Nguy cơ từ người nghiện

Trên địa bàn TP Hồ Chí Minh hiện có hơn 40.000 người nghiện, đây không chỉ là nguyên nhân dẫn đến tình hình tội phạm ma túy liên tục gia tăng và diễn biến ngày càng phức tạp, mà còn là nguy cơ tiềm ẩn rất lớn về an ninh, trật tự đối với cộng đồng. Chính sách cai nghiện tại cộng đồng hiện đã bộc lộ nhiều hạn chế, đòi hỏi phải có một “quy trình mới” nhằm ngăn ngừa người nghiện trở thành nguồn tội phạm...

Khó quản lý cai nghiện tại cộng đồng

Báo cáo của Công an Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) cho thấy, tình hình tội phạm ma túy trong 9 tháng đầu năm 2014 tiếp tục diễn biến phức tạp, có dấu hiệu gia tăng cả cung lẫn cầu. Công an TP.HCM đã phát hiện nhiều đường dây, tổ chức vận chuyển trái phép ma túy xuyên quốc gia với số lượng lớn, có yếu tố nước ngoài qua cửa khẩu hàng không Tân Sơn Nhất. Việc mua bán, sử dụng ma túy nhỏ lẻ trong cộng đồng dân cư, tại những nơi công cộng, vũ trường, quán bar, nhà hàng vẫn diễn ra khá công khai... Phạm pháp hình sự trên địa bàn cũng liên tục tăng. Chỉ riêng trong 9 tháng đầu năm 2014, trên toàn địa bàn TP.HCM đã xảy ra 4.668 vụ phạm pháp hình sự, hơn 2.579 vụ trộm cắp tài sản, hơn 212 vụ cướp tài sản với hàng trăm băng nhóm tội phạm nguy hiểm đang hoạt động và hơn 500 đối tượng hình sự trong diện nghi vấn...


Chỉ nói riêng về những người nghiện ma túy đang được cai nghiện tại cộng đồng, cũng tiềm ẩn rất nhiều những nguy cơ đối với tình hình an ninh, trật tự trên địa bàn. Trên thực tế, việc đăng kí cai nghiện tại cộng đồng gần như không có tác dụng. Đối tượng đến đăng kí cai nghiện tự nguyện tại cơ quan quản lý chỉ đếm trên đầu ngón tay.

Theo bà Nguyễn Thị Hồng Phượng, Phó trưởng Chi cục Phòng chống tệ nạn xã hội TP Hồ Chí Minh: Số người sau cai về cộng đồng tăng, số người nghiện ma túy tại cộng đồng thì rất khó quản lý, trong khi số người đưa đi cai nghiện tập trung giảm... Chính những điều này đang gây áp lực rất lớn lên việc giữ gìn an ninh trật tự ở các quận, huyện trên địa bàn. Nhiều người nghiện, khi về cộng đồng, thường không có việc làm ổn định nên nhiều người nghiện trở thành đối tượng ăn trộm, cướp giật... để có tiền sử dụng ma túy. Nhiều băng nhóm tội phạm, cướp giật, trộm cắp được phát hiện gần đây, đa số là những người nghiện. Riêng thống kê của Công an quận 8 cho thấy, khoảng 70% số vụ án xâm phạm tài sản trên địa bàn quận do người nghiện ma túy gây ra.


Nhận định về tình hình tội phạm trên địa bàn, ông Phan Anh Minh, Phó Giám đốc Công an thành phố cho rằng: Hiện nay, các băng nhóm, đường dây tội phạm ma túy hình thành nhanh, tổ chức mạng lưới linh hoạt chặt chẽ, cùng lúc buôn bán nhiều loại ma túy, chứ không riêng hêrôin. Thành phố không chỉ là địa bàn tiêu thụ ma túy tổng hợp mà còn là nơi trung chuyển ma túy đi các địa phương và nước ngoài. Mặt khác, trên địa bàn thành phố hiện nay có nhiều đối tượng được đặc xá, tha tù về, các đối tượng hồi gia chưa có việc làm ổn định, tiếp tục tái phạm, tái nghiện. Số đối tượng trốn trường, trốn trại và nhất là số đối tượng có tiền án, tiền sự từ các tỉnh, thành phố khác theo dòng nhập cư đến thành phố ẩn nấp, lén lút hoạt động cũng gia tăng khiến công tác đấu tranh, phòng chống tội phạm gặp rất nhiều khó khăn.

Nỗ lực kéo giảm tội phạm

Những kiến nghị mới đây của Đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM về việc cho phép TP.HCM được quyền tổ chức quản lý, cắt cơn cho người nghiện tại Trung tâm tiếp nhận đối tượng xã hội... được xem là một trong những giải pháp mang tính căn cơ nhằm giải quyết tình trạng người nghiện “tràn phố” cũng như góp phần ổn định an ninh, trật tự trên địa bàn.

Theo ông Hứa Ngọc Thuận, Phó Chủ tịch UBND TP.HCM, trên địa bàn thành phố hiện đã có khoảng 40.000 người nghiện, phần lớn là lang thang, không có nơi cư trú, điều kiện sống không ổn định. Số người nghiện tăng nhanh đang tạo ra những bất ổn về an ninh, trật tự, cũng như những bất an, lo lắng không chỉ đối với người dân mà cả với chính quyền. Chính vì vậy, thành phố đã khẩn trương hoàn chỉnh một đề án về giúp đỡ người nghiện ma túy lang thang được đi cai nghiện và đã trình lên Chủ tịch Quốc hội, Ủy ban Về các vấn đề xã hội, Ủy ban Pháp luật... xem xét, quyết định.

Vấn đề là cần phải hình thành những trung tâm tiếp nhận xã hội, có nhiệm vụ quản lý cắt cơn, giải độc, tư vấn tâm lý, chăm sóc sức khỏe cho người nghiện trong thời gian chờ các cơ quan có thẩm quyền làm thủ tục áp dụng biện pháp đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, giúp người nghiện ổn định tâm lý, sức khỏe trong một môi trường thích hợp, đồng thời chuẩn bị các điều kiện cần thiết để thực hiện việc cai nghiện tại các cơ sở cai nghiện bắt buộc vì lợi ích của chính người nghiện và lợi ích chung của cộng đồng xã hội.

Trước tình trạng người nghiện ma túy tăng nhanh trong cộng đồng khiến tình hình an ninh, trật tự có nhiều bất ổn, mới đây Chủ tịch UBND TP cũng đã yêu cầu lãnh đạo UBND, công an các quận, huyện, các tổ chức đoàn thể cần rà soát, xem lại từng chức năng, nhiệm vụ để công tác phòng, chống tội phạm được hiệu quả hơn, nhằm từ nay đến cuối năm, các quận, huyện, phường, xã phải kéo giảm được số vụ phạm pháp hình sự xảy ra. Công an thành phố hiện cũng đang tiến hành rà soát, đánh giá lại các khu dân cư, khu nhà trọ để có biện pháp đối phó hợp lý, phòng chống tội phạm hiệu quả, tổ chức các đợt cao điểm tấn công tội phạm, đặc biệt là trong dịp cuối năm; lập tổ phản ứng nhanh ở công an các phường, xã trọng điểm, đồng thời xây dựng phương án tác chiến cụ thể cho lực lượng này. Lực lượng Cảnh sát cơ động, Cảnh sát 113, CSGT cũng tăng cường phối hợp tuần tra triệt phá trộm cắp, cướp giật, sử dụng thêm lực lượng dân quân tự vệ trong công tác tuần tra, trấn áp tội phạm.



L. Hiền - H. Tuyết