Công ty trách nhiệm hữu hạn Châu Tiến (có trụ sở tại Khu A, Khu công nghiệp Nam Cấm, nằm trên địa bàn xã Nghi Long, huyện Nghi Lộc, Nghệ An), nơi các công nhân làm việc. Ảnh: TTXVN phát
Đoàn kiểm tra cũng kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh xử phạt theo thẩm quyền trong 2 lĩnh vực gồm: Không tiến hành quan trắc môi trường lao động để kiểm soát tác hại đối với sức khỏe người lao động; không tổ chức khám phát hiện bệnh nghề nghiệp cho người lao động làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.
Qua kiểm tra ghi nhận, khi làm việc tại Công ty Trách nhiệm hữu hạn Châu Tiến có 14 người mắc các bệnh liên quan đến phổi; trong đó, có 4 trường hợp đã tử vong, 5 người đang điều trị bệnh bụi phổi và 5 người điều trị bệnh liên quan đến phổi.
Thời điểm Đoàn liên ngành kiểm tra, Công ty có 34 lao động, trong đó có 28 lao động trực tiếp, tuy nhiên doanh nghiệp chưa thành lập tổ chức Công đoàn cơ sở.
Trước đây, công ty được cấp phép sản xuất bột đá quy mô 40.000 tấn/năm và sản xuất bột bả tường 30.000 tấn/năm. Sau đó, doanh nghiệp mở rộng đầu tư thêm dòng sản phẩm chế biến bột đá vôi trắng siêu mịn quy mô 180.000 tấn/năm và chế biến bột đá thạch anh - quartz quy mô 150.000 tấn/năm. Nguyên liệu đầu vào là đá cuội silic. Sản phẩm đầu ra là bột đá silic trắng để làm nguyên liệu cho các nhà máy ép đá, đá lót sàn nồi nấu thép của nhà máy luyện thép. Quy trình sản xuất bột đá silic tại nhà máy này có 3 công đoạn gồm: xử lý ngâm sấy, đọc màu tách hạt; nghiền thô và nghiền tinh.
Đoàn kiểm tra kết luận, từ năm 2017 - 2022, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Châu Tiến thực hiện không đầy đủ quy định về quan trắc môi trường lao động để kiểm soát tác hại đối với sức khỏe người lao động theo quy định về phân loại số lao động làm các công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm cũng như về khám sức khỏe định kỳ, khám và phát hiện bệnh nghề nghiệp cho người lao động tiếp xúc với yếu tố tác hại có nguy cơ mắc bệnh nghề nghiệp hoặc làm các nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm và đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm.
Qua kiểm tra cho thấy, Công ty Trách nhiệm hữu hạn Châu Tiến không lập hồ sơ tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày giao kết hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc tuyển dụng đối với lao động làm việc theo hợp đồng lao động thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội. Có tình trạng người lao động được công ty giao kết hợp đồng lao động, thực tế có làm việc, hưởng lương nhưng doanh nghiệp không đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp đúng thời gian giao kết hợp đồng lao động. Ngoài ra, doanh nghiệp đóng thiếu thời gian quy định cho 10 lao động.
Công ty chưa hợp đồng với đơn vị có chức năng vận chuyển xử lý chất thải công nghiệp thông thường. Kho lưu giữ chất thải công nghiệp thông thường, chất thải sinh hoạt chưa đáp ứng yêu cầu. Mạng lưới thoát nước nội bộ sân công nghiệp chưa đáp ứng yêu cầu; chưa xây dựng hệ thống thoát nước cho toàn bộ nhà máy.
Ngoài ra, các loại hóa chất như Acid Oxalic, NaOH, Chrome Oxide Green, Acid Boric… sử dụng cho hoạt động sản xuất chưa được bố trí kho lưu trữ riêng, còn để chung trong xưởng sản xuất. Hơi axit phát tán trong nhà xưởng ảnh hưởng tới sức khỏe người lao động. Quá trình ngâm tẩm, tẩy trắng đá silic được thực hiện trong bể, không có biện pháp thu axit cưỡng bức, công nghệ thô sơ, hơi axit tạo ra, ảnh hưởng sức khỏe người lao động.