Hầu như ai cũng có những hiểu biết cơ bản về luật giao thông đường bộ, kể cả học sinh, dù lứa tuổi này chưa được phép điều khiển phương tiện giao thông như xe gắn máy, ô tô, mô tô.
Bởi ngoài những kiến thức học ở trường, từ ba mẹ lúc tham gia giao thông, học sinh còn học được nhiều từ các phương tiện truyền thông đại chúng. Vậy mà người ta dù hiểu luật nhưng vẫn cố tình phạm luật.
Không khó để bắt gặp nhiều người băng qua đường không đúng vạch dành cho người đi bộ. Bất chấp xe cộ đông đúc, vì muốn nhanh, họ cứ việc leo lươn qua bên kia đường trong sự lo lắng của tài xế khi tham gia giao thông. Họ đâu biết rằng, có thể chỉ vì hành động đó của họ mà xe cộ hỗn loạn, dẫn đến ùn tắc một đoạn rồi cả con đường, ngã tư, vòng xoay. Thậm chí, có thể trong lúc xử lý tình huống né người đi bộ không đúng vạch quy định mà tài xế gây ra tai nạn.
Nhiều xe máy cứ vô tư leo lề cày nát lề đường khiến vỉa hè bị hư hỏng, xấu xí. Lại có kẻ làm biếng, nghĩ rằng nếu chạy đúng đường thì đánh một vòng quá xa nên cho xe chạy ngược chiều. Chạy đường gần, nghĩ chẳng xa xôi gì nên không khi nào úp "nồi cơm điện" lên đầu để bảo vệ.
Nhất là những bạn trẻ có máu phiêu lưu mạo hiểm, thích phim hành động, khi lái xe thường nẹt bô, đánh võng, buông tay... để tự khẳng định mình giỏi mà không nghĩ rằng điều đó là hết sức điên rồ. Có nhiều clip trên Youtube khiến công chúng không khỏi hết hồn vì những quái xế lái xe bằng chân, trong tư thế nằm... Có phụ huynh còn dám đưa xe ô tô cho con mình lái thử trên đường dù đứa bé chưa học hết cấp II.
Lại nói về xe tải. Đây là phương tiện giao thông ám ảnh nhất vì mức độ gây ra tai nạn giao thông. Nhiều tài xế lái xe cực kỳ ẩu, nhất là tài xế trẻ (đa số lái xe tải đều là tài xế trẻ). Họ thường không nhường đường nhau mà cố lấn len. Đó là chưa nói tình trạng không ít người chạy giấy phép lái xe, thi "bao đậu", chứ không qua trường lớp học hành hẳn hoi.
Trong quan hệ giữa cảnh sát giao thông và người tham gia giao thông vẫn còn tồn tại tình trạng "thủ đầu đầu tiên". Một số cảnh sát giao thông biến chất, nhận tiền người vi phạm kẹp trong bao thuốc lá, giấy tờ xe rồi cho họ đi mà không lập biên bản xử phạt.
Có một số xe công, biển xanh, biển đỏ vô tư chạy ngược chiều trước mặt cảnh sát giao thông nhưng các chiến sĩ ta đứng chốt “không thấy”. Nhiều lần người dân bức xúc về vấn đề này.
Những điều nói trên bắt nguồn từ ý thức về một văn hóa - văn hóa giao thông tồi tệ, thành ra giao thông ở ta càng trở nên lộn xộn. Từ việc kém ý thức dẫn đến thói quen xấu tính, tiêu cực và càng lún sâu vào tư tưởng tư lợi, vụ lợi, sống chết mặc ai.
Mớ hỗn độn dây chuyền đó đã kéo sự văn minh về giao thông ở ta tụt hậu so với các quốc gia trong khu vực và thế giới. Hằng năm, nhiều vụ tai nạn giao thông xảy ra vô cùng thương tâm bởi từ việc kém ý thức này mà ra. Mà một khi ý thức đã kém thì cơ quan chức năng không thể xử lý nhẹ hoặc ở mức độ nhắc nhở mà cần phải phạt mạnh tay, nghiêm khắc, không bao che cũng như quan liêu.
Nhiều quốc gia, nhờ luật pháp nghiêm minh trong việc xử phạt người vi phạm giao thông nên đã đẩy lùi tai nạn giao thông, củng cố lại sự an toàn, khuôn phép.