"Hồ sơ số 113" - được coi là một trong những tác phẩm trinh thám cổ điển không thể bị bỏ qua với những độc giả yêu truyện trinh thám. |
“Hồ sơ số 113” được đánh giá là một tác phẩm trinh thám kinh điển hàng đầu, sánh ngang với những siêu phẩm như “
Sherlock Holmes” của Conan Doyle hay “
Mười người da đen nhỏ” của Agatha Chiristie. Và được coi là một trong những tác phẩm không thể bị bỏ qua với những độc giả yêu truyện trinh thám thực thụ.
Bối cảnh câu chuyện trong “Hồ sơ số 113” là ở Paris hoa lệ thế kỷ XIX. Câu chuyện bắt đầu từ một vụ trộm bí ẩn, kẻ trộm đã lấy đi một khoản tiền lớn từ két sắt “bất khả xâm phạm” của nhà băng André Fauvel. Chiếc két vẫn còn nguyên vẹn, không hề có dấu hiệu bị kẻ gian đột nhập, cậy phá, không một manh mối điều tra ngoài một vết xước nhỏ…
Vụ án không manh mối, mọi tình nghi tập trung vào hai người giữ chìa khóa của két sắt - Ông chủ ngân hàng André Fauvel và anh chàng thủ quỹ Prosper. Nhưng vụ việc liệu có thể đơn giản như vậy? Liệu còn có người thứ ba? Cho đến khi vị thanh tra “thiên tài” Lecoq vào cuộc. Bằng tài năng điều tra và suy luận siêu phàm, thanh tra Lecoq đã từng bước vén bức màn bí ẩn đằng sau vụ trộm, đưa người đọc vào những cung bậc cảm xúc khác nhau: lúc căng thẳng hồi hộp qua từng tình tiết được hé lộ; lúc thương xót, cảm thông, lúc lại phẫn nộ, căm giận trước sự lừa dối, bạo lực…
Vụ án được phá giải là khi bức màn quá khứ được vén ra. Bạo lực, lừa dối, huynh đệ tương tàn, những trao đổi sai trái, những sinh mạng bị đánh cắp, những tội lỗi trong quá khứ dần được hé lộ. Một câu chuyện tình giống với Romeo và Juliet: tình yêu bị ngăn cản bởi gia đình và địa vị xã hội. Trong đó có cả những tình tiết xấu xa, có cả sự bí ẩn, cả yếu tố thơ mộng tình tứ của những mối tình mang đậm chất Pháp.
Điểm cộng của tác phẩm này chính là nghiệp vụ điều tra trong truyện được Gaboriau miêu tả khá tỉ mỉ và chi tiết, từ việc lấy dấu vết ở hiện trường, thẩm vấn nghi can, điều tra vụ án… Tất cả như những thước phim quay chậm, dưới nhiều góc độ. Điều này khiến cho độc giả rất dễ theo dõi tình tiết phá án của truyện. Nhiều nhà nghiên cứu gọi kiểu truyện của Gaboriau là ''trinh thám tư pháp''. Đây cũng chính là nét khác biệt của tiểu thuyết trinh thám của ông với tiểu thuyết của Conan Doyle hay Agatha Chiristie, khi phá án chủ yếu dựa trên suy luận logic thuần túy.
Gaboriau không quá đặt trong tâm vào câu hỏi ''Hung thủ là ai?'' mà đi sâu vào bản chất vụ án và tái hiện lại quá trình dẫn đến tội ác của hung thủ. Như vụ án trộm két này, đến 3/4 truyện hung thủ đã lộ diện và đoạn cuối độc giả chủ yếu theo dõi Lecoq tìm cách vạch mặt hắn. Chính vì thế, mặc dù thuộc thể loại trinh thám cổ điển nhưng ở tác phẩm này vẫn thể hiện rõ sự logic trong quá trình phá án.
Mặc dù là truyện trinh thám, nhưng “Hồ sơ số 113” vẫn chịu ảnh hưởng bởi trào lưu văn học lãng mạn Pháp. Đằng sau thế giới hào nhoáng với những quý tộc luôn thể hiện sự tinh tế, khéo léo, đài các và sang trọng là những mặt tối của xã hội: định kiến giai cấp, xã hội kim tiền, huynh đệ tương tàn, những dối trá và lừa lọc… Nhưng trên hết, tác giả đã trao gửi một thông điệp: Tình yêu và sự bao dung có thể vượt lên trên tội ác và rào cản của xã hội...
Sách NXB Văn học và Phúc Minh Books liên kết ấn hành, ra mắt đọc giả vào quý IV - 2017.