Sử dụng lại 1% kết quả xét nghiệm có thể tiết kiệm khoảng 300 tỷ đồng mỗi năm. Ảnh minh họa: Minh Quyết/TTXVN
“Hằng năm, tổng chi phí xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh phục vụ khám, chữa bệnh trên toàn quốc gần 30.000 tỷ đồng, chiếm khoảng 1/5 tổng chi phí khám, chữa bệnh Bảo hiểm y tế. Nếu các cơ sở y tế liên thông dữ liệu, chấp nhận kết quả xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh của nhau thì sẽ giảm đáng kể chi phí, thời gian, công sức của người bệnh, y bác sĩ và Quỹ Bảo hiểm y tế. Ước tính chỉ cần sử dụng lại 1% kết quả xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh có thể tiết kiệm khoảng 300 tỷ đồng mỗi năm”. Thông tin này được đưa ra tại Hội nghị tổng kết Đề án “Tăng cường năng lực hệ thống quản lý chất lượng phòng xét nghiệm y học giai đoạn 2016-2025” và triển khai liên thông kết quả xét nghiệm, do Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) tổ chức tại Thành phố Hồ Chí Minh ngày 29/9.
Tiến sĩ, bác sĩ Hà Anh Đức, Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh cho biết, sự phát triển của y học hiện đại dựa trên bằng chứng và cá thể hóa đã làm gia tăng nhu cầu chỉ định các kỹ thuật cận lâm sàng để phục vụ chẩn đoán, điều trị. Do đó, chi phí cho xét nghiệm, chẩn đoán ngày càng cao. Năm 2024, chi phí xét nghiệm, cận lâm sàng gần 30.000 tỷ đồng, chiếm 19,1% tổng chi phí khám, chữa bệnh Bảo hiểm y tế, chưa kể chi phí đồng chi trả và dịch vụ theo yêu cầu.
Theo ước tính của Cục Quản lý Khám, chữa bệnh, chỉ cần tái sử dụng 1 - 2% số xét nghiệm cận lâm sàng thì có thể tiết kiệm được ít nhất từ 300 tỷ đồng đến 600 tỷ đồng/năm. “Việc quản lý chất lượng chặt chẽ để khi liên thông, tái sử dụng kết quả xét nghiệm y học mang lại ý nghĩa vô cùng quan trọng và lợi ích to lớn cho cả người bệnh, cơ sở y tế và hệ thống Bảo hiểm y tế”, bác sĩ Hà Anh Đức khẳng định.
Theo bác sĩ Hà Anh Đức, khi liên thông, tái sử dụng kết quả xét nghiệm, người bệnh giảm đáng kể chi phí khám chữa bệnh, không phải làm lại các xét nghiệm (máu, nước tiểu, chẩn đoán hình ảnh...) khi chuyển từ bệnh viện này sang bệnh viện khác hoặc tái khám. Người bệnh cũng có thể tiết kiệm thời gian và công sức, không cần chờ đợi để lấy mẫu, thực hiện xét nghiệm, chờ kết quả lại từ đầu giúp quá trình khám chữa bệnh nhanh chóng, thuận tiện hơn, giảm quá tải bệnh viện. Liên thông, sử dụng lại kết quả xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh còn giảm phiền hà, mệt mỏi, đặc với người cao tuổi, người bệnh nặng hoặc người phải di chuyển xa để khám chữa bệnh.
Báo cáo của Cục Quản lý Khám, chữa bệnh cho thấy, hiện Việt Nam có gần 500/3.000 phòng xét nghiệm đã được chuẩn hóa, đánh giá, chứng nhận, công khai kết quả xét nghiệm. Nhiều bệnh viện đã liên thông, tái sử dụng kết quả xét nghiệm đạt tỷ lệ cao, điển hình như: Bệnh viện Từ Dũ Thành phố Hồ Chí Minh đã chấp nhận 100% xét nghiệm (tổng phân tích tế bào máu, đông chảy máu, sinh hóa, vi sinh, HIV, HBsAg, giang mai) từ cơ sở y tế bên ngoài (từ các phòng xét nghiệm được Sở Y tế cấp phép hoạt động). Bệnh viện Nhân dân Gia Định Thành phố Hồ Chí Minh cũng chấp nhận 100% các kết quả xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh được chuyển tuyến đến khám và điều trị tại bệnh viện. Các bệnh viện khác như Bệnh viện Nhi đồng 1 Thành phố Hồ Chí Minh, Bệnh viện Nguyễn Trãi Thành phố Hồ Chí Minh, Bệnh viện Nhi Trung ương, Bệnh viện Trung ương Huế; Bệnh viện Phụ sản Trung ương…cũng đã triển khai sử dụng lại kết quả khi tiếp nhận khám, điều trị người bệnh.
Để thúc đẩy liên thông kết quả khám chữa bệnh, bao gồm cả xét nghiệm cận lâm sàng, Cục Quản lý Khám, chữa bệnh, Bộ Y tế đã tham mưu ban hành mã danh mục dùng chung cho gần 100.000 các thuật ngữ, kỹ thuật chuyên ngành phục vụ kịp thời cho áp dụng bệnh án điện tử nâng cao. Trong đó có 2.964 mã danh mục dùng chung cho các kỹ thuật xét nghiệm, tạo điều kiện liên thông kết quả khi áp dụng bệnh án điện tử và hiện nay nhiều phòng xét nghiệm đã áp mã kỹ thuật với mã dùng chung này.
Bà Lindsay Kim, Quyền Giám đốc Quốc gia, Giám đốc Chương trình An ninh Y tế Toàn cầu, CDC Hoa Kỳ tại Việt Nam đánh giá, trong những năm gần đây, Việt Nam đã có những bước tiến đáng kể trong việc ban hành các chính sách, quy định và hướng dẫn hỗ trợ các phòng xét nghiệm. Bộ Y tế Việt Nam cũng đã có tầm nhìn rõ ràng và mong muốn xây dựng hệ thống phòng xét nghiệm phục vụ nhu cầu người dân và đáp ứng tiêu chuẩn quốc gia, quốc tế. Trong thời gian tới, CDC Hoa Kỳ cam kết hỗ trợ Việt Nam củng cố hệ thống phòng xét nghiệm vì mục tiêu chung là nâng cao năng lực hệ thống y tế công cộng và chất lượng y tế toàn cầu.