Tàu chạy qua "Xóm cà phê đường tàu" tại Hà Nội. Ảnh: TTXVN phát
Không biết "Xóm cà phê đường tàu" có từ bao giờ, nhưng địa chỉ này đang ngày càng thu hút khách quốc tế khi đến Hà Nội bởi nét xưa cũ của con phố nằm ven đường tàu và cảm giác lạ lẫm xen chút mạo hiểm mà nó mang lại mỗi khi đoàn tàu chạy qua. Làm thế nào để “Xóm cà phê đường tàu” vừa là điểm thu hút khách quốc tế nhưng vẫn đảm bảo an toàn cho du khách là vấn đề đau đầu của các nhà quản lý và các hộ kinh doanh tại đây.
"Tôi rất vui khi được trải nghiệm cảm giác ngồi uống cà phê và nhìn ngắm đoàn tàu chạy qua. Khung cảnh ở đây thật độc đáo, quán cà phê được trang trí đẹp với những lồng đèn nhiều màu sắc. Tôi không sợ hãi khi đoàn tàu chạy qua, ngược lại cảm thấy rất thú vị", bà Erin (quốc tịch Mỹ) bày tỏ cảm nhận của mình khi ngồi uống cà phê ở "Xóm cà phê đường tàu".
"Xóm cà phê đường tàu" nhộn nhịp nhất vào những ngày cuối tuần. Các quán hầu như đều kín chỗ, phần lớn khách đến đây đều là người nước ngoài. Mặc dù các quán chỉ cho khách ngồi trong nhà, nhưng phía bên ngoài đường tàu từng tốp thanh niên nam nữ túm tụm nói chuyện hoặc chụp ảnh với bối cảnh đường tàu, thi thoảng lại bắt gặp mấy đứa trẻ nhảy chân sáo trên đường ray...
Đưa cho khách xem bảng giờ tàu cả ngày thường và ngày cuối tuần, chủ quán cà phê 74 cho biết, trước đây mỗi ngày có nhiều chuyến tàu chạy qua nhưng giờ chỉ còn một, vài chuyến, chủ yếu là vào ngày cuối tuần. “Để đảm bảo an toàn cho khách, quán kê bàn, ghế cho khách ngồi uống cà phê ở trong nhà, mỗi khi tàu đến, quán còn giăng xích sắt ngang cửa đề phòng khách cố nhoài ra ngoài để chụp ảnh”, chủ quán cà phê 74 cho biết.
Du khách hào hứng chờ tàu đến tại "Xóm cà phê đường tàu) tại Hà Nội. Ảnh: TTXVN phát
Chứng kiến một đoạn tàu chạy qua lúc chiều tối ngày cuối tuần, phóng viên không khỏi ngạc nhiên trước sự hào hứng của du khách cũng như cách thức mà người dân ở đây cảnh báo cho khách khi tàu đến. Trước khi tàu chạy qua khoảng 10 phút, “Xóm đường tàu” bỗng nhốn nháo bởi tiếng còi ầm ỹ, những người ngoài đường ray chạy vội vào quán để tránh tàu. Các du khách với ống kính máy ảnh và máy quay trên tay háo hức ngóng về nơi đoàn tàu từ khi xuất hiện cho đến lúc rời đi.
“Tôi làm youtuber nên muốn đến đây để quay video. Tôi muốn được trải nghiệm cảm giác uống cà phê cạnh đường tàu chạy. Khi tàu chạy qua tôi chỉ hơi giật mình nhưng thấy rất thú vị”, ông Risket (quốc tịch Ấn Độ) nói.
Theo một số người dân sinh sống lâu năm ở đây thì “Xóm cà phê đường tàu” trước đây vốn là những căn hộ tập thể xuống cấp, nhếch nhác, thậm chí còn là nơi đối tượng nghiện đến hút chích. Khi một số khách nước ngoài phát hiện ra nơi này, hứng thú với khúc cong "huyền thoại" của tuyến đường sắt đã chụp ảnh giới thiệu ra thế giới, từ đó khách quốc tế biết đến nơi này ngày càng nhiều và lấy đây là một điểm đến khi tới Hà Nội. Đáp ứng nhu cầu muốn ngồi cà phê trải nghiệm của du khách, các hộ dân đã cải tạo, sửa chữa nhà cửa thành quán cà phê với phong cách độc đáo, từ đó “Xóm cà phê đường tàu” ra đời.
Tháng 10/2019, “Xóm cà phê đường tàu” buộc phải ngừng hoạt động do vi phạm hành lang đường sắt và dịch bệnh COVID-19, các hộ kinh doanh không được phép mở cửa bán cà phê. Đến tháng 4/2022, “Xóm cà phê đường tàu” đã mở cửa hoạt động trở lại.
Mong muốn của các hộ kinh doanh tại “Xóm cà phê đường tàu và nhiều du khách là thành phố Hà Nội cho phép “Xóm cà phê đường tàu” tiếp tục hoạt động để duy trì sinh kế cho nhiều hộ kinh doanh ở đây, đồng thời khách quốc tế cũng được khám phá thêm một nét sinh hoạt văn hóa “độc, lạ”, tận mắt chiêm ngưỡng đường tàu của một thời lịch sử khi đến Hà Nội.
“Một nơi tuyệt đẹp. Rất độc đáo. Tôi hy vọng nó sẽ tồn tại mãi mãi”, mong muốn của ông Paolo (Italy) cũng như nhiều du khách khi đến Thủ đô đặt ra cho các cơ quan quản lý và chính quyền địa phương một bài toán cần sớm có lời giải đáp.
Du khách quôc tế thích thú khi được trải nghiệm tại "Xóm cà phê đường tàu) ở Hà Nội. Ảnh: TTXVN phát
Thực tế, việc gia tăng lượng khách trên tuyến phố cà phê đường tàu cũng tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông. Các lái tàu mỗi lần chạy tàu qua đây đều căng thẳng, phải kéo còi liên tục do lo ngại xảy ra va chạm giao thông. Để đảm bảo an toàn cho du khách, cơ quan chức năng của quận Hoàn Kiếm đã yêu cầu các cơ sở kinh doanh chỉ được phép mở bán bên trong nhà, không được vi phạm hành lang an toàn đường sắt.
Tuy nhiên, để giải bài toán vừa đáp ứng được nhu cầu trải nghiệm cho du khách, đảm bảo đời sống kinh tế cho các hộ kinh doanh lại vừa đảm bảo an toàn hành lang đường sắt lại, tránh xảy ra các vụ tai nạn giao thông, các cơ quan chức năng và quận Hoàn Kiếm cần tăng cường công tác quản lý tại các tuyến đường ray có tàu chạy qua như: treo biển báo giờ tàu, bổ trí nhân lực phân công, hướng dẫn và đảm bảo toàn cho du khách. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cũng cần có những quy định rõ ràng, cụ thể để người dân và du khách nắm bắt, tuân thủ theo quy định đề ra.
Ngoài ra, nếu để “Xóm cà phê đường tàu” tồn tại, các cơ quan chức năng cũng cần tham khảo học hỏi kinh nghiệm du lịch dường sắt tại Thái Lan, Singapore, là 2 nước cũng có mô hình cà phê đường tàu, đã đưa loại hình này vào quản lý, vận hành hiệu quả, làm nên một nét văn hóa “độc, lạ” thu hút du khách quốc tế.