thì năm nay may mắn lắm cũng chỉ được gần 2 tấn.
Bà Lương chia sẻ thêm, không riêng gì vườn điều của gia đình bà bị thất thu mà hầu hết các vườn ở khu vực xã Bàu Chinh đều rơi vào cảnh tương tự. Năng suất giảm, giá hạt điều hiện nay cũng đang ở mức thấp, chỉ có 27.000 đồng/kg (vụ điều năm 2019 đầu vụ là 32.000 đến 33.000 đồng/kg, năm 2018 là 37.000-38.000 đồng/kg), với giá bán này sau khi trừ chi phí bà Lương cũng chỉ thu về chưa đến 20 triệu đồng.
“Gia đình tôi trồng chủ yếu là cây tiêu và cây điều. Vụ tiêu năm nay vừa mất mùa, vừa mất giá, vụ điều cũng tương tự như vậy khiến người nông dân chúng tôi thất thu nặng nề”, bà Lương nói.
Khác với huyện Châu Đức, nhiều vườn điều tại huyện Xuyên Mộc vụ điều năm nay lại rất trúng, do nhiều vườn điều ở khu vực này hoa ra muộn hơn mọi năm nên không bị rơi vào thời điểm thời tiết có sương muối.
Gia đình ông Nguyễn Anh Tuấn, ngụ ấp 5, xã Hòa Hội, huyện Xuyên Mộc hiện có 3 ha trồng điều, ông cho biết, năm nay vườn điều của gia đình ông được mùa, nếu như năm ngoái chỉ được khoảng 3 tấn/ha thì năm nay vườn điều của gia đình ông dự kiến thu khoảng 3,5 đến 4 tấn/ha.
“Năm nay vườn điều của gia đình tôi ra hoa muộn hơn mọi năm, may mắn không rơi vào những đợt thời tiết có sương muối, sâu bệnh hại cũng ít nên vườn điều rất trúng. Tuy nhiên, vụ điều năm nay ngay từ đầu vụ giá đã rớt xuống quá thấp chỉ còn 27.000 đồng/kg, khiến chúng tôi rất lo lắng vì lợi nhuận từ hạt điều ngày càng giảm sâu”, ông Tuấn chia sẻ thêm.
Theo nhiều hộ dân trồng điều trên địa bàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, cây điều khi đã cho thu hoạch không tốn nhiều chi phí chăm sóc. Tuy nhiên, nhân công thu hoạch thì ngày một tăng cao do khan hiếm, cộng với việc giá hạt điều thương phẩm ngày một giảm đã khiến lợi nhuận của người trồng điều ngày một giảm mạnh.
Chính vì vậy, những năm gần đây nhiều hộ trồng điều đang chặt dần diện tích để chuyển qua trồng các loại cây khác. Cách đây khoảng 4 năm, khi tiêu đang có giá, ông Nguyễn Anh Tuấn, ngụ ấp 5, xã Hòa Hội, huyện Xuyên Mộc đã chặt bỏ 4ha điều để chuyển qua trồng tiêu. Hiện nay, gia đình ông còn 3ha điều, hết vụ này ông cũng đang tính sẽ chặt bỏ một phần diện tích để chuyển qua trồng một số loại cây ăn trái như: bơ, sầu riêng…
Như vậy, sau hồ tiêu, đến lượt người trồng điều trên địa bàn tỉnh có vụ thu hoạch kém vui dù được mùa. Điều này đặt ra bài toán về phát triển bền vững cho ngành điều, một trong những loại cây công nghiệp chủ lực của tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu.
Hiện nay, các cơ quan chức năng và nông dân trên địa bàn tỉnh đang từng bước thực hiện một số biện pháp như ổn định diện tích, xây dựng nguồn giống điều chất lượng cao, chuyển đổi sang trồng một số loại cây khác phù hợp điều kiện thổ nhưỡng, khí hậu.
Theo Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, hiện diện tích điều trên địa bàn tỉnh còn khoảng 8.000 ha, ngành nông nghiệp đang hướng dẫn người dân về diện tích trồng mới sử dụng giống điều chất lượng cao, đẩy mạnh các biện pháp thâm canh để tăng năng suất, thực hiện tốt các chính sách hỗ trợ nông dân tái canh vườn điều.
Đồng thời, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh cũng tăng cường phối hợp với Trung tâm Nghiên cứu cây ăn trái miền Đông Nam bộ nhân giống điều mới để cung ứng cho người dân; tổ chức các lớp tập huấn về quản lý dịch bệnh, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật...
Ông Lê Quý Thịnh, Phó Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Châu Đức cho biết, địa phương này là một trong những vùng trồng hạt điều lớn nhất của tỉnh.
Tuy nhiên, diện tích loại cây này những năm gần đây liên tục giảm do điều già cỗi hoặc lợi nhuận thấp nên nông dân chặt bỏ. Trước tình hình đó, huyện đã nhanh chóng tìm các biện pháp hỗ trợ nông dân tìm ra một số giống cây mới có thị trường tiêu thụ tốt, phù hợp với thổ nhưỡng và khí hậu địa phương.
“Sau khảo sát, ngành nông nghiệp huyện nhận thấy ca cao là một loại cây tiềm năng, phù hợp với điều kiện phát triển của huyện Châu Đức. Vừa qua, huyện đã mở nhiều lớp tập huấn kỹ thuật trồng ca cao hữu cơ năng suất cao và hỗ trợ toàn bộ giống cho nông dân địa phương trồng thêm 100ha ca cao”, ông Thịnh nói.
Ngoài chuyển đổi cây trồng, nhiều nông dân trên địa bàn tỉnh cũng đã tìm cách nâng cao giá trị cây điều bằng một số biện pháp như áp dụng kỹ thuật vào sản xuất. Ông Trần Nam, ấp Liên Sơn, xã Xà Bang, huyện Châu Đức cho biết, cách đây 3 năm, vườn điều của ông do giống cây không tốt, già cỗi nên cho năng suất rất thấp.
Vì vậy, ông đã phá bỏ và trồng loại giống mới cho năng suất cao. Không những vậy, ông còn tìm kiếm một số loại điều từ một số địa phương và trại giống uy tín về trồng, nhờ đó chất lượng điều ngày một được nâng lên.